De Nederlandse violiste, Eva Saladin, bekend om haar onderzoek en fijnzinnige interpretaties van het barokrepertoire, stelde voor haar nieuwe opname een persoonlijke selectie samen van 7 van de 12 “Sonatas Accademiche a Violino Solo e Basso” op. 2 uit 1744, van Francesco Maria Veracini (1690-1786).
In de eerste helft van de 18de eeuw werd Venetië hét strijdtoneel voor genadeloze rivaliteit onder violisten. De viool werd een instrument van confrontatie en hét ideaal wapen voor het demonstreren van virtuositeit en technische bekwaamheid. Het uiteindelijk doel was om de luisteraar te verbazen en zijn eigen bravura te demonstreren, tot op het punt zelfs dat bepaalde narcistische neigingen van de violisten vaak overdreven waren.
Francesco Maria Veracini trok als violist door Europa. In 1714 was ook hij voor een bepaalde tijd in Londen en voerde solo’s op de viool uit tijdens de pauzes in het Queen’s Theater. In 1715 was hij in dienst van keurvorst Johan Willem van de Palts in Düsseldorf, maar kwam in 1716 terug naar Venetië. Daar componeerde hij 6 ouvertures en 12 Vioolsonates op.1 (niet te verwarren met de 12 Vioolsonates op.2), die hij opdroeg aan prins Friederich August (foto), de zoon van August II van Polen “Der Starke”. 
De prins was een groot muziekliefhebber en hij haalde Veracini in 1717, naar het hof in Dresden (foto), waar hij kamermuziek uitvoerde en samen met de prins musiceerde. Verder was Veracini verantwoordelijk voor het aantrekken van Italiaanse zangeressen en zangers voor de opera in Dresden.
De Florentijn, Francesco Maria Veracini werd beschouwd als een van de grootste vioolvirtuozen van zijn tijd. Perioden van verblijf in Londen, Düsseldorf, Venetië en Dresden brachten de excentrieke musicus internationale faam. Van zijn uitgebreid oeuvre is zijn Sonate Accademiche Op. 2 (Londen/Florence 1744) voor viool en basso continuo tegenwoordig het meest bekend. Het karakter van de Sonate Accademiche wordt bepaald door een bijzondere combinatie van het intellectuele, het virtuoze en het expressieve. Ondanks de technisch veeleisende compositie voor de viool, zorgt Veracini’s meesterlijk idiomatische benadering van zijn eigen instrument ervoor dat de virtuositeit met een natuurlijk gemak en speelsheid vloeit.
De Sonate Accademiche-collectie is enorm qua lengte en variëteit. De sonates hielden zich nl. niet aan de standaardvormen van die tijd, zoals de Italiaanse sonata da camera of sonata da chiesa. Veracini zelf zegt in zijn voorwoord: “… twee, of zelfs drie delen, naar eigen goeddunken gekozen, zijn voldoende om een sonate van passende lengte te vormen”. Eva Saladin heeft Veracini’s aanpak op het hele boek toegepast, waardoor ze contrasterende delen van sonates kan kiezen en de meest interessante kenmerken van de muziek kan benadrukken door individuele delen te combineren tot een vloeiend programma met verbindende tonaliteiten en een heldere dramaturgie.
Deze nieuwe release werpt een fris en artistiek doordacht licht op de Sonate Accademiche van de flamboyante Italiaanse componist. In samenwerking met cellist Daniel Rosin en klavecinist Johannes Keller selecteerde Eva Saladin bewegingen uit verschillende sonates uit Veracini’s opus 2 en vormde hiermee een vloeiend, dramaturgisch programma dat zowel het virtuoze als het poëtische in Veracini’s muziek belicht.
De Sonate Accademiche worden gekenmerkt door een opvallende combinatie van intellectuele diepgang, virtuositeit en expressiviteit. Veracini’s stijl is rijk aan contrasten: fuga’s en contrapunt wisselen af met concertante passages vol bravoure. Saladin koos weliswaar niet om louter technische bravoure, zij koos bewust voor delen die de expressieve kracht en inventiviteit van Veracini tonen, waarbij de chromatische en thematisch samenhangende Sonata XII als een muzikale omlijsting het programma opent en sluit. Eva Saladin interpreteert deze muziek met grote aandacht voor historische speelpraktijken, waarbij zij zelfs de originele suggesties van Veracini over ornamentatie en dynamiek ter harte neemt. Interessant is bijvoorbeeld het gebruik van tasto solo-passages, de continuo passages zonder harmonisatie wordt maar met enkele noten, hetgeen een geheel andere atmosfeer geeft, meer als een dialoog tussen de instrumenten. 
Eva Saladin studeerde aan het Conservatorium van Amsterdam en de Schola Cantorum Basiliensis, en is sinds 2024 professor barokviool aan de Universität für Musik und Darstellende Kunst in Wenen. Ze leidt o.a. La Cetra Barockorchester Basel en Gli Angeli Genève, en is actief als soliste en kamermusicus in heel Europa.
Johannes Keller is klavecinist, dirigent en onderzoeker aan de Schola Cantorum Basiliensis. Zijn werk combineert uitvoeringspraktijk, muziektheater en onderzoek naar microtonaliteit. Daniel Rosin (foto) is een veelgevraagde barokcellist en docent in Frankfurt en Luzern. Hij speelt als solist en kamermusicus met topensembles als het Freiburger Barockorchester en AAM Berlin.
Francesco Maria Veracini Sonate Accademiche An Anthology Eva Saladin Daniel Rosin Johannes Keller cd Challenge Classics CC 720005