Khachaturian, Recitatives and Fugues – Children’s Albums I and II”, door Charlene Farrugia, piano, op het label Grand Piano. Een ontdekking!

Khachaturian werd beschouwd als de muzikale spreekbuis van de Sovjet-Oriënt en is nog steeds de bekendste van de 20ste-eeuwse Armeense componisten. Zijn onmiskenbare stijl kwam met de drang om nieuwe vormen uit te vinden die de westerse praktijk verzoend met het oosters idioom. Zijn fuga’s werden herzien en verrijkt met recitatieven die de kleurrijke stemmen opriepen uit zijn kinderjaren in Tbilisi. Verfrissend origineel, grappig en provocerend, behoren de kinderalbums en de zeven fuga’s die hij als oefeningen componeerde, tot een traditie die teruggaat tot Bach, Schumann en Tsjaikofski.Als componist begon zijn muzikale opleiding pas op zijn tweeëntwintigste, en hij herontdekte deze partituren pas veertig jaar later, toen hij besloot ze uit te breiden met zeven ‘recitatieven’. De verschuiving in het tijdsbestek tussen de twee is meer dan voor de hand liggend, aangezien ze weinig of geen verband houden. Zoals de pianist, Charlene Farrugia, zou ontdekken, worden ze zelden uitgevoerd, en dit is misschien wel de eerste algemeen beschikbare opname. Er was ook een lange tijdspanne tussen de twee Kinderalbums, de eerste uit die periode na de Tweede Wereldoorlog, toen de opvoeding van degenen die tijdens de oorlog waren geboren van het grootste belang werd. De meeste hebben een ‘titel’ die het stuk beschrijft, sommige zijn technisch eenvoudig, opdat ze door een jong persoon kunnen worden gespeeld. Het tweede boek, dat in 1948 werd gepubliceerd, vereist een meer bekwame uitvoerder.De kinderalbums, Album for Children No. 1, 10 pieces (1947) en Album for Children No. 2 (1965), behoren tot een canon van componeren voor of over kinderen, die teruggaat tot Bach, Schumann en Tsjaikofski, “Aus meiner Kindheit” (6 leichte Klavierstücke für die Jugend), “Der kleine Wanderer”, 18 Miniaturen voor piano en “Musikalisches Bilderbuch. Aus Andersens Märchen” van Bortkiewicz, de “Klavierschule oder Anweisung zum Klavierspielen für Lehrer und Lernende mit kritischen Anmerkungen” (Leipzig/Halle, 1789) van Daniel Gottlob Türk (1750-1813) en “Ausführlich theoretisch-practische Anweisung zum Piano-Forte Spiel” uit 1828, van Hummel.Ideologisch was muziek een krachtig instrument in het Sovjetonderwijs: in 1968 waren er meer dan 4800 dag- en avondscholen voor kinderen in de hele Sovjet Unie, elk volgens Vasyl Sukhomlynsky’s manifest dat muziekonderwijs niet het opleiden van een muzikant was, maar allereerst het opleiden van een mens (“Serdtse otdayu detyam” – “To Children I Give My Heart”, 1969). Acht nummers van het eerste album, Pictures of Childhood, werden in 1948 in New York gepubliceerd als “The Adventures of Ivan”, voorafgegaan door de mening van de redacteur, Alfred Mirovitch, dat “de verfrissende originaliteit van stemming, harmonisatie en pianistische vindingrijkheid in deze gemakkelijke, grappige, maar provocerende composities, zal fungeren als een stimulans en een uitdaging voor alle oplettende studenten en docenten”.De drie ‘pijlers’ van het Sovjetmuziekonderwijs, aangenomen door Kabalevsky (“About the Three Whales and Many Other Things”, 1972), zang, dans en mars, doordringen deze boekdelen. Beide tonen Kaukasische bergdansen, beide presenteren op eenvoudige manieren, eenvoudige liedjes en elementen van het Russisch sprookje. Khachaturian componeerde muziek waarvan het educatief doel één was met de progressieve en educatieve betrachtingen van het Sovjetcommunisme. Voor het betrokken publiek, in dit geval het kind, was het een kwestie van geconfronteerd te worden met eenvoud en onmiddellijke verstaanbaarheid, door alles te verbannen wat volgens de toenmalige Sovjet ideologie, decadent, kakofonisch of burgerlijk was. Deze cd heeft de originaliteit om de wereld van de kindertijd te benadrukken en ze te koppelen aan poëzie en pedagogie. U ontdekt miniatuur pianostukken, gecomponeerd in het midden van de 20ste eeuw, ten tijde van het socialistisch realisme, in de Sovjet-Unie.“Muziek is een fysiek, mentaal en spiritueel proces waarin we proberen de gedachten van een componist over te brengen, waarbij we het persoonlijke ego overstijgen door onze interpretatie te baseren op de tekst die voor ons ligt. Ik voel me zeer gelukkig dat ik de producer Ateş Orga heb ontmoet en ermee heb samengewerkt, een schrijver met een enorme muzikale kennis en een diep analytisch vermogen. Tijdens een van onze vele chats ontdekte ik Aram Khachaturians grotendeels onbekende Zeven recitatieven en fuga’s, uit 1928-1929 en herzien aan het eind van de jaren zestig.”“Toen ik ze bestudeerde, was ik zeer verrast om te ontdekken dat er geen direct beschikbare commerciële opnames waren – op dat moment nam ik het op mij om naar Londen te komen en dit gemis te herstellen. Vooral de zesde fuga trekt me aan – een van de meest complexe en diepgaande stukken in de collectie. Mijn keuze voor de kinderalbums van Khachaturian, de boeken I en II volgde als vanzelfsprekend omdat ze prachtig harmoniëren in de algehele mix. Er is hier geweldige melodieuze muziek, van intimiteit en folk impressies tot imposante statement en majestueuze polyfonie.” (Charlene Farrugia)Charlene Farrugia, (°1986), geboren in Malta, wordt erkend als de belangrijkste en meest succesvolle pianiste van Malta. Ze voltooide haar studie aan de Royal Academy of Music in Londen en trad o.a. op met Joseph Calleja, Dimitri Ashkenazy en Ning Feng en heeft opnames gemaakt voor Naxos, Parma en Sony. Op 13-jarige leeftijd debuteerde ze met het Nationaal Orkest van Malta. Sindsdien trad ze op met het Metropolitana Orchestra, Camerata Austriaca, Kaliningrad Philharmonic Orchestra, Rotterdam Sinfonietta, European Chamber Orchestra, Arad State Philharmonic, Croatian Chamber Orchestra en vele andere, en speelde ze o.a. in de Smetana Hall, Princess Grace Theatre, Shanghai Oriental Arts Center, NY van de Verenigde Naties en Chateau Saint-Anne. Haar interesse in hedendaagse muziek leidde tot veel wereldpremières. Farrugia is een internationale ambassadeur voor EMMA for Peace onder de bescherming van UNESCO en erevoorzitter Riccardo Muti. Ze is momenteel professor piano aan de Music Academy in Pula, Kroatië. Haar mentor is Boris Petrushansky.

Khachaturian Recitatives and Fugues Children’s Albums I and II Charlene Farrugia cd Grand Piano GP834

https://www.stretto.be/2019/11/20/khachaturian-piano-works-door-iyad-sughayer-op-het-label-bis-een-verrassende-ontdekking/

https://www.stretto.be/2020/02/29/tableaux-denfance-een-cd-met-mooie-pianostukken-voor-kinderen-van-kabalevsky-en-katchaturian-door-tristan-pfaff-op-het-label-ad-vitam/