Nikolai Rimsky-Korsakov, “The Snow Maiden – La Fille de Neige”, door L’Opéra National de Paris o.l.v. Mikhail Tatarnikov, op dvd uitgegeven door BelAir. Een ontdekking!

Snegurochka (Sneeuwmeisje), de dochter van Lente en Winter, droomt van een leven tussen de mensen maar de zon, op zoek naar wraak, is van plan het vuur van liefde te gebruiken om haar te doen smelten.Nikolai Rimsky-Korsakov (1844-1908) (foto), één van de vijf componisten van de groep “Mogoetsjaja koetsjka” (foto), componeerde 15 opera’s. Na “Mlada” (in 1872, samen met Borodin, Cui, Moessorgski en Ludwig Minkus gecomponeerd) en “De Meinacht” (naar Gogol), was “Snegurochka”, zijn derde opera. De opera ontleent zijn verhaal en het door de componist geschreven libretto, aan het gelijknamig toneelstuk uit 1873, van de Russische toneelschrijver, Alexander Ostrovski (1823-1886) (foto), dat zelf geïnspireerd was op nationale volksverhalen. Dit literair werk was nogal onverwacht, aangezien Ostrovski eerder bekend stond om zijn politieke satires dan wel om zijn interesse in sprookjes. Maar de componist vond een handige manier om deze paradox te verdraaien, door traditionele zang met een creatieve orkestratie te verzoenen, waarbij traditie en moderniteit samenkwamen.“Sneeuwmeisje” is een sprookje dat veelvuldig beschreven en gebruikt werd in tal van sprookjesboeken, romans, opera’s, toneelmuziek (1873, Tsjaikofski) en balletvoorstellingen, bv. in 1878, met muziek van Ludwig Minkus (de componist van “La Bayadère”) en een choreografie van Marius Petipa. Het verhaal gaat over de tegenstelling van eeuwige natuurkrachten en omvat de interacties van mythologische personages (Frost, Spring, Wood-Sprite), echte mensen (Kupava, Mizgir’), en degenen daartussenin, dat wil zeggen, half mythisch, half -echt (Sneeuwmeisje, Lel’, Tsaar Berendey). De componist streefde ernaar om elke groep karakters muzikaal te onderscheiden, en verschillende individuele karakters hebben hun eigen bijbehorende leidmotieven. Naast deze onderscheidingen karakteriseerde Rimsky-Korsakov de stedelingen vooral met volksmelodieën.De eerste opvoering van de opera vond plaats in het Mariinsky Theater, Sint-Petersburg in januari 1882 o.l.v. Eduard Nápravník. De bas, Fyodor Stravinsky, de vader van Igor Stravinsky, zong de rol van grootvadertje Vorst (“Ded Moroz”), de Russische kerstman. In 1898 werd de opera herzien.Snegurotchka is de dochter (of de kleindochter, naargelang het verhaal) van Ded Moroz en Vesna. Ded Moroz is de vriesman, de Russische variant van de kerstman. Vesna staat voor de lente. Tot 16 jaar groeit Snegurotchka op in het ijskoud rijk van haar vader. Ze moet kost wat kost de blik vermijden van Yarilo, de zonnegod. Zijn warmte zou haar zo doen smelten. Op een dag maken haar ouders ruzie. Haar moeder wil haar meer vrijheid gunnen.Haar ouders besluiten Snegurotchka dan maar toe te vertrouwen aan een ouder koppel. Zo gebeurt het dat een oude man en zijn vrouw op een dag door een besneeuwd bos lopen en zin krijgen om een sneeuwpop te maken (in het Russisch is het geen sneeuwpop, maar een jong meisje van sneeuw). Tot hun grote verbazing komt de sneeuwpop tot leven. Snegurotchka gaat met hen mee. In de winter gaat alles goed, maar in de lente moet ze zich verstoppen voor de zonnestralen.Tijdens de zomer nodigen de jonge meisjes uit het dorp haar uit om met hen te komen spelen. Lel, een jonge herder, wordt verliefd op haar. Ze zien elkaar geregeld maar Lel vindt dat zij niet genoeg van hem houdt. Hij verlaat haar voor een dorpsmeisje. Verdrietig gaat Snegurotchka haar moeder opzoeken voor wat goede raad. Haar moeder stuurt haar naar Lel om met hem te praten. Ze geeft haar een kroon van lelies en waarschuwt haar om uit de zon te blijven. Snegurotchka vindt Lel. Terwijl ze met hem praat, richt Yarilo zijn zonnestralen op haar. Ze smelt en er blijft enkel een plasje water en een kroon van lelies over.Regisseur Dmitri Tcherniakov (°1970) (foto), een hoog aangeschreven specialist in Russische opera, vermenselijkt dit wonderbaarlijk verhaal, waarin, onder de oppervlakte, onschuldige erotiek en bittere jaloezie schuilt. Ook gebruikt hij deze productie om, door de actie om te zetten in een intrigerende, achteruit kijkende gemeenschap die, heel anders dan Sneeuwmeisje, niet helemaal klaar lijkt om het hoofd te bieden aan het onbekende, een parallel te trekken tussen met de tegenstellingen van het modern Rusland. Een aanrader.Rolverdeling:

