Met de laatste uitgave van hun Requiem-reeks koos het Vlaams Radio Koor voor het iconisch Stabat Mater (1950) van Francis Poulenc en het Requiem (1963) van Alfred Desenclos, verbluffende composities die een boodschap van tederheid en hoop overbrengen. Magnifiek!

Poulenc componeerde zijn Satabat Mater in 1950 n.a.v. het overlijden van zijn vriend, de kunstenaar Christian Bérard, (1902-1949), bekend als “Bébé”. Bérard en zijn minnaar Boris Kochno, die voor de Ballets Russes werkte en ook medeoprichter van de Ballets des Champs-Elysées was, waren een van de meest prominente openlijk homoseksuele paren in het Frans theater van de jaren 1930 en 1940. Bérard werd in 1902 in Parijs geboren en studeerde als kind aan het Lycee Janson de Sailly. In 1920 ging hij naar de Academie Ranson, waar zijn stijl werd beïnvloed door Édouard Vuillard en Maurice Denis. Bérard had zijn eerste tentoonstelling in 1925, in de Gallery Pierre. Vanaf het begin van zijn carrière was hij geïnteresseerd in theatrale landschappen en kostuumontwerpen en speelde hij een belangrijke rol in de ontwikkeling van theatrale ontwerpen in de jaren dertig en veertig.

Begin jaren dertig werkte Bérard samen met Jean-Michel Frank, schilderde theaterdoeken, maakte houtwerk en tekende projecten voor tapijten. Hij werkte ook als mode-illustrator voor Coco Chanel, Elsa Schiaparelli en Nina Ricci. Bérards meest gerenommeerde prestatie was waarschijnlijk zijn glanzende, magische ontwerpen voor de film “La Belle et la Bête” van Jean Cocteau (1946). Bérard overleed plotseling aan een hartaanval op 11 februari 1949, op het podium van het Théâtre Marigny. Jean Cocteau droeg zijn film “Orphée” (1950) aan hem op.

Poulenc overwoog om een Requiem voor Bérard te schrijven, maar nadat hij terugkeerde van de relikwie van de Zwarte Maagd van Rocamadour, koos hij het middeleeuws Stabat Mater als tekst. Poulencs meesterwerk voor sopraan solo, gemengd koor en orkest, ging in 1951 in première op het festival van Straatsburg. Het Stabat Mater werd in heel Europa goed ontvangen en won in de Verenigde Staten de “New York Critics ‘Circle Award” voor het beste koorwerk van het jaar.

Alfred Desenclos werd geboren in Portel (Pas-de-Calais) in 1912, en overleed in Parijs in 1971. Na zijn pianistenopleiding, Grand Prix de Rome 1942, directeur van het conservatorium van Roubaix van 1943 tot 1950, Grand Prix van de stad Parijs in 1954, en vriend van Arthur Honegger, definieerde hij zichzelf als “romantisch”. Zijn muziek, overwegend melodisch en harmonisch, soms getint met jazzy invloeden, werd grotendeels verdoezeld door het overwicht van de post seriële muziek uit de jaren 1950-1970. Door zijn vele stukken, gecomponeerd voor de wedstrijden van het conservatorium van Parijs werd hij een educatieve componist genoemd. Zijn oeuvre heeft weliswaar niet minder oprechtheid en diepte die vandaag nog grotendeels te herontdekken is. Alfred Desenclos was overigens de vader van de organist, Frédéric Desenclos.

Het Vlaams Radiokoor werd in 1937 opgericht door de Belgische publieke omroep van toen. Vandaag staat het Vlaams Radiokoor bekend in Vlaanderen en Europa en wordt het gerekend tot de topensembles in binnen- en buitenland. Het koor werkt regelmatig met gerenommeerde instrumentale ensembles uit binnen- en buitenland, zoals het Brussels Philharmonic, het Orchestre de chambre de Paris, Les Siècles, het Radio Filharmonisch Orkest en het Koninklijk Concertgebouworkest. Hervé Niquet werd de chef-dirigent van het koor in 2011. Deze internationaal gevierde en flamboyante dirigent is de sleutel tot het succes van het koor. Niquet, die het koor als een diamant noemt en het tot de top drie in Europa rangschikt, werkt aan een herkenbare sonoriteit en plant een breed scala aan projecten, van onbekende Franse romantische muziek tot hedendaagse premières.

