Het label Avi Music gaf een schitterende cd uit met een bloemlezing van de wereld van de fuga, verbluffend knap gespeeld door het Berlijns “Armida Quartett”.

Het bedenken en componeren in contrapunt als de hoogste muzikale discipline ontstond embryonaal uit de schaduw van de zuiver orale overdracht. De muziek werd stilaan schriftelijk gecodificeerd in de zwarte mensurale notatie. De reis van het Armida Kwartet door het rijk van de fuga, begint met de twee vroegst gepubliceerde, Duitse werken in het genre voor instrumentaal ensemble uit 1602.

Deze prachtige cd brengt u in contact met de ingetogen, rustieke Ricercare klank van twee fuga’s van Valentin Haussmann (1560-1614). Haussmann componeerde zijn twee fuga’s “voor allerlei instrumenten”. De eerste is gebouwd op etherische motieven, terwijl de tweede gebaseerd is op het volkslied “O Nachbar Roland, Mein Herz ist Voller Pein” dat Samuel Scheidt in 1621 als een canzone voor strijkers/gamba’s bewerkte. Het idiomatisch passagespel voor de viool als divertimento was hier nog niet aan de orde. Dit werd pas in de loop van de 17^de  eeuw een stilistische eigenschap van de fugastructuur. Het Armida Kwartet koos ook voor de waardige en bedaarde canzone/Fantasia stijl maar eindigend met een energiek en dynamisch, zingend Allegro, van Alessandro Scarlatti’s “Sonata a quattro” in re klein. Alessandro Scarlatti (1660-1725) componeerde vier sonaten “senza cembalo”, die bijgevolg beschouwd worden als de eerste strijkkwartetten. De geanimeerde bewegingen zijn complexe contrapunt constructies met in de middenbeweging, harmonische meanders in de lijn van de “cromatica con durezze e ligature” stijl van Johan Caspar Kerll (1627-1693). De laatste beweging eindigt met een kort, ironisch menuet met twee unisono vioolpartijen.

Op deze sublieme staat ook het meesterlijk contrapunt van Bachs “Kunst der Fuge, BWV 1080 (Contrapunctus I, IV en XI). Bachs laatste en onvoltooid meesterwerk was oorspronkelijk bedoeld voor klavecimbel. Vanaf de 18^de eeuw, werden de abstracte partijen zonder aanduiding van instrumenten, ook gespeeld op strijkinstrumenten. Op de cd beluistert u ook het onvoorstelbaar gedurfd modernisme in een vuurwerk van geest en vingers, van Beethovens geniale “Grosse Fuge” in Bes, op. 133. Beethovens Grosse Fuge werd in 1826 oorspronkelijk gecomponeerd als laatste beweging van zijn 13de Strijkkwartet. De schriftuur was danig complex en voor de luisteraar nauwelijks tot niet te volgen, dat het meesterwerk een eigen, geïsoleerd leven is gaan leiden, enkel te appreciëren door professionele luisteraars met kennis van modulatie en contrapuntische technieken. Als laatste, de subliem gespeelde dramatische, vereenzaamde rouwstemming van het Adagio & Fuga in do klein voor strijkers, K 546, van W. A. Mozart. Om onbekende redenen heeft Mozart in 1783 een zeer complexe fuga in do klein, gecomponeerd. Toen hij de compositie van een reeks strijkkwartetten voorbereidde die door Hoffmeister zou worden uitgegeven, voegde hij een Adagio introductie aan de fuga toe.

De grootste meerwaarde van de cd is dan het kwartet ook koos voor werk van Johann Gottlieb Goldberg (1727-1756), de naam die we enkel nog kennen van Bachs Goldbergvariaties. In zijn vierdelige Sonate in do klein, Dür G 14, beluisteren we de elegante pre-klassieke kamermuziekstijl van het openend Largo, de daarop volgende, opgewekte fuga in Italiaanse laat barokstijl, de snijdende dissonanten als voorhoudingen in een affectief “Grave”, en een uitgelaten, opgewekte gigue als finale. Een sublieme cd. Niet te missen!

Door in 2012 de internationale ARD wedstrijd, de publieksprijs en zes andere speciale prijzen te winnen, belandde het schitterend “Armida Quartet” (Martin Funda (viool), Johanna Staemmler (viool), Teresa Schwamm (altviool) en Peter-Philipp Staemmler (cello)) op alle internationale concertpodia. Tussen 2014-2016 heeft het Kwartet deelgenomen aan het UK’s New Generation Artists-programma, waardoor veel van hun concerten uitgezonden werden door de BBC, waaronder hun BBC Proms-debuut. De Hamburgse “Elbphilharmonie” heeft het Kwartet daarenboven voor het seizoen 2016/2017 genomineerd in hun “European Rising Stars-Series”. Deze cd mag u geenszins missen. Subliem!

Armida Quartett Fuga Magna cd Avi Music AVI8553380