Monteverdi door The Sixteen

Bij Coro verscheen de cd “Messa a quattro voci et Salmi”. Het gerenommeerd ensemble The Sixteen o.l.v. Harry Christophers laat zich ook hier weer van hun allerbeste kant horen. Su-subliem!

Postuum gepubliceerd

Monteverdi’s vocaal religieuze composities introduceerden de uitdrukking van krachtige en persoonlijke emoties in de wereld van de toenmalige kerkmuziek. Hoewel het hem een aantal jaren kostte om vervulling te vinden in zijn werk, werd Monteverdi een gerespecteerd componist tijdens zijn leven en wordt zijn muziek vandaag beschouwd als vernieuwend. Ze vormde de muzikale overgang van de Renaissance naar de Barok. Deze cd bevat enkele van de mooiste werken uit Monteverdi’s periode als kapelmeester van de San Marco in Venetië. Ze werden postuum gepubliceerd in 1650 als “Messa a quattro voci et Salmi”.

Textuur en sonoriteit

De opname van Monteverdi’s Vespers door The Sixteen werd in 2014 genomineerd voor een Grammy Award. Na hun veelgeprezen opname “Monteverdi in Mantua, The genius of the Vespers” en van zijn “Selva morale e spirituale” (Coro cd’s), is er nu deze schitterende, nieuwe Monteverdi cd. Een cd die nog maar eens toelaat om Monteverdi’s Stile moderno of Seconda pratica, zijn unieke harmonische taal met zijn uitzonderlijke verscheidenheid aan textuur en sonoriteit te bewonderen.

Postuum uitgegeven

Na Monteverdi’s dood werden sommige van zijn onuitgegeven werken gedrukt. Dit gebeurde onder meer met zijn “Madrigali e canzonette” in 1651 of in 1650 met de uitgave van psalmen en litanieën onder de titel “Messa a quattro et salmi”, twee volumes ritmische vitaliteit. Luister bv. naar het hemels duet “Confitebor tibi Domine” boven een ostinato bas. Monteverdi’s hemels “Recitar cantando”, wordt hier afgewisseld met een monter ritornello voor strijkers, alles vol contrast, niet alleen vocaal, maar ook instrumentaal, culminerend in een exquis Amen.

Verzameld door Vincenti

In 1613 verhuisde Monteverdi van Mantua naar San Marco in Venetië. Als maestro di cappella herstelde hij er al snel de kwaliteit van zowel het koor als de instrumentalisten. Het muzikaal niveau was in Venetië nl. gedaald als gevolg van het financieel wanbeleid van zijn voorganger, Giulio Cesare Martinengo. In de basiliek waren de autoriteiten opgelucht om opnieuw over een voorname musicus te beschikken. De kwaliteit van de muziek was er immers gedaald sedert het overlijden in 1609 van Giovanni Croce.

Verzameld door Vincenti en Cavalli

“Messa et salmi” van 1650 bevat enkele van de meest aantrekkelijke, nieuwe, inventieve muziek van Monteverdi. Ze werden verzameld door zijn uitgever Alessandro Vincenti. Het verzamelen en bundelen van de composities gebeurde mede door Francesco Cavalli, toen eerste organist van de San Marco. Dit verklaart de aanwezigheid van composities van hem. Deze werken waren niet opgeslagen in de koorbibliotheek van San Marco. Men vond ze in Monteverdi’s eigen verzameling manuscripten.

Hernieuwde Mariaverering

De magistrale composities waren bedoeld als gewijde relikwieën in functie van de gemeenschappelijke devotie. Devotie tot de Maagd Maria was een machtige kracht in het Venetiaans religieus leven. Het gevoel dat de stad de bijzondere bescherming genoot van de Maagd werd versterkt toen paus Pius V verklaarde dat de overwinning van de Venetianen op de Turken in 1571 bij de slag bij Lepanto, te danken was aan de tussenkomst van de Madonna van de Rozenkrans. De vele polyfone toonzettingen van de Litanie van de Heilige Maagd waren het gevolg van de hernieuwde golf van Mariaverering die volgde op de overwinning bij Lepanto. De litanie is een reeks van aanroepingen en verzoeken. Tussen deze litanieën behoren verzoeken tot de Drievuldigheid van Maria als heilige, moeder en maagd, tot Maria als personificatie van Bijbelse en andere afbeeldingen, en tot Maria als koningin.

Knappe instrumentalisten

Violisten zijn Simon Jones en Andrea Jones, cellist is Joseph Crouch, de Chitarrone wordt bespeeld door David Miller en harp, orgel en klavecimbel worden bespeeld door Frances Kelly en Alastair Ross, tevens klavecinist van de Academy of Ancient Music. De cd werd opgenomen in de indrukwekkende Church of St Augustine in Kilburn in Londen, een typisch voorbeeld van de 19de eeuwse Gothic Revival. Nu nog even wachten op de uitgave van Volume II. Meer dan subliem!

Coro The Sixteen Monteverdi Harry Christophers The Sixteen
cd EAN 0828021614224