François Saint-Yves (foto), geboren op 24/02/1971 in Caen, begon zijn studies piano, klavecimbel, muziekopleiding en schriftuur aan het Nationaal Conservatorium van Caen. Hij ging in 1989 naar het Conservatorium van Parijs in de klavecimbelklas van Kenneth Gilbert. Hij won negen eerste prijzen: klavecimbel, basso continuo, kamermuziek (in de klas van C. Rousset), harmonie (J.C Raynaud), contrapunt (B. de Crepy), fuga (T. Escaich), orkestratie (P. Mefano), orgel (M. Bouvard), en improvisatie (L. Mallié).

In 1998 behaalde hij ook het Diplôme Formation Supérieure d’Ecriture, met onderscheiding, evenals het Diplôme Formation Supérieure d’Orgue et d’improvisation, met onderscheiding. Hij treedt regelmatig op met verschillende oude muziekensembles, het Spiritual Concert (Hervé Niquet), Talens Lyriques (Christophe Rousset), the Folies Françoises (Patrick Cohen), het barokensemble van Limoges (Christophe Coin), op het podium en platenproducties, en op de meest prestigieuze nationale en internationale festivals: Ambronay, Versailles, La Chaise-Dieu, Parijs, Toulouse, Salzburg, Innsbruck, Berlijn, Dresden, Ljubljana, Utrecht, Den Haag, Amsterdam, Rotterdam , Barcelona, Salamanca, Bilbao, Rome, Cremona, Boston, Chicago, Washington, Warschau … Hij nam deel aan ongeveer twintig opnames, waaronder Suonare e Cantare, The Spiritual Concert, The Simphony of the Marsh, Les Talens lyriques, The Folies Francoises, Sequenza 93, bespeelt het orgel van de hervormde kerk van de aankondiging in Parijs, geeft tal van orgel- en improvisatierecitals over de hele wereld (Zuid-Amerika, VS, Europa), en werkt mee aan de bewerking van het volledig werk van Jean-Philippe Rameau.

Marion Tassou (foto), geboren in Nantes, studeerde af aan het Nationaal Muziekconservatorium van Lyon. Ze is geïnteresseerd in alle repertoires, van barok tot hedendaagse muziek. Ze kreeg rollen als Venus in “Vénus dans Le Carnaval et la Folie” van Destouches, Eurydice in Orpheus en Eurydice, Ilia in Idomeneo, Zerlina in Don Giovanni, Pamina in Toverfluit , Pauline in La vie parisienne, Blanche de La Force in Dialogues des Carmélites. Na een stage bij de Academie van de Stripopera in 2013/14 nam ze deel aan drie wereldcreaties, De andere winter van Dominique Pauwels en Strand Bosch Vasco Mendonça met het bedrijf LOD Muziektheater in Gent en het Mysterie van Marc-Olivier Dupin’s blauwe eekhoorn met de Opéra Comique. Ze treedt ook op in The Dream Island van Reynaldo Hahn in het Théâtre de l’Athénée in Parijs, Les Noces de Figaro (The Countess) op tournee met het bedrijf Opéra éclaté, The Magic Flute (Papagena) in de Opéra de Tours, Il ritorno uit Ulisse in Patria de Monteverdi (Melanto) aan de Staatsoper in Hamburg en zingt Pierrot Lunaire uit Schönberg op tournee met het bedrijf La Belle Saison. Ze zong onder leiding van dirigenten zoals Alexis Kossenko, Hervé Niquet, François-Xavier Roth en Jean-Christophe Spinosi, onder anderen.

Het Vlaams radiokoor en de veelgeprezen Hervé Niquet werken samen met het Brussels Philharmonic en extraheren hier de emotionele en retorische essentie van deze bij uitstek Franse muziek die, ongewoon zacht en delicaat en toch majestueus is. Niet te missen!

Poulenc Stabat Mater & Desenclos Requiem Flemish Radio Choir Brussels Philharmonic, Hervé Niquet cd Evil Penguin EPRC0032

https://www.stretto.be/2017/05/21/religieuze-koorwerken-van-francis-poulenc/