Richard Strauss & Richard Wagner op cello en piano of voor cello en orkest, op drie, meer dan uitzonderlijke cd’s. Uitgaven van de labels Oehms, Orfeo en Pentatone.

De cellisten Norbert Anger en Daniel Müller-Schott presenteren samen met pianist Michael Schöch en het Melbourne Symphony Orchestra o.l.v. Sir Andrew Davis, opvallend originele programma’s. Het Orchestre de la Suisse Romande o.l.v. Jonathan Nott, vervolledigt de Richard Strauss expeditie met zijn ballet, “Schlagobers”, en werkt af met werk van Debussy en Ligeti. Heel bijzonder!

Richard Strauss en Wagner bewijzen op de Oehms cd van de Dresdense cellist Norbert Anger en de pianist (en organist), Michael Schöch uit Innsbruck, dat ze naast meesters van de opera, evenzeer meesters waren in het componeren van kamermuziek. Op de cd staan naast de Cellosonate van R. Strauss, transcripties voor cello, van muziek vol passie, met overtuiging en vol overgave gespeeld. Net als Richard Strauss, toont het oeuvre van Richard Wagner, naast de prominente aanwezigheid van zijn legendarisch meesterlijke opera’s en drama’s, verschillende andere muzikale genres, waaronder muziek voor koor, piano, kamermuziek en liederen. Tot deze behoren de magnifieke Wesendonck-Lieder, gecomponeerd op teksten van zijn occasionele muze, Mathilde von Wesendonck, de vrouw van een Zwitserse industrieel die Wagner financieel steunde. De versie die op deze opname te horen is, nl. voor een lage stem zoals deze van de cello, voegt een magische dimensie toe en maakt het geheel heel bijzonder.

Op de cd staan de Cellosonate in F, op. 6 en de Romanze in F, TrV 118 (versie voor cello en piano) uit 1883 van Richard Strauss, 5 Gedichte für eine Frauenstimme, WWV 91 “Wesendonck Lieder” (arr. N. Anger voor cello en piano) van Richard Wagner, Albumblatt in Es (arr. David Popper voor cello en piano), Romanze in E voor cello en piano (naar Wagners “In das Album der Fürstin Metternich”, WWV 94) van David Popper, en de prélude tot Tristan und Isolde, (arr. van cellist, Werner Thomas-Mifune (zoon van Kurt Thomas) en M. Schöch voor cello & piano)

Op de Orfeo cd van cellist Daniel Müller-Schott, volledig gewijd aan Richard Strauss, staan de Sonate voor cello en piano in F, op. 6, TrV 115, op. 35, TrV 184, Don Quixote, Phantastische Variationen über ein Thema ritterlichen Charakters en de liederen “Zueignung”, op. 10 nr. 1 TrV 141 en “Ich trage meine Minne”, op. 32 nr. 1 TrV 174. De uitvoerders zijn Daniel Müller-Schott, cello en Herbert Schuch, piano, en het Melbourne Symphony Orchestra o.l.v. Sir Andrew Davis.

Tijdens zijn lang en uitzonderlijk vruchtbaar creatief leven, componeerde Richard Strauss (1864-1949) slechts enkele werken voor cello. Slechts drie overleefden de tijd en hoe klein dat aantal lijkt, die cello-werken waren van cruciaal belang voor de ontwikkeling van de componist. Daniel Müller-Schott ziet de vroege Sonate voor cello en piano op. 6 en het meesterlijk Toongedicht “Don Quixote” op. 35 uit 1897, als die werken die het pad markeerden dat Strauss binnen een paar jaar zou leiden van de gespannen Laat-Romantiek tot het Modern tijdperk in de muziek.

De cellist benadrukt dit keerpunt in de artistieke ontwikkeling van Strauss ook nog eens met zijn eigen knappe transcripties, speciaal gerealiseerd voor deze cd, van Strauss’ Liederen “Zueignung” op. 10/1 en “Ich trage meine Minne” op. 32/1. Op deze cd ontdekt u een meesterlijk gespeelde Don Quixote, zowel emotioneel als technisch, door de fenomenale cellist Daniel Müller-Schott (°1976) uit München, als door dirigent Andrew Davis (°1944), die als een echte magiër, het summum van orkestrale sonoriteit, diepgang en transparantie bereikt. Beter en mooier is niet mogelijk. Adembenemend. Voor geen geld ter wereld te missen!

