Louis Andriessen (1939-2021) geldt als Nederlands bekendste en radicaalste componist. Met de minimalistische compositie naar Plato, “De Staat” voor 2 sopranen, 2 mezzosopranen en een instrumentaal ensemble (1976) schreef hij geschiedenis. Grote werken als zijn opus magnum, “De Materie” voor koor en orkest (1988) en zijn opera, “La Commedia” (2008), naar “De Goddelijke Komedie” van Dante en “Lucifer” van Vondel, gingen de wereld rond, in die mate zelfs dat hij meer waardering kreeg in Groot-Brittannië en de VS dan in Nederland. Jacqueline Oskamp schreef op meesterlijke wijze zijn biografie.
Louis Andriessen, geboren in Utrecht, studeerde compositie bij zijn vader Hendrik en bij Kees van Baaren aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. Van 1962 tot 1964, studeerde hij bij Luciano Berio in Milaan en Berlijn. In de jaren 1927-1949 was vader Andriessen (foto) docent muziektheorie en compositie aan het Amsterdams Conservatorium en doceerde orgel, improvisatie en gregoriaans aan de rooms-katholieke Kerkmuziekschool in Utrecht. Van 1949 tot 1957, was hij directeur van het Koninklijk Conservatorium in Den Haag en buitengewoon hoogleraar aan de Katholieke Universiteit Nijmegen (1952-1963).
Louis, een nakomertje, geboren in een gerenommeerde familie van musici, groeide uit tot een typisch kind van de jaren ’60, hij was tégen de oorlog in Vietnam, vóór toegankelijke kunst, antiautoritair en vóór de vrije liefde. Vanaf 2008 was hij hoogleraar in de Scheppende Kunsten aan de Universiteit Leiden.
Louis Andriessen was aan het eind van de jaren ’60, één van de initiatiefnemers van de “Aktie Notenkraker”, een actie van jonge, Nederlandse componisten die streefden naar vernieuwing en naar meer uitvoering van eigentijdse (klassieke) muziek. Zij noemden zich ludiek “Notenkrakers” en hun actie was opgezet naar het voorbeeld van een ludieke actie in de theaterwereld. De toneelwereld had nl. reeds meer en meer kritiek op de overheid. Ze verweet het subsidiesysteem dat het het elitair theater in stand hield en maatschappelijk engagement miste. 
In 1969, tijdens de première van “De Storm” van Shakespeare door de Nederlandse Comedie onder regie van Han Bentz van den Berg, gooiden leden van de Amsterdamse Toneelschool tomaten naar de acteurs waarbij de acteur Willem Nijholt een voltreffer kreeg. Dit vond navolging en vijf maanden lang waren de theaters in de ban van “Aktie Tomaat”. In de muziekwereld waren de drijvende krachten achter de soortgelijke “Aktie Notenkraker”, Jan van Vlijmen, Misha Mengelberg, Reinbert de Leeuw, Louis Andriessen en Peter Schat.
De bekendste manifestatie van de groep was het kabaal maken in het Amsterdams Concertgebouw tijdens een concert o.l.v. Bernard Haitink. In 1975 organiseerden de jazzmusicus Misha Mengelberg en de kunstenaar Wim T. Schippers nl. een week lang “Een behoorlijk kabaal” in het Mickery Theater in Amsterdam. De ophefmakende reeks concerten kwam er in navolging van de Fluxus-beweging uit de jaren ‘60. Het symfonieorkest werd als passé beschouwd en moest plaats maken voor jazz, improvisatie en voor gespecialiseerde ensembles. De traditionele concertvorm moest plaats maken voor politiek progressief getinte happenings en performances.
Jacqueline Oskamp kreeg toegang tot Andriessens privéarchief, dat onder meer honderden ongepubliceerde brieven omvat. Met “Groots is de liefde” schreef ze een pakkende biografie waarin ze onvermoede kanten van de componist belicht. Noten, de geraadpleegde bronnen & literatuur, het personenregister en het werkenregister maken deze schitterende biografie compleet. Niet te missen!
Jacqueline Oskamp (°1964) studeerde politicologie aan de Universiteit van Amsterdam. Als recensente en journaliste was ze verbonden aan o.a. De Groene Amsterdammer, de Volkskrant en Vrij Nederland. Eerder publiceerde zij “Radicaal gewoon. Bestaat er zoiets als Nederlandse muziek?” en “Onder stroom. Geschiedenis van de elektronische muziek in Nederland”.
Jacqueline Oskamp Louis Andriessen Groots is de liefde Biografie van Louis Andriessen (1939-2021) 491 bladz. geïllustreerd uitg. ambo/anthos
link: Een behoorlijk kabaal