Fluitkwartetten en Fluitconcerti van Mozart en Mysliveček door Sami Junnonen en Ana de la Vega op een Resonus en een Pentatone cd. Hoogtepunten!

De Finse fluitvirtuoos Sami Junnonen vervoegt het gevierd, Engels ensemble “Chamber Domaine”, voor een subtiele, nieuwe opname van de vier Fluitkwartetten van Mozart. Ana de la Vega ontdekte het Fluitconcerto van Josef Mysliveček en maakte er een sublieme opname van, samen met Mozarts beide Fluitconcerti.

Onderweg naar Parijs verbleef Mozart in 1777 in Mannheim. Daar had hij contact met een amateur fluitist Ferdinand Dejean (foto), een rijke en vooraanstaande chirurg die voorheen actief was in Nederlands-Indië. Hoewel Mozart naar eigen zeggen niet echt hield van de klank het instrument, hij hield nl. niet van de traverso in hout die volgens hem meer lucht dank klank produceerde, componeerde hij in opdracht van Dejean meesterlijke fluitkwartetten.

Hoe dan ook, de fluit was in de 18de eeuw samen met de cello, een geliefd en populair instrument. De violisten Carl Joseph Toeschi en Christian Cannabich, concertmeesters van het befaamd Orkest van Mannheim, en Johann Christian Bach componeerden fluitkwartetten, gevolgd door componisten als o.a. François Devienne, Ignaz Pleyel, Franz Danzi en Ferdinand Ries. Mozart componeerde zijn fluitkwartetten (voor fluit, viool, altviool en cello) in de concertante, galante, “Empfindsame” stijl van de Mannheimse School.

Het Hof bezat nl. een uitstekend orkest en de keurvorst Prins Carl Theodor (foto) was zelf een verdienstelijk amateur fluitspeler. De fluitist van het orkest was Johann Baptist Wendling. Het joviaal Fluitkwartet K. 298 werd weliswaar in Wenen gecomponeerd. In dit kwartet varieerde of parodieerde Mozart in elke beweging een bestaand thema. In het openend Andantino Franz Anton Hoffmeisters Lied “An die Natur”, het oud Frans volksliedje, eigenlijk een typische Parijse goguette, “Il a des bottes, des bottes Bastien” in het Menuet, en een arietta uit Paisiello’s opera “Le Gare generose” in het finale Rondo. Mozart componeerde ook zijn Hoffmeister Strijkkwartet in re groot K. 499 voor Hoffmeister, vanwaar de naam.

Het Fluitkwartet in C K285b werd in 1781 in München gecomponeerd. Mozart verbleef daar toen voor de voorbereidingen van de première van zijn opera “I domeneo”. Het Andantino, een Thema en variaties, uit dit Kwartet, verwerkte hij in de zesde beweging van zijn Serenade nr. 10 (K. 361). Het Fluitkwartet in A K298 (1787) werd naar alle waarschijnlijkheid net als het Kegelstatt Trio, gecomponeerd voor Gottfried von Jacquin. Gottfried en zijn zuster Franziska waren de kinderen van de botanicus Nikolaus Joseph von Jacquin (foto).

Die reisde in opdracht van Keizer Franz I naar West-Indië om planten te verzamelen voor de keizerlijke Tuinen en voor Palais Schönbrunn in Wenen. Gottfried en Franziska  waren goede vrienden van Mozart. Het adagio van het Kwartet in D is een hemels mooie cantilene met verfijnde ornamentiek waarin de fluit uiterst gevoelig mijmert boven een begeleiding van tokkelende strijkers die als het ware een gitaar imiteren. Volgens Alfred Einstein, de mooiste muziek ooit gecomponeerd voor fluit. Volgens mij ook. Onwezenlijk mooi gecomponeerd en wondermooi gespeeld.

