“Fratres – Pärt & Bach” door trombonist Jörgen van Rijen en Camerata RCO op het label BIS

Door het ontdekken van een speciale relatie tussen Arvo Pärt en J.S. Bach, brengt Jörgen van Rijen op zijn eerste cd voor BIS Records, muziek samen van de twee componisten. Het is een relatie die verschillende aspecten heeft. 

Jörgen van Rijen (°1975) is een beroemde, Nederlandse  trombonist uit Dordrecht. Hij studeerde trombone bij George Wiegel aan het Rotterdams Conservatorium. Hij studeerde er af en studeerde verder aan het Conservatoire national supérieur musique et danse de Lyon bij Michel Becquet, en Daniel Lassalle voor baroktrombone. Hij volgde masterclasses bij Christian Lindberg, Joseph Alessi, Brian Pollard (fagottist) en Anner Bijlsma. Nu is Van Rijen solotrombonist van het Koninklijk Concertgebouworkest in Amsterdam, is hoofdvakdocent trombone aan het Rotterdams Conservatorium en is actief als solist bij orkesten en ensembles over de hele wereld. Claudio Abbado nodigde hem zelfs uit om de  trombonesolo in de 3de symfonie van Mahler met het Luzern Festival Orkest te spelen. Jörgen van Rijen richtte zowel het “Nieuw Trombone Collectief” als het ensemble “KCO Koper” op. Veel componisten schrijven stukken speciaal voor Van Rijen, zoals Theo Verbey (tromboneconcert in opdracht van het Koninklijk Concertgebouworkest), Martijn Padding, Jacob ter Veldhuis en Jan van Vlijmen. Jörgen van Rijen speelt exclusief op instrumenten van Antoine Courtois.

Pärt ontwikkelde en uitte al snel zijn liefde voor het werk van J.S. Bach, verwijzend naar titels als “Collage über BACH”, maar ook door het notenmotief BACH te gebruiken. Bovendien delen beide componisten een fascinatie voor religie, terwijl ze tegelijkertijd muziek componeren die bijna mathematisch is opgebouwd en een onderliggende orde hebben die de basis vormt voor hun tijdloosheid. In samenwerking met de componist heeft van Rijen vier werken van Pärt bewerkt voor trombone, waaronder het beroemde “Fratres” uit 1977, dat in vele versies bestaat, evenals de twee religieus getinte “An den Wassern zu Babel”, in 1976 gecomponeerd als een vierstemmig instrumentaal motet met vocaliserende zangstemmen voor Hortus Musicus onder de titel “In spe” , en “Vater unser”, in 2005 gecomponeerd voor jongenssopraan en piano. Op verzoek van Andreas Scholl maakte Pärt een versie voor alto en strijkorkest. Op deze nieuwe cd speelt Jörgen van Rijen deze zangpartij op trombone.

Pärt’s open houding ten opzichte van aanpassingen van zijn werken is ook iets dat hij gemeen heeft met Bach, die regelmatig zelf zijn eigen composities hergebruikte en ze herschikte voor nieuwe gelegenheden. Bach leende ook van andere componisten, en de drie concerti die hier te horen zijn, zijn alle arrangementen voor solo-orgel van werken van Italiaanse componisten, die van Rijen op zijn beurt heeft bewerkt voor trombone en strijkers.

Als laatste op de cd, zijn bewerking van “Pari Intervallo”  van Arvo Pärt, oorspronkelijk gecomponeerd voor  trombonist Christian Lindberg, hier door Arvo Pärt bewerkt voor klarinet, trombone en strijkorkest (1976/2017). De fenomenale trombonist van het Koninklijk Concertgebouworkest, Jörgen van Rijen, wordt hier begeleid door zijn collega’s van “Camerata RCO” (Royal Concertgebouw Orchestra), bestaande uit leden van het Koninklijk Concertgebouworkest. Warm aanbevolen.

Fratres – Pärt & Bach Johann Sebastian Bach Arvo Pärt Jörgen van Rijen Camerata RCO cd BIS-2316