Cuarteto Casals speelt “Ludwig van Beethoven, Complete String Quartets vol.1” op harmonia mundi. Een heel, heel bijzondere en originele uitgave!

Het Spaans strijkkwartet “Cuarteto Casals” heeft als einddoel alle Strijkkwartetten van Ludwig van Beethoven op te nemen. Deze maand werd het eerste volume uitgebracht. Deel 1 (drie cd’s ) omvat composities die Beethoven in zijn beginjaren componeerde.

Er wordt al eens gezegd dat Mozart de fijnste, Brahms de mooiste, maar Beethoven de beste Strijkkwartetten componeerde. Het Cuarteto Casals presenteert zijn complete cyclus van de Strijkkwartetten van Beethoven met voorbeelden van het genre uit elk van de drie belangrijke perioden in de ontwikkeling en het leven van de geniale Beethoven, zijn vormingsjaren, de zogenaamde ‘heroïsche’ middenperiode en deze van zijn artistieke volwassenheid.

Het Cuarteto Casals is een Spaans strijkkwartet ensemble dat gevestigd is in l’Auditori in Barcelona, waar alle vier de leden wonen en lesgeven aan de “Escuela Superior de Música Reina Sofía”. Cuarteto Casals werd daar in 1997 opgericht,  onder invloed van de altviolist, professor Antonello Farulli. Ze studeerden bij Walter Levin, primarius van het La Salle Quartett en Rainer Schmidt (2de violist van het “Hagen Quartett”) in Barcelona, maar ook in Keulen bij het Alban Berg Quartett en bij de violist, Harald Schoneweg, gewezen leerling van Nathan Milstein en Sandor Vegh. De prijs van de prestigieuze Borletti-Buitoni Trust in Londen in 2008 stelde het kwartet in staat om een bijpassend stel waardevolle, klassieke periode strijkstokken aan te kopen.

Sinds de oprichting in Madrid in 1997 heeft “Cuarteto Casals” snel erkenning gekregen als één van Europa’s meest vooraanstaande strijkkwartetten. De vier trokken de aandacht van het publiek toen ze de eerste prijs wonnen op zowel de London International Competition in 2000 als op de Brahms International Competition in 2002. Ze treden nu regelmatig op in de mooiste zalen van Londen, Parijs, Berlijn, Wenen, Zürich, Amsterdam, Madrid, New York en Tokio en waren op festivals in Salzburg en Luzern te zien. Het kwartet vergezelde de koning van Spanje op staatsbezoeken en speelde in het Koninklijk Paleis van Madrid op de Stradivarius-instrumenten uit de verzameling van de koninklijke familie.

Cuarteto Casals speelde werken van de Spaanse componisten Jesùs Rueda, David del Puerto en Jordi Cervelló in première, collaboreerde met de Hongaarse György Kurtág en de Schot James MacMillan, en nam “Morphing” op, het 2de strijkkwartet uit 1999  van de Tunesisch-Franse componist Christian Lauba (°1952), ook bekend als Jean Matitia. Het ensemble werd in 2005 geëerd met de prijs van de stad Barcelona, in 2006 met de Spaanse nationale muziekprijs en in 2008 met de “Borletti-Buitoni Trust Award”. Het heeft daarenboven voor radio en televisie gespeeld in heel Europa en Noord-Amerika. Cuarteto Casals is momenteel in residentie aan de conservatoria in Barcelona en Saragossa. De belangrijkste invloeden op hun stijl waren Walter Levin, Rainer Schmidt en het Alban Berg Quartet.

In haar expliciete poging om de strijkkwartetten van Beethoven nieuw te belichten, heeft Cuarteto Casals gekozen voor een karakteristieke, innovatieve structuur. De werken zullen niet worden gepresenteerd in de typische groepering van vroege, midden- en late perioden, eerder zullen ze worden gerangschikt volgens de plaats van elk kwartet binnen de muzikale ontwikkeling van Beethoven. In elk van deze drie perioden zijn er werken van het “begin”, dat wil zeggen van de eerste inspiratie en exploratie (“uitvindingen” – “Inventions”), gevolgd door werken van het “centrum”, d.w.z. werken waarin het volledig potentieel van Beethovens taal volledig werd gerealiseerd (“Openbaringen” – “Revelations”), en ten slotte werken van “transfiguratie”: een conclusie of afsluiting, maar met een aanwijzing naar toekomstige mogelijkheden (“Apotheosis”).

