De laatste 5 symfonische composities van Antonín Dvořák waren indrukwekkende symfonische gedichten, fascinerende werken die een perfecte combinatie vormden van kleurrijke orkestratie, levendige vertelkunst en een diepgewortelde traditie in de Tsjechische/Boheemse volksmuziek. Vooral de 3 hier opgenomen symfonische gedichten, alle uit 1896, “De Watergeest” (“Vodník”), op. 107, “De middagheks” (“Polednice”), op. 108 en “Het gouden spinnewiel” (“Zlatý kolovrat”), op. 109, tonen aan dat hij in staat was om beelden muzikaal uit te beelden en op een bezwerende manier verhalen te vertellen.
Antonin Dvořák (1841-1904) componeerde zijn 5 Symfonische Gedichten kort na de Amerikaanse triomf van zijn symfonie “Uit de Nieuwe Wereld” en nadat hij zijn prachtige laatste Strijkkwartetten (op. 105 en op. 106) had voltooid. “De Watergeest” of “Waterkobold” was zijn eerste werk in het genre. Het was geïnspireerd door een gelijknamige ballade uit de bundel “Kytice z pověstí národních” (“Boeket van Volkslegenden”) uit 1853, een bloemlezing van 13 volksballaden van de Tsjechische historicus, dichter en verzamelaar van Slavische volksliederen en volkslegenden, Karel Jaromír Erben (1811-1890) (foto).
Vier van Dvořáks symfonische gedichten (de zogenaamde Erben-cyclus), “De watergeest”, “De middagheks”, “Het gouden spinnewiel” en “De wilde duif” (op. 107-110), waren alle geïnspireerd op gedichten uit deze bundel. Dvořák componeerde overigens in 1884, ook een cantate naar een ballade van Erben, nl. “Svatební košeli” (“De Bruidsjurk”) op. 69. Zijn laatste Symfonisch Gedicht, “Een heldenlied” (“Píseň bohatýrská”), op. 111, componeerde hij weliswaar zonder specifieke programmatische inhoud in 1897. Het werd in 1898 in Wenen in première gespeeld door de Wiener Philharmoniker o.l.v. Gustav Mahler. In het bijbehorend boekje staan informatieve teksten met veel illustraties over zijn composities naar Karel Jaromir Erben.
Het Sinfonieorchester Basel is een van de oudste en meest innovatieve orkesten van Zwitserland. Met sterke wortels in Noordwest-Zwitserland en onder leiding van de in Engeland geboren Ivor Bolton, geniet het terecht een indrukwekkende nationale en internationale reputatie, die hier nog maar eens bevestigd wordt.
Antonín Dvořák Symphonic Poems Sinfonieorchester Basel Ivor Bolton cd Prospero PROSP0077