“Rausch und Stille, Beethovens Sinfonien” van Karl-Heinz Ott, een uitzonderlijk interessant boek, uitgegeven door Hoffmann und Campe.

Karl-Heinz Ott schreef een eerbetoon aan Beethovens muzikaal nalatenschap. De negen symfonieën van Ludwig van Beethoven hebben een speciale plaats in de muziekgeschiedenis. Karl-Heinz Ott nodigt u uit op een literair-filosofisch geïnspireerde reis doorheen het symfonisch universum van Beethoven. Hij vertelt over de irritaties die de symfonieën kunnen oproepen, over de roes waarin ze ons kunnen brengen, en vraagt zich af, waarom windt deze muziek ons zo op en hoe kan iemand praten over “Ein Kosmos ohne Worte”, over datgene wat woorden te boven gaat?

Met zijn instrumentale muziek brak Beethoven grenzen. Beethoven transponeerde uiteindelijk de symfonieën van Haydn en Mozart voorbij alle vorige hoofse, kerkelijke en sociale normen. Nooit eerder creëerde puur instrumentale muziek zo’n veelzijdige, vernieuwende, sonore kosmos. Karl-Heinz Ott leidt de muziekliefhebber door deze kosmos en stelt de 9 mijlpalen van Beethovens muziek op een nieuwe manier voor door ze te situeren binnen de poststructuralistische en postmodernistische reactie op Hegel en Kant. Karl-Heinz Ott nodigt u uit op een literair-filosofisch geïnspireerde reis door het duizelingwekkend, symfonisch universum van Beethoven.

Ott “beperkt” zich dus niet tot Beethovens muziek, maar vergelijkt en analyseert Beethovens meesterlijke symfonieën met Rousseau (“Rousseaus Kampf gegen Rameau”), Kant (“Kants Kopfschütteln über Musik”), Edouard Hanslick (“Hanslick verhöhnt die Phantasten”), Jean-François Lyotard (“Lyotard blickt in Abgründe”), “Howards End” van E.M. Forster (“Stadt, Land, Sinfonie”), Jacques Derrida (“Derrida zerpflückt Rousseau”) en John Russell (“Sturm und Stille”). Dit laatste bevestigt Otts deskundigheid extra, want in zijn “A Tour in Germany, and some of the Southern Provinces of the Austrian Empire, in 1820, 1821, 1822”, schreef Russell veel over Goethe en over Beethoven.

Na bijzonder interessante, inleidende hoofdstukken, wordt elke symfonie met notenvoorbeelden geanalyseerd. “Rausch und Stille” getuigt van de fenomenale eruditie van een auteur, die er in is geslaagd om de negen machtigste symfonieën ooit gecomponeerd, voorbij de grens van poëzie en muziek, voor te stellen als “Form gewordene Gedankenmusik”. Meesterlijk!

De schrijver en vertaler Karl-Heinz Ott (°1957) werd geboren in Ehingen aan de Donau en studeerde Duitse filologie, filosofie en musicologie. Daarna werkte hij als dramaturg in de theaters in Freiburg, Basel en Zürich. Hij is docent in de poëtica aan de universiteit van Koblenz-Landau en heeft talloze onderscheidingen ontvangen voor zijn literair werk, o.a. de Johann-Peter-Hebel-Preis in Baden-Wuerttemberg. Karl-Heinz Ott is zelf een virtuoze pianist en woont in Freiburg im Breisgau. Voor zijn werk is hij verschillende keren bekroond, o. a. met de Friedrich-Hölderlin-Förderpreis (1990), de Alemannische literatuurprijs (2005), de prijs van LiteraTour Nord (2006) en de Wolfgang Koeppen-prijs (2014). Laatst verscheen van hem ”Tumult und Grazie. Über Georg Friedrich Händel” (2008) en de Romans “Die Auferstehung” en “Und jeden Morgen das Meer”.

Karl-Heinz Ott Rausch und Stille Beethovens Sinfonien Duits 272 bladz. Uitg. Hoffmann und Campe ISBN 978-3-455-00396-3