Hoogst originele “Beethoven für Chor/for choir” door het Deutscher Jugendkammerchor, op het label Carus.

Als men denkt aan de koorcomposities van Beethoven, denkt men meteen bijna uitsluitend aan de ode “Aan de vreugde” uit de Negende Symfonie, alsof Beethoven enkel dit voor koor componeerde. Maar dat is niet zo. Zoals het Duits Jeugdkoor met deze opname op indrukwekkende wijze laat horen, is de studie van Beethovens oeuvre voor koor in brede zin van het woord, meer dan de moeite waard.

Sinds de oprichting in 1999 hebben koorzangers, bijna alle muziekstudenten aan Duitse en internationale muziekacademies, in de leeftijd van 16 tot 27 jaar, de mogelijkheid om koormuziek op professioneel niveau te ontwikkelen terwijl ze een breed repertoire uit alle periodes van de muziekgeschiedenis leren kennen. De project gerelateerde werkwijze vindt plaats in zes tot acht werkfasen per jaar op verschillende locaties. Het intensief werk met het koor maakt de ontwikkeling mogelijk van een unieke koorklank die gekenmerkt wordt door pure intonatie, homogeniteit en transparantie. Sinds 2014 zingt het koor onder leiding van Florian Benfer.

Zijn werk wordt aangevuld door verschillende gastdirigenten (meest recent 2014, Frieder Bernius) en gastdocenten, zoals Erik Sohn (podiumpresentatie en performance) of Folkert Uhde, die in 2013 het ensemble dramaturgisch ondersteunde als onderdeel van de Internationale Orgelwoche Nürnberg en chor.com in de productie van „h-Moll-Messe – eine Deutung“. Het ensemble heeft een druk concertschema op grote festivals in Duitsland en in het buitenland, en heeft deelgenomen aan tal van televisie-, radio- en cd-producties. Bovendien presenteert het Duits Jeugdkamerkoor zich met de oprichting van management- en financieringsstructuren en de ontwikkeling van nieuwe genre-omvattende prestatieformaten. Het werkt regelmatig samen met professionele ensembles en hun koorleiders, evenals componisten, muziekuitgevers, muziekarchieven en conservatoria.

Florian Benfer (° 1984) studeerde kerkmuziek in Leipzig en daarna koordirectie bij Anders Eby in Stockholm. Verdere studies leidden hem naar de Muziekuniversiteit Den Haag in 2010/11, waar hij orkestdirectie studeerde bij Kenneth Montgomery en Jac van Steen. In 2012 voltooide hij een postacademische studie orgel bij Nils Larsson (Stockholm). Hij volgde masterclasses bij Frieder Bernius, Stefan Parkman, Michael Radulescu, Patrick Russil en Grete Pedersen en werkte als zanger in ensembles zoals het Kammerchor Stuttgart, de Lucerne Festival Academy Vocalists en het World Youth Choir. Hij is artistiek directeur van het Stockholm Chamber Choir, het Duitse Youth Chamber Choir en het ARTON Ensemble dat hij in 2008 oprichtte. Met het Eric Ericsons Kammarkör werkt hij voornamelijk op het gebied van hedendaagse muziek. Hij leidde het ensemble met passende programma’s op tournees in Scandinavië en België.

Hij heeft verschillende producties geleid bij de Stockholm Volksoper (Folkoperan) en met ensembles zoals het Stockholm Radio Choir, Cappella Amsterdam, MDR Radio Choirs, NDR och BR, SWR Vocal Ensemble, Gustaf Sjökvists Kammarkör, Orphei Drängar, Landesjugendchor Niedersachsen, Orchestre de Stockholm Volksoper, het Zweedse blazersensemble en de Stockholm Bach Society. Hij leidde koorrepetities voor de dirigenten Peter Eötvös, Daniel Harding, Christopher Hogwood, Marek Janowski, Louis Langrée, Lorin Maazel, Sakari Oramo, Esa-Pekka Salonen en Masaaki Suzuki. Hij heeft opera-ervaring opgedaan als koorregisseur bij de Koninklijke Opera Stockholm (seizoen 2013/14) en bij de Nationale Opera van de Academie. Als dirigent en zanger trad hij op op festivals in Europa, Azië en Noord-Amerika, waaronder Kuhmo Chamber Music Festival, Leipzig Bach Festival, Festival van Vlaanderen, Baltic Sea Festival, chor.com en MusikTriennale Köln. Sinds 2017 geeft Benfer les als gastdocent voor koordirectie aan het Central Music Conservatory in Beijing.

