Wagner, “Das Rheingold”, door Sofia Opera en Ballet, o.l.v. Pavel Baleff, een dvd uitgave van Dynamic.

Wagner vond het gegeven voor zijn “Der Ring des Nibelungen” in middeleeuwse Duitse en Scandinavische sagen, hoewel veel zijn eigen vinding was. Das Rheingold is de proloog tot deze tetralogie van muziekdrama’s. Het introduceert de belangrijkste gebeurtenissen in dit visionair werk, de diefstal door de Nibelung/dwerg Alberich van de ring gemaakt van Rijngoud en de inbeslagname door Wotan, de heerser van de goden. In Das Rheingold maakt Wotan schandelijke deals met onderwereldreuzen om Walhalla, de nieuwe burcht, te bouwen voor de goden. Ontdek op deze dvd uitgave, de gereduceerde versie van “Das Rheingold” uit 1943, van Gotthold Ephraim Lessing. Richard Wagner nam actief deel aan de discussie rond de gedachte van de autonomie van muziek (absolute muziek) door muzikale vorm en harmonie, zoals beschreven in “Vom Musikalisch-Schönen, Ein Beitrag zur Revision der Ästhetik der Tonkunst” (1854) van criticus Eduard Hanslick. Wagner opteerde daarentegen voor verruiming van de zeggingskracht van muziek door haar met literatuur en drama te verbinden. Onder invloed van Schopenhauer ontwikkelde hij daarenboven zijn droomtheorie, een allegorische droom over het verband tussen muziek en drama met de dramatische handeling als de zichtbaar geworden afbeelding van de muziek. In “Zukunftsmusik” (1860) legde hij zijn ideeën uit en stelde hij het (Wagneriaans) muziekdrama voor als de ultieme vervolmaking van de absolute symfonische muziek.Wagner was een dichter en toneelschrijver bij uitstek. In mythen en legenden vond hij verhalen en personages die de spanning van gevaarlijke handelingen in het menselijk bestaan tot uitdrukking brachten. Wagners nieuwe ideeën aangaande muziektheater vonden in de periode 1849-1856 ook louter literair hun treffende weerspiegeling in de allitererende, poëtische tekst van zijn tetralogie “Der Ring des Nibelungen”. Bv. “Weia! Waga! Woge, du Welle, walle zur Wiege! Wagala weia! Wallala weiala weia!” (Rijndochters in “Das Rheingold”). De tekst van zijn “Ring” schreef hij tussen 1848 en 1856. In Wagners opera’s en drama’s mondt die spanning en de unieke kracht van de suggestie altijd uit in alles of niets. In zijn muziektheater over redding en ondergang, liefde en haat, overheersing en onderwerping, ascese en lust leidt de dramatische ontwikkeling altijd tot de uitvergrote suggestie van oplossing voorzien van magistrale, extatische en lyrische muziek.Door Wagners immens talent voor schilderachtige karakterisering, lenen zijn opera’s zich trouwens makkelijk voor het genre van het toongedicht of symfonisch gedicht. Wagner had het immers over de “Worttonsprache” en ging nader in op de relatie tussen woord, melodie, harmonie, toonsoort en modulatie bij de opbouw van muzikale perioden of frasen. Het ‘spraakvermogen’ van het orkest  ondersteunde de handeling. Het orkest doet dit op een auditieve wijze aan de hand van Erinnerungsmotiven als voorgevoel of herinnering, als wegwijzers voor het gevoel.Afgezien van zijn conflicterende levensstijl en de sagen en personages van zijn libretti, wordt Wagner vandaag in de eerste plaats vereerd voor zijn muziek. In het bijzonder, voor zijn buitengewone gave voor harmonie en sublieme chromatische progressies. Hij beweerde dat hij ‘muziek van de toekomst’ componeerde en dat is hem op legendarische wijze gelukt. Zijn genialiteit voor harmonische aantrekkingskracht was ook duidelijk in zijn gebruik van kleine, melodieuze fragmenten als thematische handtekeningen voor individuele personages en gebeurtenissen op het toneel. Wat de verhaallijn van de Ring betreft, schreef Wagner de vier libretti in omgekeerde volgorde, te beginnen in 1848. De muziek was echter meteen gecomponeerd volgens de verhaallijn en werd uiteindelijk voltooid in 1874, 26 jaar later.Wagner was een opmerkelijke symfonicus met een meesterlijke beheersing van het orkestraal palet. Met een oor afgestemd op innovatie verrijkte en vernieuwde hij de standaard instrumentatie met het gebruik van de zogenaamde tenor- en bas-Wagnertuba (“Waldhorntuba”), een instrument met een klank die de combinatie was van deze van een hoorn en van een trombone, naar het voorbeeld van de saxhoorn, bedacht in Parijs in het atelier van Adolphe Sax. Wagner merkte ook op dat Sax de basklarinet enorm had verbeterd, wat een