“Mozart, String Quintets K. 515 & K.516.” door het Quatuor Van Kuijk, op het label Alpha. Heerlijk samenspel.

Na de opname van twee van Mozarts vroege Strijkkwartetten in 2016, biedt het Frans Kwartet, voor de gelegenheid, vergezeld door de violist, Adrien La Marca, “Revelation” op de “Victoires de la Musique Classique”, in 2014, nu Mozarts Strijkkwintetten K515 en K516. Deze cd is de derde Mozart-release van Quatuor Van Kuijk voor Alpha Classics. De vorige twee bevatten 4 “Haydn Quartettet” en vroege werken. In plaats van Mozarts Haydn Kwartetten-reeks af te maken, richtten ze hun aandacht op zijn meesterlijke Strijkkwintetten nr. 3 in C Major K. 515 en nr. 4 sol klein, K.516.Een Strijkkwintet kan bestaan uit twee violen, een altviool en twee celli, twee violen, twee altviolen en een cello, of twee violen, een altviool, een cello en een contrabas. De bezetting van twee violen, twee altviolen en één cello, is in de meeste gevallen de standaard. Voor die bezetting componeerde Boccherini twaalf van zijn 142 kwintetten, Mozart zes, Louis Spohr zeven, Beethoven, Bruckner en Max Bruch ieder elk één, en Mendelssohn en Brahms, elk twee. Joseph Haydn, die wel 68 Strijkkwartetten componeerde, componeerde daarentegen geen enkel Strijkkwintet. In 1787 domineerden de Strijkkwintetten K515 en K516, het instrumentaal oeuvre van Mozart. Het was het jaar dat eindigde met de première van zijn “Don Giovanni”. Ze toonden een componist op het toppunt van zijn creatieve krachten, in een genre waarnaar hij veertien jaar niet was teruggekeerd, en dat hij tot een hoge mate van perfectie bracht.De zes Strijkkwintetten van Mozart, en vooral de laatste vier (K 515, K 516, K 593 en K 614), worden vaak genoemd als een van de beste voorbeelden van zijn kamermuziek. Mozart componeerde altijd kort na de voltooiing van een reeks kwartetten, een Strijkkwintet, alsof het medium een meer ideale en definitieve realisatie van de muzikale gedachten van de componist vertegenwoordigde. Het ging bij Mozart echt niet om Strijkkwartetten met een extra, vijfde partij. Zelfs het vroeg, eerste Strijkkwintet K174 uit 1773, gecomponeerd enkele maanden later na zijn Weense Strijkkwartetten K. 168-173, had reeds een opvallende complexiteit. In functie van de vijf leden of vijf partijen, voorzag Mozart zijn Kwintetten van een boeiende, grote verscheidenheid aan texturen en combinaties, dialogen tussen twee instrumenten met driedelige begeleiding van de drie andere, de afwisseling van twee strijktrio’s (twee violen en altviool of twee altviolen en cello), of viool- en altvioolduetten, begeleid door de cello.Zoals bij de vorige releases, is de algemene benadering van het Quatuor Van Kuijk, ook hier weer herkenbaar. Een luchtige, transparante klank met weloverwogen, ritmische stabiliteit. De uitvoering van de eerste maten van het Kwintet in C zijn meteen veelzeggend. Het Kwintet opent met een diepe en basachtige cello, die een alom bekend “Mannheim-raket” -motief speelt, een gebroken akkoord dat opwaarts wordt gespeeld. De eerste viool antwoordt met een enigszins aarzelende, korte zin, die als een echo van ver komt.  Het Quatuor Van Kuijk speelt charmant, zoals in het ‘Andante’ van dit Kwintet, dat wordt gespeeld met ware sereniteit en een fijne mix van de vijf instrumenten, of het echo-effect van het Trio van het Menuet, wanneer de spelers met de rand van hun strijkstokken spelen, om een beklijvend effect te creëren.Het levendig tempo van de eerste beweging van het Kwintet in sol klein zorgt dan weer voor extra spanning en de dialoog tussen de verschillende instrumenten is prijzenswaardig. De groep is duidelijk iets meer betrokken bij dit Kwintet en hun transparante benadering is overtuigend, zoals in het openingsadagio van de laatste beweging. De afsluitende Allegro’s van beide Kwintetten worden met heerlijke humor en luchtigheid gespeeld. Het Quatuor Van Kuijk vindt herhaaldelijk een ongelooflijk fijn emotioneel evenwicht en laat de muziek het klinken alsof het de normaalste zaak van de wereld was. Er is niets overdreven aan de uitvoering en hun intelligente lezingen zijn levendig opgenomen. Het geheel is perfect in balans.

Het Quatuor Van Kuijk, opgericht in 2012 in Parijs, heeft in een paar jaar tijd prijzen gewonnen, waarmee het een buitengewone persoonlijkheid en talent bevestigde. Verkozen tot Rising Stars voor het seizoen 2017/2018 door het ECHO-netwerk, dat de grootste Europese concertzalen samenbrengt, won het kwartet in 2015, de eerste prijs op de  Wigmore Hall String Quartet Competition, samen met de Haydn en Beethoven-prijzen, en was van 2015 tot 2017, ‘BBC New Generation Artists’. In 2013 won het Van Kuijk Quartet de eerste prijs en publieksprijs op de Trondheim International Competition in Noorwegen en was ook “HSBC Laureate” op het festival van Aix-en Provence.

Na te hebben gestudeerd bij de grootsten, Ysaÿe Quartet, Alban Berg, Artemis, en gretig om zijn passie en ervaring op zijn beurt door te geven, doceert het kwartet sinds 2018, kamermuziek aan het Conservatoire à Rayonnement Régional d’Aubervilliers-La Courneuve. De vier leden zijn Nicolas Van Kuijk en Sylvain Favre-Bulle, viool, Emmanuel François, altviool, en Anthony Kondo, cello.Mozart String Quintets in C Major, K.515, G Minor, K.516 Quatuor Van Kuijk cd Alpha Classics ALPhA 587