Het Liber Floridus (Bloemrijk boek) is een wereldberoemd handschrift uit de 12de eeuw en de oudste geïllustreerde encyclopedie ooit, geschreven in het Latijn door Lambert, een kanunnik in het toen nog Vlaamse Sint-Omaars. Het origineel wordt nog steeds bewaard in de Boekentoren van de Universiteitsbibliotheek in Gent.
Lambert van Sint-Omaars (ca. 1061 – ?, ook Lambertus) (foto) was een Vlaamse benedictijn, bekend als schrijver-encyclopedist en kanunnik. In zijn jeugd werd hij opgenomen in de Sint-Bertijnsabdij in Sint-Omaars (Pas-de-Calais), bezocht belangrijke scholen in Frankrijk en gaf de opgenomen kennis door in zijn eigen abdij, o.a. grammatica, theologie en muziek. Zijn Liber Floridus was als encyclopedisch geheel, een synopsis van een aantal belangrijke werken van verschillende auteurs, begonnen in 1090 en voltooid ca. 1121.
Bij de viering van het 150-jarig bestaan van de Gentse universiteit kreeg Albert Derolez (foto) de opdracht een facsimile- en diplomatische uitgave van de 12de-eeuwse geïllustreerde encyclopedie Liber Floridus (Universiteitsbibliotheek, handschrift 92) te verzorgen, die in 1968 verscheen. Het Liber Floridus-Colloquium in de Universiteitsbibliotheek (september 1967) gaf hem de gelegenheid geleerden uit o.a. Nederland, Groot-Brittannië en de Verenigde Staten te leren kennen. Het codicologisch onderzoek van dit ingewikkeld autograaf handschrift van het Liber Floridus mondde uit in een proefschrift, waarmee hij in 1970 met de grootste onderscheiding aan de Universiteit Gent tot doctor in de geschiedenis promoveerde met professor Raoul Van Caenegem als promotor. Het werk werd bekroond en in 1978 uitgegeven door de Academie.
Liber floridus was een middeleeuwse encyclopedie over Bijbelse, historisch-hagiografische, astronomische, geografische, theologische, filosofische en natuurkundige onderwerpen. Lambert verzamelde alles van wat de mens 900 jaar geleden wist over de wereld, religie, astronomie, geografie, dieren, planten, filosofie en geschiedenis. Maar, wat het ‘gebloemd boek’ zo uniek maakt, is dat het zo schitterend geïllustreerd werd.
Het boek van Albert Derolez geeft alle handgeschilderde folio’s precies weer zoals ze in het handschrift staan. Albert Derolez geeft uiterst deskundige tekst en uitleg bij de inhoud, de samenstelling en de historische achtergrond en ontsluiert zo doende een buitengewoon stuk geschiedenis. Een prachtuitgave!
Albert Derolez Liber Floridus De oudste geïllustreerde encyclopedie (1121) 215 bladz. geïllustreerd uitg. Borgerhoff & Lamberigts EAN 9789493409255