Aida Garifullina (Snowmaiden, sopraan)

Yuriy Mynenko (Lel, alt)

Martina Serafin (Kupava, sopraan)

Maxim Paster (Tsar Berendy, tenor)

Thomas Johannes Mayer (Mizgir, bariton)

Elena Manistina (Spring Beauty, mezzosopraan)

Vladimir Ognovenko (Father Frost, bas)

Franz Hawlata (Bermyata bas)

Vasily Gorshkov (Bobyl Bakula, tenor) Paris National Opera Chorus

Paris National Opera Children’s Choir

Maîtrise des Hauts-de-Seine

(chorus master: José Luis Basso)

Paris National Opera Orchestra

Mikhail Tatarnikov, conductor

Dmitri Tcherniakov, stage director/set designer

Elena Zaytseva, costume designer

Gleb Filshtinsky, lighting designer

Opgenomen in de Opéra national de Paris (Opéra Bastille), in april 2017.De Russisch-Oostenrijkse sopraan, Aida Garifoellina (°1987) van Tataarse afkomst, geboren in Kazan, studeerde in Neurenberg en aan de Universität für Musik und darstellende Kunst in Wenen. In 2013 won ze Operalia, een internationale wedstrijd voor jonge operazangers. Garifoellina zingt in verschillende producties in het Mariinskitheater. In 2017 verscheen haar cd, “Aida Garifullina” op het label decca (foto). In november 2017 verkreeg ze ook een Oostenrijks paspoort en op 14 juni 2018, trad Garifoellina samen met Robbie Williams op tijdens de openingsceremonie van het wereldkampioenschap voetbal in Rusland.De Russische chef-dirigent en muzikaal directeur van het Mikhailovsky Theater in Sint-Petersburg, Mikhail Tatarnikov, bekend van zijn producties van de opera’s, “Charodeyka” (“The Enchantress”) van Tsjaikofski in het Theater an der Wien en “Igrok” (“De Speler”) van Prokofjev in de Opéra de Monte-Carlo, studeerde opera en directie aan het Sint-Petersburg Conservatorium bij Alexander Polishchuk. In 2006 maakte hij zijn eerste optreden in het Mariinsky Theater, waar hij een ballet dirigeerde gebaseerd op het werk van Aristoteles genaamd “Metafysica”, dat werd uitgevoerd op de muziek van Prokofievs Tweede symfonie. Sinds dat jaar werkt hij met zowel City of Birmingham Symphony en Danish National Symphony Orchestras als met de orkesten van het Mariinsky en het Mikhailovsky Theater. Voorafgaand aan dit alles, kwamen uitnodigingen van het Orchestre Philharmonique de Radio France en het Orchestre National Bordeaux Aquitaine. Hij dirigeerde o.a. ook het Rotterdams Philharmonisch en Oslo Philharmonisch Orkest, het Japans Tokyo Symphony Orchestra en het Gävle Symphony Orchestra van Gävle in Zweden.Nikolai Rimsky-Korsakov The Snow Maiden La Fille de neige 2 dvd BelAir BAC186