Op cd 1 staan het Strijkkwartet nr. 1 op.18 nr. 1 in F-Dur, het Strijkkwartet nr. 3 op.18 nr. 3 in D-Dur en het Strijkkwartet nr. 4 op.18 nr. 4 in c-Moll.

Op cd 2 staan de Pianosonate nr.9 op.14 nr. 1 uit 1799 (Transcriptie uit 1802 voor strijkkwartet door Beethoven zelf) in F-Dur en het Strijkkwartet nr. 7 op.59 no. 1 in F-Dur (met als finale, het bekend “Thème russe”).

Op cd 3 staan het Strijkkwartet nr. 12 op.127 in Es-Dur en het Strijkkwartet nr. 16 op.135 in F-Dur. 

Het onbekend Strijkkwartet in Fa groot naar de eerste van de twee Pianosonaten op. 14 in Mi groot, is de enige van zijn pianosonaten die Beethoven voor een strijkkwartet ensemble bewerkte. In een brief aan zijn uitgever Breitkopf & Hartel in Leipzig, schreef hij in 1802 „Ich habe eine einzige Sonate von mir in ein Quartett für Geigeninstrumente verwandelt, … und ich weiß gewiß, das macht mir leicht nicht ein anderer nach. Da nicht allein ganze Stellen gänzlich wegbleiben und umgeändert werden müssen, so muß man – noch hinzutun.“ De Pianosonate nr. 9 werd gecomponeerd in 1798 en 1799 en werd opgedragen aan barones Josefa von Braun (foto), de echtgenote van Peter von Braun, de directeur van het Burgtheater en het Kärntertortheater (foto) in Wenen.

Het strijkkwartet op basis van de Sonate, werd in 1802 door het “Bureau d’Arts et d’Industrie” in Wenen uitgegeven. De partituur van de Sonate werd van mi naar fa, een halve toon hoger getransponeerd, maar het arrangement volgde in wezen de oorspronkelijke pianopartij. Beethoven heeft echter op verschillende punten en plaatsen, in detail, wijzigingen aangebracht ter aanpassing aan de specifieke eigenschappen en mogelijkheden van de viool, altviool en cello. Bijvoorbeeld, de omvorming van gebroken akkoorden tot tremolo figuren of gesyncopeerde lineariteit, het verdelen van melodisch-thematische contouren van de typisch pianistische figuratie of veranderingen aangaande dynamiek. Een heuse ontdekking!

Uitvoerders zijn Vera Martínez Mehner, viool, Abel Tomàs Realp, viool, Jonathan Brown, altviool en Arnau Tomàs Realp, cello. Betere invloeden dan eerder genoemde zijn nauwelijks denkbaar. Cuarteto Casals vertegenwoordigt het beste van alle mogelijke speelwijzen en interpretaties. Voeg daar de kwaliteit van hun instrumenten en van hun strijkstokken aan toe, en u heeft de perfecte combinatie. Een heel originele benadering, een warme, volle klank, perfect uitgebalanceerd samenspel en uitermate professioneel inzicht in de structuur, de harmonie en de stemvoering. Perfect! Warm aanbevolen.

Het Cuarteto Casals speelt op 2 oktober 2018 samen met pianist Alexander Melnikov, in het Concertgebouw in Brugge.

Cuarteto Casals LUDWIG VAN BEETHOVEN The complete String Quartets vol. 1 3 cd HMM 902400.02

https://www.stretto.be/2020/09/03/apotheosis-cuarteto-casals-ludwig-van-beethoven-the-complete-string-quartets-vol-iii-op-het-label-harmonia-mundi-niet-te-missen/