Brancusi, De geboorte van moderne sculptuur, een tentoonstelling in H’Art Museum en een uitgave van Wbooks. | Stretto – Magazine voor kunst, geschiedenis, filosofie, literatuur en muziek.

De van oorsprong Roemeense kunstenaar Constantin Brancusi (1876-1957) brak met de modelage-techniek en ging over op de taille directe van het blok steen of hout. Het resulteerde in werken die niet over gelijkenis of representatie gingen, maar die bij de kijker een schok van herkenning overbrachten.

Constantin Brancusi (foto) werd geboren in Roemenië. Op zijn 28ste besloot hij echter dat er in zijn thuisland geen toekomst voor hem lag, en vertrok te voet naar Parijs, de kunsthoofdstad van Europa. Daar ontwikkelde hij in een paar jaar tijd een nieuwe, baanbrekende manier van beeldhouwen. Auguste Rodin merkte zijn talent op en nam hem aan als assistent. Maar Brancusi besloot al snel zich te distantiëren van Rodin en ging zijn eigen weg. Hij vond een nieuwe beeldtaal uit, met aandacht voor eenvoudige vormen. In zijn werk werden lichamen gefragmenteerd en details vervaagd om alleen geduldig gepolijste figuren over te houden. Het enige wat voor hem telde was het bereiken van de ware betekenis van dingen.

Door vormen te versimpelen, wilde Brancusi iets diepers blootleggen – de essentie van de dingen zelf. Hij hakte of sneed direct in materialen, zoals steen, hout en gips. Daarna polijstte hij het beeld om zo het karakter van het materiaal te laten zien en brak hiermee met de traditie van boetseren naar model. Hij zocht naar de ‘essentie’ van mens, dier en architectuur en ging daarbij dubbelzinnigheid niet uit de weg. Met zijn vernieuwende technieken en gladde, gestileerde vormen veranderde hij de beeldhouwkunst voorgoed en wekte grote fascinatie op bij o.a. Marcel Duchamp, Fernand Léger en Amedeo Modigliani.

Nu kan u de tijdloze werken van deze invloedrijke pionier zien in H’ART Museum in Amsterdam. Van het veelbesproken vrouwelijk torso “Prinses X” naar Marie Bonaparte tot zijn beroemde reeks “De Kus” en een metershoge Kolom zonder einde, bevat de tentoonstelling een indrukwekkend overzicht van het werk van de grondlegger van de moderne beeldhouwkunst. Behalve zijn iconische sculpturen zijn ook talloze foto’s, portretten en films van en met Brancusi te zien. Het sculpturaal oeuvre van Brancusi (nog geen 150 werken) valt trouwens in aantal in het niet in vergelijking met zijn fotowerk. Deze unieke collectie, die bij hoge uitzondering wordt uitgeleend aan H’ART Museum door het Centre Pompidou in Parijs, was nooit eerder in Amsterdam te zien. In het magnifiek geïllustreerd boek met teksten van o.a. Ariane Coulondre, wordt daarenboven ook aandacht geschonken aan Brancusi en de Nederlandse avant-garde kunstenaars. Niet te missen!

Ariane Coulondre is hoofdconservator moderne collecties van het Centre Pompidou, waar zij verantwoordelijk is voor de beeldhouwcollecties. Ze is gespecialiseerd in de geschiedenis van de avant-garde in Frankrijk en heeft verschillende tentoonstellingen en retrospectieven samengesteld over onder meer Brancusi, kubisme en Fernand Léger.