De Pentatone cd presenteert op zijn beurt drie buitengewone werken van drie belangrijke, twintigste-eeuwse componisten met diverse culturele achtergronden. Daarmee wordt de veelzijdigheid en de artistieke nalatenschap van het Orchestre de la Suisse Romande bij zijn honderdjarig bestaan, nog maar eens overduidelijk beklemtoond en aangetoond. Richard Strauss’ “Schlagobers” uit 1922, één van de werken die hij voor de Staatsopera in Wenen componeerde, in samenspraak met de choreograaf, Heinrich Kröller (1880–1930), die hij uit Berlijn naar Wenen haalde, is een speels, guitig ballet dat zich afspeelt in een typisch Weense Konditorei.

Het verhaal gaat over een jongen die op de dag van zijn Communie, teveel zoetigheid, ‘den leckersten Torten mit Schlagobers’, eet, daardoor ziek wordt, en in een droom, omgeven wordt door personificaties van die zoetigheden. “In seinen Alpträumen umtanzen ihn nun Süßigkeiten aller Art aus dem Reiche der Prinzessin Praliné und aus dem Likörschrank”. Op deze cd koos men voor de Suite uit 1932. Deze bestaat uit I. In der Konditorkuche , II. Tanz der Teeblute, III. Tanz des Kaffees – Traumerei (Nocturne), IV. Schlagoberswaltzer, V. Tanz der Prinzessin, VI. Tanz der kleinen Pralinees – Springtanz der Knallbonbons – Galop, VII. Menuett und Pas de deux en VIII. Allgemeiner Tanz: Finale.

Met zijn levendige mix van Weense walsen en moderne harmonieën, lichtvoetige deuntjes, afgewisseld met plotselinge uitbarstingen van prachtige schoonheid, zoals alleen Richard Strauss die componeerde, alles schitterend georkestreerd, kan “Schlagobers” worden beschouwd als een verdere verkenning van Strauss’ hyper verfijnde “Rosenkavalier-stijl”, van zijn uiterst geraffineerd, muzikaal bergkristal.

Claude Debussy is vertegenwoordigd met “Jeux, Poème dansé” uit 1912, gecomponeerd voor de Ballets Russes van Serge Diaghilev en de choreograaf Vaslav Nijinsky, “Jeux” is die andere bijzondere compositie, een “apologie plastique de l’homme de 1913”, gemaakt voor een ballet van een man, twee vrouwen en één tennisbal, rond een erotische, nachtelijke zoektocht naar een verloren tennisbal. Pierre Boulez omschreef “Jeux” als de “Prélude à l’Après-midi d’un Faune, in sportkledij “.

Debussy’s “Jeux” is een belangrijke inspiratiebron geweest voor naoorlogse avant-garde componisten zoals Boulez en Stockhausen, en daarom is de overgang van “Jeux” naar Györgi Ligeti’s micro polyfonische “Melodien für Orchester” uit 1971, niet zo verrassend. “Melodien” heeft de onmiskenbare mix van sensuele en griezelige soundscapes die de meeste werken van Ligeti zo filmisch en aantrekkelijk maken.

Deze cd voegt een belangrijk hoofdstuk toe aan de Pentatone-discografie van het roemrijk Orchestre de la Suisse Romande, dat al de complete Bruckner-symfonieën bevat met Marek Janowski, drie op dans gerichte cd’s met de Japanse dirigent Kazuki Yamada (°1979), en concertopnames met beroemde solisten zoals Arabella Steinbacher, cellist, Johannes Moser en Denis Kozhukhin.

Met deze opvallende cd maakt de nieuwe chef-dirigent van het OSR, Jonathan Nott (°1963), zijn Pentatone-debuut. De Engelse dirigent startte zijn carrière met de Bamberger Symphoniker, verwierf naam en faam in de operahuizen van Frankfurt, Wiesbaden en Luzern, en is ondertussen chef-dirigent geworden van het prestigieus Ensemble InterContemporain, Drie cd’s die enkel maar een grote meerwaarde kunnen zijn van uw reeds bestaande collectie. Niet uitstellen!

Strauss & Wagner Works for cello and piano Norbert Anger Michael Schöch cd Oehms OC1701

Richard Strauss Don Quixote Sonata for cello and piano Songs op. 10 and 32 Daniel Müller-Schott Herbert Schuch Melbourne Symphony Orchestra Sir Andrew Davis cd Orfeo C968191

Strauss Schlagobers Debussy Jeux Ligeti Melodien Orchestre de la Suisse Romande Jonathan Nott cd Pentatone PTC 5186721

https://www.stretto.be/2019/03/29/ontdek-charmante-tot-bijzonder-mooie-muziek-voor-cello-van-david-popper-door-martin-rummel-en-maria-kliegel-op-het-label-naxos/