Heitor Villa-Lobos, “Choral Transcriptions”, door het Sao Paulo Symphony Choir o.l.v. Valentina Peleggi, op het label Naxos. Een buitengewone ontdekking. Subliem!

Koormuziek nam in het oeuvre van Villa-Lobos, een centrale plaats in. Maar, onder al deze werken, bevindt zich een reeks weinig bekende transcripties voor a capella-koor uit het klassiek standaardrepertoire. Ze waren bedoeld voor een lerarenkoor en voor gebruik op scholen. Door hun verbazingwekkende transformaties, vormden de grotendeels piano-originelen, een fris en nieuw repertoire voor vocale ensembles.

Koormuziek nam een centrale plaats in, in Villa-Lobos’ catalogus, gaande van de monumentale ‘klanklandschappen’ van Descobrimento do Brasil en Choros nr. 10, tot de miniaturen van de Guia Prático-collectie, gecomponeerd voor kinderen op de basisschool. Binnen dit uitgebreid oeuvre, wordt een opmerkelijke plaats ingenomen door een reeks minder bekende transcripties voor a capella-koor, ontleend aan Händel, Rameau, Haydn, Mozart, Beethoven, Schubert, Mendelssohn, Schumann, Chopin, Massenet en Rachmaninov, maar vooral ook de preludes en fuga’s uit Bachs “Wohltemperierte Clavier”. Deze transcripties, waarvan er vele hier voor het eerst zijn opgenomen, werden gecomponeerd en gingen in première in Rio de Janeiro tussen 1933 en 1935. Ze waren oorspronkelijk bedoeld voor het koor van de Orfeão dos Professores, waarvoor Villa-Lobos ook indrukwekkende, vaak virtuoze, folkloristische arrangementen componeerde, en waarvan de activiteiten zich over twee decennia verspreidden in concertzalen, scholen en openbare plaatsen.In 1932 werd Villa-Lobos uitgenodigd door Anísio Teixeira (foto), de leidende Braziliaanse figuur van die generatie op het gebied van onderwijs, om een ​​ambitieus programma voor muziekonderwijs op te zetten in het openbaar schoolsysteem van de stad Rio de Janeiro. Naast de logistieke uitdaging vroeg zo’n taak ook om een ​​radicale heroverweging van het leermateriaal dat aan scholen ter beschikking zou worden gesteld. Het is daarom opmerkelijk dat Villa-Lobos gedurende de vier jaar tussen 1932 en 1936, een zeer succesvolle compositorische carrière met tal van internationaal geprezen werken  zoals Amazonas, Choros No. 10 en Rudepoema, om zich te wijden aan zijn eerder bescheiden taak, om nieuw pedagogisch materiaal te creëren dat zowel voor studenten als docenten geschikt was. Naast de werken van Kodály en Orff, was het resultaat een van de meest succesvolle voorbeelden van Gebrauchsmusik in de 20ste -eeuwse muziek,  “Coleção Escolar”, voor leerlingen in basis- en middelbare scholen, aangevuld met de “Coleção do Orfeão dos Professores”, die een heel nieuw a capella-repertoire was voor groepen volwassenen, en ook voor lerarenkoren.Uit dit geheel van zeer bekende stukken, veelal uit het klavierrepertoire, variërend van Bach tot Romantiek, is voor deze cd een ​​groot aantal van Villa-Lobos’ transcripties geselecteerd. Een aantal kenmerken die ze gemeen hebben, vallen meteen op, de behoefte aan vrij grote ensembles met veelvuldig gebruik van divisi (het opsplitsen van een partij in twee of meer stemmen), met het invoegen van de tussenregisters van mezzo-sopraan en bariton binnen de standaardbezetting, sopraan, alt, tenor en bas. Hoewel de oorspronkelijke muziek nauwgezet werd gerespecteerd, lijken de meeste van hen getransponeerd van hun originele toonsoorten.Valentina Peleggi (°1983) studeerde aan het conservatorium in Rome en rondde haar masterstudie cum laude af. Als eerste Italiaanse werd ze toegelaten tot het internationale postdoctorale programma orkestdirectie van de Royal Academy of Music in Londen. Ze heeft een voorliefde voor Italiaanse opera’s en werkte eerder in de operahuizen van Chicago, Parijs, Parma en Turijn. In 2016 studeerde ze bij David Zinman in Zürich, net als twee jaar eerder in Londen. Nadat ze in 2014 de eerste prijs voor directie won tijdens het Festival International de Inverno Campos do Jordão in Brazilië, werd ze door Marin Alsop gevraagd als haar assistent-dirigent bij het symfonieorkest van São Paulo, waar ze sinds kort ‘resident-conductor’ is geworden. Het leverde haar in 2016 de APCA Award ‘Conductor of the Year’ op. Valentina Peleggi maakte recentelijk een indrukwekkend debuut bij het Baltimore Symphony Orchestra.Tracklist :

Mendelssohn: Songs without Words, Book 2 (6), Op. 30

No. 3 in E Major, Adagio non troppo, MWV U 104 (Arr. H. Villa-Lobos for Choir)

Bach, J S: Prelude & Fugue in E-Flat Minor, BWV 853 (Arr. H. Villa-Lobos for Choir)

Excerpt,Schumann: Kinderszenen, Op. 15

No. 7, Träumerei (Arr. H. Villa-Lobos for Choir)

Bach, J S: Prelude & Fugue in C Major, BWV 846

Excerpt,Schubert: Schwanengesang, D957

No. 4, Ständchen (Arr. H. Villa-Lobos for Choir) [Sung in Portuguese]

Bach, J S: Prelude & Fugue in B-Flat Major, BWV 866

Chopin: Waltzes, Op. 64, B. 164

No. 2 in C-Sharp Minor (Arr. H. Villa-Lobos for Choir)

Bach, J S: Prelude & Fugue in B-Flat Minor, BWV 867

  1. Prelude (Arr. H. Villa-Lobos for Choir)

Excerpt,Rachmaninov: Morceaux de Fantaisie, Op. 3

No. 2 in C-Sharp Minor, Prélude “The Bells of Moscow” (Arr. H. Villa-Lobos for Choir)

Bach, J S: Prelude & Fugue in F-Sharp Minor, BWV 883

  1. Prelude (Arr. H. Villa-Lobos for Choir)

Massenet: Elégie (Arr. H. Villa-Lobos for Choir) [Sung in Portuguese]

Bach, J S: Prelude & Fugue in D Major, BWV 874

  1. Fugue (Arr. H. Villa-Lobos for Choir)

Excerpt,Beethoven: Piano Sonata No. 8 in C minor, Op. 13 ‘Pathetique’

  1. Adagio cantabile (Arr. H. Villa-Lobos for Choir)

Villa-Lobos: Bachianas Brasileiras No. 9, W449 (Version for Choir)Heitor Villa-Lobos Choral Transcriptions Sao Paulo Symphony Choir Valentina Peleggi cd Naxos 8574286

https://www.stretto.be/2021/07/11/heitor-villa-lobos-complete-violin-sonatas-door-emmanuel-baldini-viool-en-pablo-rossi-piano-op-het-label-naxos/

https://www.stretto.be/2020/06/21/reminiscences-of-brazil-door-pianist-justin-badgerow-op-het-label-divine-art-heerlijk/