De vrije markt is overal: ze verspreidt zich over de hele wereld en haar rol in ons persoonlijke leven is groter dan ooit. Allerlei goederen en diensten zijn toegankelijk geworden voor steeds meer mensen en het mondiale welvaartsniveau was nooit eerder zo hoog. Toch dringt zich de laatste jaren ook de vraag op naar de schaduwkanten van de globaliserende markt.Wat gebeurt er met een samenleving als allerlei maatschappelijke sectoren steeds meer in termen van de markt worden uitgelegd? Wat doet het met de kwaliteit van onze relaties als mensen zichzelf en elkaar als homo economicus opvatten en zij zichzelf gaan begrijpen als producerende, consumerende en concurrerende individuen? Bovendien, kunnen we ons op de lange termijn wel een dergelijke economische bedrijvigheid veroorloven, bijvoorbeeld ten opzichte van de natuur? En welke rol speelt de moderne techniek in dit verband? Met dergelijke vragen raken we aan de centrale thematiek van dit boek: brengt de vrije markt in haar huidige vorm het goede leven dichterbij of staat ze dit juist in de weg? En wat dienen we dan te verstaan onder ‘het goede leven’?In gesprek met filosofen uit alle tijden, van Aristoteles tot Heidegger, van Kant tot Arendt en van Bentham tot Latour, én aan de hand van diverse films, geven auteurs Ad Verbrugge, Govert Buijs en Jelle van Baardewijk, een prikkelend perspectief op de prangende vragen van vandaag. Zo creëren zij een filosofisch doordacht kader om de hedendaagse dynamiek van economie, technologie en cultuur te begrijpen en in goede banen te leiden. ‘De centrale vraag die we in dit boek willen bespreken, is ogenschijnlijk heel simpel. Wat is het goede leven en brengt de vrije markt ons daar dichter naar toe of juist niet?’“De centrale vraag die we in dit boek willen bespreken”, zo vertellen ze, “is ogenschijnlijk heel simpel. Wat is het goede leven en brengt de vrije markt ons daar dichter bij of voert ze ons er juist vandaan? En, als de huidige vrije markt en het goede leven niet altijd samen opgaan, hoe kunnen we dan inzichten ontwikkelen die hen wel meer op één lijn brengen? Voor het scherp stellen van vragen en het vinden van goed onderbouwde antwoorden is goede kennis van wat eerdere denkers daarover gezegd hebben onontbeerlijk.”U leest o.a. over Plato en Aristoteles over het goede leven, Waarom ‘edel handelen’ in het oude Griekenland niet samen kon gaan met handel, Athene: de turbulente geboortegrond van de filosofische vraag naar het goede leven, Plato’s Staat als reactie op de neergang van Athene en Aristoteles’ antwoord: de Ethica Nichomachea en de vraag naar geluk en deugd, het goede leven in het christendom (o.a. Het christendom en de revolutionaire opkomst van de homo aequalis), de liefde als de hoogste deugd en de waardering voor arbeid. Daarna leest u o.a. over de Verlichting en het verlangen naar vrijheid, de Reformatie en de gewetensvrijheid, Locke en Kant over de autonomie van het individu, Existentialisme en de bevrijding van de burgercultuur. In de hoofdstuk 5 en 6, “De moderniteit als project van bevrijding” (2) en “De moderniteit en de vrijemarkteconomie”, gaat het over de rationalisering van het wereldbeeld – de Verlichting, een nieuwe kijk op de natuur en beheersing van de natuur, Adam Smiths visioen: welvaart door arbeid en handel, Karl Marx’ analyse van opkomst en ondergang van het kapitalisme, Joan Tronto over het buitensluiten van moraal in de markteconomie.In het Hoofdstuk, “Het belichaamde zelf en het goede leven”, gaat het over de herontdekking van het lichaam, een kleine fenomenologie van behoeftes: natuur, cultuur en vrijheid, een verkenning van lichamelijk geweld en identiteit in onze hedendaagse cultuur, de wending naar lichamelijke behoeftes in de moderne filosofie: Bentham, Consumptie als maskerade van de ziel: Sigmund Freud, Winst- en verliesrekening van de consumptiesamenleving: Hannah Arendt, lichaamsethiek in klassieke, hedendaagse, joodse en oosterse filosofie, Stoa: het belang van onthechting en het thymotische streven, ritmes in het bestaan: de Sabbath, de hindoeïstische weg: het opklimmen van de ziel, en tot slot, geestelijke zorg voor het lichaam. Hierna vervolgen de auteurs o.a. met een korte geschiedenis van het groeiend ecologisch bewustzijn, de alternatieve natuurervaring van de Romantiek: Goethe en Blake, Heidegger over wetenschap en techniek, Latours radicaal-empirische kritiek op de moderniteit, Gaia, markt en wetenschap.In het laatste hoofdstuk, “Op zoek naar een zinvol leven”, gaat het over de zin als een fundamentele dimensie van het leven en verschillende ervaringen van zin, zin en zijn in de filosofische traditie, het verlies van een transcendente orde in de laat-moderne filosofie: Nietzsche en de ‘dood van God’, de moderne tijd als kweekgrond van nieuwe zinperspectieven: de hemel op aarde …, de supernova van de zinervaring: Taylor, een anti-Nietzscheaans nihilisme: Camus, en van postmoderniteit naar hypermoderniteit.Een grote meerwaarde zijn de bijlage leesteksten. Bij hoofdstuk 2 bv., ‘Plato en Aristoteles over het goede leven’, Aristoteles, Etica Nicomachea, bij hoofdstuk 4, ‘De moderniteit als project van bevrijding: het autonome individu’, John Locke, Tweede verhandeling over het staatsbestuur, en Søren Kierkegaard, Vrees en beven. Bij hoofdstuk 6, ‘De moderniteit en de vrijemarkteconomie: het goede leven op een vulkanische breuklijn’, Adam Smith, Een onderzoek naar de aard en oorzaken van de rijkdom van naties, Karl Marx, Kritiek op de politieke economie, Karl Marx & Friedrich Engels, Het communistisch manifest, Joan Tronto, Caring Democracy. Markets, Equality, and Justice. Bij hoofdstuk 11 ‘Op zoek naar een zinvol leven’, ten slotte, Martha Nussbaum, De breekbaarheid van het goede.Prof. dr. Govert Buijs is bijzonder hoogleraar politieke filosofie en levensbeschouwing aan de Faculteit der Wijsbegeerte van de VU Amsterdam. Momenteel leidt hij een team van economen, filosofen en theologen in het Good Markets-onderzoeksproject naar de vraag of samenlevingen met een vrijemarkteconomie floreren als burgers, overheden en bedrijven de moraal respecteren en deugdzaam handelen.Dr. Ad Verbrugge is filosoof, universitair hoofddocent bij de VU Amsterdam en mede-oprichter/voorzitter van de vereniging Beter Onderwijs Nederland. Bij het grote publiek is hij o.a. bekend geworden met zijn boek Tijd van onbehagen en van zijn optreden in het VPRO-programma Zomergasten.Jelle van Baardewijk is onderzoeker aan de VU Amsterdam, lid van de denktank Freedomlab Amsterdam en verbonden aan het GoodMarkets-onderzoeksproject. Nu en dan publiceert hij zijn visie in NRC Handelsblad en Het Financieel Dagblad.Ad Verbrugge, Govert Buijs, Jelle van Baardewijk Het goede leven & de vrije markt, Een cultuurfilosofische analyse”, 452 bladz. uitg. Lemniscaat ISBN 9789047709589