“Brillon de Jouy, The Piano Sonatas Rediscovered”, door Nicolas Horvath, op het label Grand Piano. Een ontdekking!

Naast haar talent als instrumentalist, componeerde Anne-Louise Brillon de Jouy ook. Ze heeft bijna 90 werken op haar naam staan. Ze schreef voor klavier, maar componeerde ook sonates voor cello, viool of harp, trio’s en vocale muziek. De 13 sonates op deze heel bijzondere wereld première-opname, vertegenwoordigen de complete muziek voor piano solo van deze Parijse componiste, die in haar tijd gevierd en bewonderd werd door o.a. Luigi Boccherini.

Deze sonates introduceerden technische innovaties die meer worden geassocieerd met Czerny en Liszt, en weerspiegelen een glorieus rijke muzikale omgeving, waarin elementen uit de muziek van die tijd met grote verbeeldingskracht en humor werden verwerkt en getransformeerd, en die ons en blik gunnen in het schitterend salon van Madame Brillon.De Parijse Anne Louise Brillon de Jouy (geboren Boyvin d’Hardancourt (1744-1824) speelde en componeerde voor klavecimbel en pianoforte, en woonde in Passy In 1763 huwde ze met de 22 oudere, Jacques Brillon de Jouy (1722-1787), met wie ze 2 dochters had. Omstreeks 1767 componeerde Luigi Boccherini (foto) in Parijs, 6 Sonates voor Pianoforte en Viool op. 5, en droeg ze op aan Anne Louise Boyvin. Ook Johann Schobert, Ernst Eichner en Henri-Joseph Rigel componeerden speciaal voor haar sonates. “Ze is een van de grootste vrouwelijke speelsters op het klavecimbel in Europa. Deze dame (…) speelt de moeilijkste stukken met grote precisie, smaak en gevoel (…) .Ze componeert ook, en ze was zo gedienstig om verschillende van haar eigen stukken te spelen, zowel op klavecimbel als op pianoforte, begeleid (sic) door de viool van M. Pagin, die in Frankrijk wordt beschouwd als de beste leerling van Tartini”. André Noël Pagin (1723-1799) was de eerste violist van het orkest van de comte de Clermont. Deze opmerking over haar optreden op de pianoforte is interessant. Toen Boccherini zijn Sonatas op. 5 componeerde, was de pianoforte nl. nog een relatief nieuw instrument, maar Anne Louise Brillon de Jouy inspireerde hem om de klavierpartij specifiek voor het nieuw instrument te schrijven, inclusief dynamische markeringen. Toen Brillon de Jouy haar eigen sonates in de jaren ’60 en ’70 componeerde, was het klavecimbel immers nog steeds het dominant klavierinstrument.In 1777 componeerde ze de “Marche des insurgents” (March of the Insurgents) om de Amerikaanse overwinning (Slag bij Saratoga) tijdens de Amerikaanse Revolutionaire Oorlog te vieren en ze raakte bevriend met Benjamin Franklin (foto), met wie ze uitvoerig correspondeerde. Ze had Franklin leren kennen tijdens en na zijn verblijf in Passy tijdens de Amerikaanse Revolutie. Benjamin Franklin (1705-1790), de medeopsteller van de Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring (1776) en de Amerikaanse grondwet, woonde nl. tussen 1777 en 1785 in Parijs. Anne Louise Brillon de Jouy overleed in Villers-sur-Mer, Calvados, 79 jaar oud.“Brillon de Jouy was een van de belangrijkste vrouwelijke klaviervirtuozen uit de Franse periode vóór de revolutie. Tijdens de turbulente jaren van de Franse Revolutie bleef ze onopvallend om te overleven als lid van de aristocratie, maar zelfs daarvoor koos ze ervoor om haar muziek niet te publiceren ondanks haar bekendheid in muzikale kringen, omdat het in die tijd als oneervol werd beschouwd voor leden van de elite, om hun muziek te laten publiceren. Als gevolg hiervan is haar muziek totaal vergeten. Haar muziek is nochtans verbazingwekkend levendig en verfrissend en technisch virtuoos. Uiterlijk werd ze wereldberoemd door het portret (foto) in het musée du Louvre in Parijs, dat Fragonard (1732-1806) rond 1769, van haar schilderde.“Het is jammer voor Brillon dat de Franse Revolutie plaatsvond, anders was ze echt de Franse Mozart geworden”, zo vertelt Nicolas Horvath. “Ze componeerde alleen voor haar eigen salon, en de bekendste mensen kwamen uit heel Europa naar haar luisteren. In tegenstelling tot wat vele anderen geloven, laat dit album zien dat salonmuziek niet licht of oppervlakkig was, maar eerder een muzikaal laboratorium, dat sterk geïnspireerd was door de nieuwste opera-creaties. Van de stukken die hier zijn opgenomen, ben ik vooral dol op het eerste deel van de 6de sonate, dat me zo sterk doet denken aan het tweede deel van het 4de Pianoconcerto van Beethoven. Ook het vermelden waard is het eerste deel van de 8ste sonate met zijn nogal vreemde begin, dat decennia later zou worden ontwikkeld door een andere Franse vrouwelijke componiste Helene de Montgeroult (1764-1836), wiens muziek ik ook binnenkort zal opnemen en uitbrengen.” Om naar uit te zien.Nicolas Horvath (°1977) (foto) begon zijn muziekstudie aan Académie de Musique et de Théâtre Prince Rainier III in Monaco en maakte al snel indruk op een aantal artiesten die zijn mentor zouden worden. Op 16-jarige leeftijd trok hij de aandacht van de Amerikaanse dirigent Lawrence Foster voor hij in contact kwam met vooraanstaande internationale pianisten, zoals de bekende Liszt-specialist, Leslie Howard, Gabriel Tacchino, Philippe Entremont en Éric Heidsieck. Nicolas Horvath heeft talloze prijzen gewonnen, waaronder de eerste prijs op zowel de Scriabin als de Luigi Nono Internationale Wedstrijden. Hij staat bekend om het spelen van concerten van ongewone duur, soms langer dan twaalf uur, zoals de 15 Klavierstücke van Karlheinz Stockhausen en de nachtelijke uitvoering van de complete pianomuziek van Erik Satie in Parijs voor een cumulatief publiek van 14.000 mensen. In 2019 speelde hij samen met Philip Glass op dezelfde locatie een programma gewijd aan de pianomuziek van Glass.Brillon de Jouy The Piano Sonatas Discovered Nicolas Horvath 2 cd Grand Piano GP872-73