Biagio Marini, Madrigals & Symfonie Op. II en Concerti A quatro door “I Musicali Affetti” o.l.v. RossoPorpora en “Coro Costanzo Porta” & “Cremona Antiqua” o.l.v. Antonio Greco, op het label Tactus. Magnifiek!

Biagio Marini, een componist en violist uit Brescia, wordt algemeen erkend als één van de belangrijkste, muzikale persoonlijkheden uit de eerste helft van de zeventiende eeuw, vooral vanwege zijn grote bijdrage aan de ontwikkeling van de viooltechniek en de triosonate. Maar, zijn profiel als geheel wordt meer vertegenwoordigd door zijn vocale dan wel door zijn instrumentale muziek.

Biagio Marini (1594-1663) heeft mogelijks gestudeerd bij zijn oom, de Dominicaan Giacinto Bondioli. Marini’s werken werden gedrukt en waren invloedrijk in de Europese muziekwereld. Hij reisde zijn hele leven, werkte in Brussel en meer dan dertig jaar in Neuburg an der Donau en in Düsseldorf, bij Monteverdi in Venetië aan de kathedraal van San Marco, en in steden als Padua, Parma, Ferrara, Milaan, Bergamo en Brescia. Er zijn aanwijzingen dat hij drie keer trouwde en vijf kinderen kreeg. Marini overleed in Venetië.

Hoewel hij zowel instrumentale als vocale muziek componeerde, stond hij bekend om zijn innovatieve instrumentale composities. Hij droeg bij tot de vroege ontwikkeling van het strijkersidioom door het toonbereik uit te breiden en door het gebruik van dubbelsnaren en de eerste expliciet genoteerde tremolo-effecten. Hij was ook een van de eerste componisten, na Marco Uccellini, om te pleiten voor scordatura-stemmingen. Hij leverde bijdragen aan de meeste van de hedendaagse genres en onderzocht ongebruikelijke compositieprocedures, zoals het componeren van een volledige sonate zonder een cadens (Sonata senza cadenza). Veel van zijn werken zijn verloren gegaan, maar wat de tijd overleefde, vertoont inventiviteit, lyrische vaardigheid en harmonische durf. Naast zijn vioolwerken, componeerde hij muziek voor cornet, dulciaan en sackbut.

De Madrigali et symfonie op. 2, vocaal en instrumentaal werk, ontdekt door de samenwerking van Musicali Affetti uit Vicenza met onderzoekers van de Universiteit van Straatsburg, kon nu eindelijk worden uitgevoerd en opgenomen door het Musicali Affetti-ensemble o.l.v. Fabio Missaggia en het vocaal ensemble RossoPorpora o.l.v. Walter Testolin. De uitvoerders zijn Fabiano Merlante, Nicola Lamon, Giacomo Schiavo, Andrea Inghisciano, Elena Bianchi, Massimo Altieri, Fabio Missaggia, Carlo Zanardi, Alicia Amo, Lorenzo Feder, Lucia Napoli en Guglielmo Buonsanti. De cd werd opgenomen in de Chiesetta delle Monache in Vicenza. Een magnifieke, sfeervolle uitgave! Niet te missen.

Biagio Marini wordt nu niet alleen herinnerd als een van de beroemdste vioolvirtuozen van zijn tijd en een vernieuwer van instrumentale muziek, maar ook als een meesterlijke componist van vocale muziek, zowel religieus als profaan. Met bepaalde traditionele vormen van profane muziek uit de Renaissance, zoals de canto a ballo en de romanesca, en het gebruik van ritornelli en refreinen, afgewisseld met verschillende formele systematiseringen (nrs. 1 en 5), creëerde Marini in zijn Concertos op. 7, complexe, dynamische stukken, waarmee hij een prachtig synthese maakte van alle compositorische elementen. Deze stilistische kenmerken die typerend waren voor  Marini, ontstonden en ontwikkelden zich op basis van zijn dagelijks leven, waarin hij niet alleen als componist, maar ook als instrumentalist en zanger actief was.

Het Costanzo Porta ensemble uit Cremona, o.l.v. Antonio Greco, ondersteund door het instrumentaal ensemble “Cremona Antiqua”, brengt hier de World Première Recording van deze tot dan toe onbekende verzameling madrigalen op teksten van beroemde dichters uit die tijd (Rinuccini, Buonarotti (Michelangelo), Cesare Rinaldi (foto), Guido Casoni (foto) en Paolo Orsini), geïnspireerd door thema’s en onderwerpen uit de pastorale poëzie uit het begin van de zeventiende eeuw. Deze werden door Marini uitstekend getoonzet met gebruik van madrigalismen voor de zangstemmen, en uitgebreid met passende, instrumentale kleuren. Het programma is het resultaat van musicologisch onderzoek van twee top specialisten, Ksenia Nogovitsyna (tekst in het bijbehorend boekje) en Diego Fratelli, en de cd werd opgenomen in Salone delle Scenografie, Teatro Grande in Brescia. Subliem!

Biagio Marini Madrigals & Symfonie Op. II I Musicali Affetti RossoPorpora Fabio Missaggia Walter Testolin cd Tactus TC 591304

Biagio Marini Concerti a quatro 5.6. Voci, & Instromenti – Opera Settima, Venezia 1634 Coro Costanzo Porta Cremona Antiqua  Antonio Greco  2 cd TC Tactus 591390