Nicolai Krügel ontving zijn eerste pianolessen van Hella Sperschneider in zijn geboortestad Kiel en studeerde in Weimar bij Gerlinde Otto en Thomas Steinhöfel. Daarnaast voltooide hij masterclasses bij Ferenc Rados en Paul Badura-Skoda en rondde hij zijn opleiding af bij de “Meisterklasse Lied” aan de Universiteit voor Muziek en Podiumkunsten bij Helmut Deutsch en Rudi Spring. Nadien werkte Nicolai Krügel drie jaar als begeleider aan de operastudio van de Beierse Staatsopera. Sinds 2010 is hij freelance pianist, repetitor en pianoleraar. Hij treedt onder meer op als solist, kamermuziekpartner en Lied-begeleider in de “Sommerliche Musiktage Hitzacker”, de “Merseburger Orgeltage”, in de belangrijkste omroephal van de NDR in Hannover en in de Nationale Concertzaal in Dublin. Nicolai Krügel begeleidt ensembleleden van de operahuizen in München, Wenen en Düsseldorf, het meisjeskoor Hannover en instrumentalisten van de staatsopera’s München en Hannover, het Gewandhausorchester Leipzig en de Deutsche Oper Berlin. Hij werkt met dirigenten zoals Kent Nagano, Kirill Petrenko en Andris Nelsons en was een beurshouder van de “Yehudi Menuhin Foundation”.

Beethoven heeft zelf een aantal a capella koorwerken gecomponeerd die tegenwoordig grotendeels onbekend zijn. Zo is er zijn Abschiedsgesang “Die Stunde schlägt”, voor mannenkoor (WoO 102) (1814), de Cantata campestre “Un lieto brindisi”, voor vier stemmen en piano (WoO 103) (1814), Gesang der Mönche “Rasch tritt der Tod”, voor twee tenoren en bas (WoO 104) (1817), het Hochzeitslied “Auf Freunde, singt dem Gott der Ehen”, voor tenor, koor en piano (WoO 105) (1819) (ook uitgegeven als “Der Bär” 1927 voor tenor), en de Geburtscantate voor Prins Lobkowitz “Es lebe unser theurer Fürst”, voor sopraan, koor en piano (WoO 106) (1823). Daarnaast bewerkten componisten als Gottlob Benedict Bierey (172-1840), Hans Georg Nägeli (1773-1836) (foto) en Friedrich Silcher (1789-1860) al tijdens het leven van Beethoven, bepaalde van zijn instrumentale werken voor koor. Nägeli was overigens de componist van “Freut euch des Lebens”, in het Nederlands bekend als het Sinterklaaslied “Oh, kom er eens kijken”.

Het Duits Jeugdkoor presenteert een selectie van voor koor bewerkte composities uit twee eeuwen, waaronder talloze eerste opnames. Van “Auld Lang Syne” tot moderne liedtranscripties van Clytus Gottwald, brengt het koor op deze hoogst originele cd, zowel a capella als met pianobegeleiding, wereldlijke en religieuze koorliederen van heel verschillende uitdrukkingen en veelzijdige stijlen samen. De meest opvallende arrangementen zijn daarbij wel deze van Beethovens Pianosonaten “Appassionata” (“Hymne an die Nacht”) en “Mondschein” (Kyrie), het Allegretto uit zijn 7de symfonie (“Persischer Nachtgesang”), en het Adagio uit zijn Vioolsonate nr. 7 (“Tränentrost”). Een heuse ontdekking!

Tracklist :

Neue Liebe, neues Leben (uit op. 75: nr. 2) (arr. Clytus Gottwald)

Sehnsucht, WoO 134 (arr. C. JK Müller)

Wonne der Wehmut (uit op. 83: nr. 1.) (arr. Clytus Gottwald)

Zärtliche Liebe, WoO 123, “Ich liebe dich” (arr. John Høybye)

Hymne an die Nacht (arr. Ignaz Heim)

Erlkönig, WoO 131 (arr. R. Becker & J. Mäntyjärvi)

Kyrie, Op. 27 (arr. Gottlieb Benedict Bierey)

Bitten (uit op. 48: nr. 1.) (arr. Waldemar Klink)

Busslied (uit op. 48: nr. 6. (arr. Gunter Martin Göttsche)

Die Ehre Gottes aus der Natur (uit op. 48: nr. 4. (arr. Gunther Martin Göttsche)

Wo die Unschuld Blumen streute (uit König Stephan, op. 117)

Marmotte (uit op. 52: nr. 7. (arr. Peter Schindler)

O care selve in G, WoO 119 (arr. Giacomo Mezzalira)

Auld lang syne (12 Scottish songs, WoO 156: nr. 11)

Persischer Nachtgesang (uit de Symfonie nr.  7 in A, op. 92: nr. 2) (arr. Friedrich Silcher)

Elegischer Gesang ‘Sanft wie du lebtest’ op. 118

Tränentrost (naar de Vioolsonate nr. 7 in A, op. 30, nr. 2: II. Adagio molto espressivo) (arr. Hans Georg Nägeli)

Opferlied, WoO 126 (arr. Anja Merusch)

Beethoven für Chor Beethoven for choir Deutscher Jugendkammerchor Florian Benfer Nicolai Krügel cd Carus CAR 83.502