“Rachmaninov, Preludes”, door Jean-Baptiste Fonlupt, op het label La Dolce Volta. Een revelatie!

Dankzij zijn onbeperkt pianistisch vermogen, muzikale vindingrijkheid en formidabele technische eisen, bracht Rachmaninov het genre van de prelude naar het hoogste niveau. Sergei Rachmaninov componeerde heel wat preludes voor piano solo. Zijn 24 preluden opusnummers 3, 23 en 32, in alle 24 toonaarden, werden weliswaar op verschillende tijdstippen gecomponeerd en gepubliceerd, en waren dus oorspronkelijk niet bedoeld als een bundel. Het begon met een jeugdwerk: de beroemde prelude in cis mineur. Vanuit deze wortel, muziek diep verankerd in Russische bodem, doordrongen van de Slavische ziel waaraan de componist, later verbannen, voor altijd verbonden zou blijven, zou tien jaar later de opus 23-reeks ontspringen, zeven jaar later gevolgd door opus 32. Deze preludes zijn als beelden in een album waar Jean-Baptiste Fonlupt ons doorheen laat bladeren, sonische schilderijen waarvan hij de authentieke kleuren van de herinnering poëtisch herstelt. Ver van zijn geboorteland, dat hij voorgoed had verlaten, zou Rachmaninov nooit meer op deze manier schrijven.

Rachmaninovs eerste prelude was deze in es klein, één van zijn “Vier stukken” (“Romance”, “Prélude”, “Mélodie” en “Gavotte”) uit 1887. Hij was toen 14 jaar oud. In juli 1891, het jaar van zijn eerste Pianoconcerto, componeerde hij een Prelude in F, die hij ook arrangeerde voor cello en piano. Geen van deze solo pianostukken werd echter tijdens zijn leven gepubliceerd.

In 1892 publiceerde hij “Morceaux de fantaisie” op. 3, vijf pianostukken met als titels, “Elégie”, “prelude”, “Melodie”, “Polichinelle” en “Serenade”. Rachmaninov componeerde ze nadat hij net afgestudeerd was aan het Conservatorium van Moskou. De prelude die in september 1892 in première gespeeld werd in Moskou, ging al snel een eigen leven leiden. Ze werd als Rachmaninovs visitekaartje, wereldberoemd, maar ze was naar eigen zeggen, ook een blok aan zijn been. Het publiek vroeg nl. op zijn recitals, altijd maar weer opnieuw om ze te willen spelen als toegift, ongeacht wat hij reeds aan veel waardevollere composities voor hen had gespeeld. Rachmaninov vond dit zo erg dat hij zelfs een hekel kreeg aan de prelude.

In 1901 componeerde hij een Prelude in sol klein. Deze werd weliswaar pas gepubliceerd als 10 preludes op.10, nadat hij er in 1903 nog negen had aan toegevoegd. In 1917 componeerde hij om zijn ongelukkig gevoel bij de Oktoberrevolutie te uiten, een Prelude in re klein. Hoewel, wanneer hij Rusland twee maanden later verliet via Helsinki, Kopenhagen en Oslo, richting New York, naast enkele schetsen, hij vrijwel niets van zijn eigen muziek bij zich had, overleefde het manuscript van deze prelude de toenmalige chaos. Ze werd echter pas voor het eerst gepubliceerd in 1973.

Jean-Baptiste Fonlupt (1976) studeerde aan het Conservatoire national supérieur de musique et de danse in Parijs bij Bruno Rigutto en Georges Pludermacher. Vervolgens vervolmaakte hij zich bij Yonty Solomon aan het Royal College of Music in Londen, bij de Duitse pianist, Michael Endres aan de Hochschule Hanns Eisler in Berlijn en bij Elisso Virssaladze aan het Tsjaikovski Conservatorium in Moskou.  Momenteel geeft hij les aan het IMEP in Namen en aan het Conservatoire à Rayonnement Régional in Rueil-Malmaison in Frankrijk en zijn opnames werden zeer geprezen door Diapason, Classica en Gramophone.

Rachmaninov Preludes Jean-Baptiste Fonlupt cd La Dolce Volta LDV 128