Sami Junnonen (°1977) uit Tampere in Finland, heeft een veelzijdige internationale carrière opgebouwd door als fluitsolist, een breed repertoire van oude muziek tot hedendaagse muziek te spelen. Junnonen werkt trouwens vaak samen met veel van de belangrijkste componisten van onze tijd. Zijn debuutrecital in 2012 in het Helsinki Music Centre en zijn debuut in 2018 met de Houston Symphony ontving uitstekende recensies. Junnonen vertegenwoordigde Finland officieel in zijn honderdjarig bestaan van onafhankelijkheid door in 2017 op tournee te gaan in Rusland. Junnonen werkte als een hoofdfluitist in verschillende orkesten, bv. de Hong Kong Sinfonietta, het Auckland Philharmonia Orchestra of New Zealand, en de Royal Northern Sinfonia of UK. Hij was ook leraar fluit en kamermuziek aan de universiteit van Auckland in Nieuw-Zeeland. Ook geeft hij regelmatig Masterclasses en lezingen op muziekfestivals.

Junnonen brengt muziek uit op Alba Records, Resonus Classics en SibaRecords. Hij maakte opnamen voor de Finse omroep, Radio Television Hong Kong en Radio New Zealand, evenals voor de labels Sony BMG, Bayerische Rundfunk, Naxos en Ondine. Junnonen werd meerdere malen winnaar van internationale muziekwedstrijden en zijn artistiek werk is gesponsord door verschillende culturele instellingen. Junnonen is opgeleid aan de Sibelius Academie, het Conservatoire national musique et danse de Lyon, de Royal Danish Academy of Music en tijdens tal van masterclasses. Hij behaalde in 2008 een Master of Music met onderscheiding aan de Sibelius Academy. Junnonen speelt op een 24-karaats en 14-karaats gouden fluit, handgemaakt door zijn sponsor, de Muramatsu Flute MFG. Co., Ltd. In deze vier prachtige werken, verkent Chamber Domaine nieuwe en bredere muzikale wegen. De vier uitvoerders, “Chamber Domaine”, zijn Sami Junnonen (fluit), Thomas Kemp (viool), Robert Smissen (altviool) en Richard Harwood (cello). Een heerlijke mooie uitvoering van paradijselijk mooie muziek. Warm aanbevolen!

Met zinnelijke melodieën en elegante virtuositeit zijn Mozarts Fluitconcerti in G (K. 313) en D (K. 314) de meest gekoesterde stukken die voor het instrument zijn gecomponeerd. Hier worden ze samengebracht met het onlangs herontdekt Fluitconcerto in D van Josef Mysliveček (1737-1781), Mozarts gewaardeerde Boheemse tijdgenoot. Uitgebracht samen met de beide Mozart-concerti, is dit zeldzaam, opwindend werk eindelijk weer te herontdekken. Mysliveček heeft Mozart voor het eerst in 1770 in Bologna ontmoet. Voor hun vertrek uit Bologna richting Rome, ontmoetten de Mozarts de Tsjechische componist Josef Mysliveček, terwijl de uitvoeringen van diens opera “La Nitteti” werden voorbereid. Later in het jaar gebruikte Mozart die opera als bron van motieven voor zijn eigen opera “Mitridate, re di Ponto” en voor verscheidene symfonieën. De ontmoeting was het begin van een hechte band tussen Mysliveček en de Mozarts, die tot 1778 zou duren. Mozart gebruikte regelmatig Myslivečeks werken als voorbeelden van compositiestijlen.

De soliste is niemand minder dan zij die de verborgen schat van Mysliveček heeft herontdekt, de fluitiste Ana de la Vega, die, als opvolgster van de grote Franse school (ze studeerde bij Catherine Cantin, Philippe Pierlot en Raymond Guiot), die fascinerende volle toon heeft, gekoppeld aan een voortreffelijke zachtmoedigheid, élan en vitaliteit. Op deze PentaTone-release speelt ze samen met het English Chamber Orchestra, één van de meest gewaardeerde Mozart-orkesten ter wereld. Subliem. Niet te missen!

Mozart Flute Quartets Sami Junnonen Chamber Domaine cd Resonus Classics RES10216

Mozart Myslivecek Flute Concertos Ana de la Vega English Chamber Orchestra Pentatone PTC5186723

https://www.stretto.be/2021/11/14/mozart-mitridate-re-di-ponto-door-o-a-michael-spyres-julie-fuchs-en-sabine-devieilhe-en-les-musiciens-du-louvre-o-l-v-marc-minkowski-op-het-label-erato-hemels/

https://www.stretto.be/2017/04/16/mozart-fluitconcertos-en-kwartetten-dankzij-ferdinand-dejean/