mooie toepassing vond in de Ring en eerder in Tristan. Het was duidelijk als orkestrator, dat Wagner de weg vrijmaakte voor ‘de toekomst van muziek’.Om redenen van enscenering en omdat het orkest de zangers gemakkelijk kon overstemmen (met name in de Ring), ontwierp en begeleidde Wagner de bouw van het operatheater in Bayreuth, bekend als het Festspielhaus. Met de klassieke waaiervorm van een Grieks amfitheater, heeft het Bayreuth Festspielhaus ook een speciale inbouwput (“Orchestergraben”) (foto) voor het orkest, met zes afdalende niveaus. De koperen blaasinstrumenten zijn geplaatst op de lagere niveaus, houtblazers in het midden en strijkers boven als eerste. Bovendien, uiteraard met uitzondering voor de dirigent, is het hele orkest aan het oog onttrokken, een magische, sonore ervaring.De Duitse dirigent en universiteitsprofessor, Gotthold Ephraim Lessing (1903-1975) (foto), studeerde aan het Hüttner Conservatorium in Dortmund. Hij was er een leerling van de Nederlands-Duitse organist, pianist, cembalist, koordirigent en componist, Gerard Bunk (1888-1958), en in 1921, begon zijn podiumcarrière als solo-repetitor en opleidingsdirecteur in Dortmund. Van 1924 tot 1929 werkte hij als solo-repetitor en dirigent in Duisburg, van 1929 tot 1933 als eerste dirigent aan het Staatstheater van Danzig, en van 1933 tot 1935, in dezelfde functie bij het Landestheater Coburg. Van 1935 tot 1937 was hij de chef-dirigent van het stadstheater van Plauen. In 1937 werd Lessing werd algemeen muziekdirecteur van het symfonie- en kuurorkest Baden-Baden, dat in 1946, het groot orkest van de Südwestfunk werd. Hij bleef daar chef-dirigent tot 1948. Dat jaar ging hij als chef-dirigent opera en concert naar Lübeck en leidde vanaf 1963, de masterclass voor dirigeren aan de Universiteit voor Muziek en Theater in München. Tot 1971, was hij chef-dirigent van het Turks staatssymfonieorkest (Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası). Naast de Duitse violist en altviolist, Alfons Abbas (1854-1924), die bewerkingen maakte van opera’s van Richard Wagner voor het Herzogliche Sächsische Hoftheater Coburg-Gotha, maakte ook Lessing, een bewerking voor een kleinere bezetting van Wagners “Ring”. Deze productie met een lokale cast, geprezen door de internationale pers, werd in 2010 opgenomen in het Sofia Opera en Ballet theater als de eerste titel van de complete Ring-cyclus, die in 2021 als aparte titels zullen worden uitgebracht.De Bulgaarse dirigent Pavel Baleff (°1970) dirigeerde in 1988 zijn eerste concert. In 1993 ontving hij de Bulgaarse Radioprijs voor de beste jonge muzikant en produceerde hij radio- en televisieopnames met de belangrijkste orkesten van het land. Sinds 1995 neemt Pavel Baleff deel aan het Dirigenten Forum van de Duitse Muziekvereniging. In 1996 won Pavel Baleff de 1ste prijs in de internationale wedstrijd Carl Maria von Weber in München en in 1999 won hij de dirigentenwedstrijd van de Duitse muziekscholen in Weimar van de Herbert von Karajan – Stichting. In 2003 won Pavel Baleff de gerenommeerde dirigentprijs van Bad Homburg, een van de hoogste Duitse dirigentenprijzen. Sinds december 1998 is Pavel Baleff de muzikaal leider van de Kameropera van Dresden. In september 1999 kreeg hij de positie van eerste dirigent bij de Opera van Rostock. Sinds 2002 werkt Pavel Baleff als eerste dirigent en plaatsvervangend algemeen muziekdirecteur bij de opera van Halle. Sinds januari 2007 is Baleff ook chef-dirigent van de Philharmonie Baden-Baden en artistiek directeur van de Internationale “Carl Flesch” Academie.Rolverdeling:

Wotan – Nikolay Petrov

Donner – Krastan Krastanov

Froh – Miroslav Andreev

Loge – Daniel Ostretsov

Alberich – Biser Georgiev

Mime – Krasimir Dinev

Fasolt – Stefan Vladimirov

Fafner – Petar Buchkov

Fricka – Rumyana Petrova

Freia – Veselina Vasileva

Erda – Blagovesta Mekki-Tsvetkova

Woglinde – Irina Zhekova

Wellgunde – Dorotea Doroteeva

Flosshilde – Tsveta Sarambelieva

Plamen Kartaloff, stage director

Nikolay Panayotov, set and costume designer

Andrej Hajdinjak, lighting designer

Orkest van de Opera van Sofia en Ballet o.l.v. Pavel Baleff

Wagner Das Rheingold conductor Pavel Baleff stage director Plamen Kartaloff set and costume designer Nikolay Panayotov Sofia Opera and Ballet dvd Dynamic 37897

https://www.stretto.be/2021/07/30/wagner-die-walkure-2-dvds-op-het-label-dynamic/