“L’Alessandro amante”, de sublieme, nieuwe cd van contratenor Xavier Sabata op het label Aparte.

De onweerstaanbare stem van Xavier Sabata betovert dit keer in jubelende barokaria’s rond het thema van de figuur van Alexander de Grote. Porpora, Händel, Bononcini en vele andere componisten werden immers geboeid door dit personage, dat de kracht van de keizer combineerde met de gevoeligheid van een man. Xavier Sabata concentreert zich op dat veelzijdig gevoel en met de Spaanse dirigent Dani Espasa en zijn ensemble “Vespres d’Arnadí”, stelde de zanger een boeiend en afwisselend programma samen. 

De Catalaanse operazanger (contratenor) en acteur Xavier Sabata (°1976) uit Avià, studeerde acteren aan de Academie voor Theater in Barcelona, saxofoon aan het Conservatorium van Barcelona, en zang aan de Escola Superior de Música Catalunya en de University of Music Karlsruhe bij Hartmut Holl en Mitsuko Shirai. Masterclasses volgde hij bij o.a. Montserrat Figueras, Richard Levitt en Christoph Prégardien. Sinds zijn deelname in de Opéra de Lyon aan Monteverdi’s “L’Incoronazione di Poppea”, onder leiding van William Christie met Les Arts Florissants werkt hij regelmatig met dit ensemble samen.

Zijn podiumrollen omvatten Ottone in “Agrippina” (in de Opéra Royal d’Oviedo) en Iarbas in Cavalli’s “La Didone” (Parijs). Hij zong in 2009/10 in het Theater van Freiburg, Prins Gogo in Ligeti’s “Le Grand Macabre”, in 2010/11, Mignon in “Aus Deutschland” van Maurizio Kagel),  2011/12 de schepper in Calderón de la Barca’s “El gran teatro del Mundo”, en Rinaldo (Händel). In het seizoen 2015/16 zong hij Kaspar Hauser in de gelijknamige opera van de Duitse componist, Hans Thomalla (°1975). Sabata verscheen ook als acteur in prestigieuze, Spaanse theaters, zoals het Teatre Lliure Barcelona of het Teatre Nacional Catalonia en was te zien in Spaanse tv-series.

Daarnaast was Sabata te horen op het Festival van Oude Muziek in Innsbruck o.l.v. René Jacobs, in het Palau de la Música Catalana in Barcelona en op het Festival d’Aix-en-Provence (in Purcells “Dido and Aeneas”), in het Teatro Malibran Venetië, de Megaron van Athene, de Opéra royal de Versailles en het Théâtre des Champs-Elysées in Parijs, en in het Theater an der Wien. Sabata zingt vaak met oude muziek ensembles zoals het Venice Baroque Orchestra, I Barochisti, Al Ayre Español, Gabriel Elyma, La Rissonanza, Les Sacqueboutiers de Tolousse, El Concierto Español, Laberintos Ingeniosos en Forma Antiqva.

Op deze cd is de zanger geïnteresseerd in de historische figuur van Alexander de Grote, een personage dat tot niet minder dan zestig opera’s inspireerde. Alexander de Grote, de koning van Macedonië, was in de 4de eeuw voor Christus, de schepper van een rijk dat zich uitstrekte van de Ionische Zee tot de Himalaya! Het belangrijkste thema van de cd is uiteraard de liefde, uitgedrukt op verschillende wijzen in de geselecteerde barok aria’s. Het programma is weliswaar tweeledig. Het is in de eerste plaats een biografische reis langs veldslagen en veroveringen maar het is ook een muzikale reis doorheen vijfenzeventig jaar operageschiedenis. Op dat moment waren er nl. bijna elke twintig jaar, grote veranderingen. De opera was als genre net uitgevonden en het aanpassen van de muzikale taal om aan de smaak van een almaar veeleisender publiek te voldoen, was noodzakelijk. De technische mogelijkheden werden almaar groter, en zangers en componisten creëerden zeer verschillende, persoonlijke stijlen.

Minnaar en krijger zijn dus de twee dimensies die hier in verschillende tessituren sonoor worden afgeschilderd. Alexander, de krijger is een sopraan, de verliefde Alexander is een alto. De titel van de cd werd ontleend aan een verloren gegane opera van Giovanni Antonio Boretti (1640-1672). “Alessandro amante” naar “Gli amori di Alessandro magno e di Rossane” van Giacinto Andrea Cicognini, uit 1667.

Na de prelude tot “Abdolomino” van Bononcini (foto), zingt  Sabata, “Da tuoi lumi”, over de hartstochtelijke liefde van de held. Meteen is de toon gezet, is de declamatie uitstekend en toont de contratenor zijn vocale virtuositeit, vooral in de vele trillers in bepaalde aria’s. In de loop van het programma wordt de luisteraar overweldigd door de intense, maar gevarieerde emoties, afgewisseld met passende, louter instrumentale composities van Agostino Steffani (Lentamente – Allegro uit “Il Zelo di Leonato” uit 1691) en Francesco Mancini (de Sinfonia tot  “Alessandro il grande in Sidone” uit 1706.

Sabata koos voor aria’s van o.a. Händel, Francesco Mancini, Nicola Porpora (foto), Leonardo Vinci (niet te verwarren met Leonardo da Vinci), Leonardo Leo, Giovanni Battista Pescetti (foto) of Giovanni Battista Bononcini. Het begeleidend ensemble “Vespres d’Arnadí” o.l.v. Dani Espasa, zet alle kenmerken die specifiek zijn voor elke partij, in functie van de bezongen emotie, perfect en extra in de verf. De prachtig uitgevoerde, bijwijlen gedreven en sensuele muziek op deze cd, mag u absoluut niet missen. Subliem!

Tracklist :

Bononcini, G B: L’Abdolomino: Preludio – Presto

Bononcini, G B: Euleo festeggiante nel ritorno d’Alessandro Magno dall’Indie: Aria “Da tuoi lumi fulminato”

Handel: Poro, re dell’Indie, HWV 28: Aria “Se possono tanto due luci vezzose”

Handel: Alessandro, HWV 21: Aria”Vano amore”

Pescetti: Alessandro nell’Indie: Aria “Serbati a grande imprese”

Steffani: Il Zelo di Leonato :

Lentamente – Allegro

Draghi: La Vittoria della fortezza

Arietta “È insofferibile temerità”

Arietta “Premi e pene sono i fiori”

Mancini: Alessandro il grande in Sidone: Aria “Spirti fieri alla vendetta”

Bononcini, G B: Euleo festeggiante nel ritorno d’Alessandro Magno dall’Indie: Aria “Chiare faci al di cui lume”

Vinci, Leonardo: Alessandro nell’Indie: Aria “Serbati a grande imprese”

Mancini: Alessandro il grande in Sidone :

Sinfonia. I. Allegrissimo II. Larghetto III. Allegro

Leo: Alessandro in Persia: Aria “Dirti, ben mio, vorrei”

Porpora: Poro: Aria “Destrier ch’all’armi usato”

L’Alessandro amante Xavier Sabata Vespres D’Arnadi Dani Espasa cd Aparte AP192