“Philipp Wolfrum, Ein Weinachtsmysterium” (1898) door de Hamelner Kantorei en de Nordwestdeutsche Philharmonie, o.l.v. Stefan Vanselow, Live vanuit Hamelen, op het label Christophorus. Een ontdekking!

Philipp Wolfrum (1854-1919) was rond 1900, één van de invloedrijkste persoonlijkheden in het Duits muziekleven. Hij was koordirigent, organist, componist en professor in Heidelberg, en was bevriend met Engelbert Humperdinck, Max Reger, Felix Mottl en Richard Strauss. Ook onderhield hij nauw contact met de kring rond Richard Wagners weduwe Cosima in Bayreuth. Liszt en Wagner waren zijn grote idolen en dat was te horen in zijn composities.Philipp Wolfrum, geboren in Schwarzenbach am Wald in Beieren, was de zoon van een kantor. Ook zijn broer, Karl, was organist en componist. Philipp Wolfrum studeerde orgel en compositie bij Joseph Rheinberger, piano bij Karl Bärmann, en koorzang en directie bij Franz Wüllner, aan de Königliche Musikschule in München. Vanaf 1878, was hij leraar in Bamberg. In 1884, werd hij assistent-leraar muziek aan het theologieseminarie van de Universiteit in Heidelberg. Daar installeerde hij onderwijs in kerkmuziek en initieerde hij openbare muziekevenementen in de stad. In 1885 richtte hij de koren Akademischer Gesangverein en Bach-Verein (nu Bachchor Heidelberg) op. Drie jaar later werd hij benoemd tot Außerordentlicher Professor. In 1890 publiceerde hij “Die Entstehung und erste Entwicklung des deutschen evangelischen Kirchenliedes in musikalischer Beziehung”. In 1894 werd hem de titel van Universitätsmusikdirektor toegekend en in 1907 werd hij Generalmusikdirektor.Wolfrum was een vriend van Max Reger, die zijn koorwerk, “Der Einsiedler”, op. 144a, op tekst van Joseph von Eichendorff, aan Wolfrum en zijn koor, “dem hochverehrlichen ‘Bach-Verein Heidelberg’ und seinem ausgezeichneten Dirigenten Herrn Geheimrat, Generalmusikdirektor, Professor Dr. Philipp Wolfrum”, opdroeg. Wolfrum dirigeerde de première van dit werk en van het Hebbel Requiem, op. 144b, in een herdenkingsconcert voor Reger in Heideberg in juli 1916, kort na het overlijden van de componist. Wolfrum werkte ook mee aan de heropleving van de werken van Johann Sebastian Bach en Franz Liszt. Hij publiceerde in 1910 een monografie in twee delen over Johann Sebastian (Bach I Bachs Leben, die Instrumentalwerke, II J. S. Bach als vokaler Tondichter), en speelde een belangrijke rol bij de publicatie van het volledig oeuvre van Liszt, waarbij hij zelf vier delen uitgaf. Wolfrum overleed in Samedan in het Zwitserse Oberengadin/kanton Graubünden. De internationale wedstrijd voor organisten van de Hochschule für Kirchenmusik Heidelberg, kreeg zijn naam.Zijn tweedelig opus magnum, “Weihnachtsmysterium” op. 31, waarin de geboorte van Jezus, van de engelen t.e.m. Driekoningen, picturaal wordt opgevoerd, werd voor het eerst uitgevoerd in 1898. Het concept van dit meer dan anderhalf uur durend meesterwerk, werd beïnvloed door middeleeuwse mysteriespelen en Wagners Gesamtkunstwerk. Het muzikaal materiaal bestaat o.a. uit koralen, “volkstümliche und kirchliche Motive” en Duitse kerstliederen, (de ondertitel is “nach Worten der Bibel uns Spielen des volkes”), bv. “Maria an der Krippe” in het 2de deel, die in chromatische harmonie, magnifieke, laatromantische melodievorming en een kleurrijke orkestratie, verwerkt werden. Dit alles doet sterk denken aan de symfonische gedichten van Liszt, en bij momenten aan Brahms en Reger, maar vooral aan Engelbert Humperdinck. Niet te missen!De vocale solisten zijn Joo-Anne Bitter, sopraan, Anne Schuldt, alt, Pawel Brozek, tenor, en Martin Berner en Hans Christian Hinz, bariton. De Jugendkantorei Hameln, Hamelner Kantorei an der Marktkirche, Philipp-Wolfrum-Ensemble, Nordwestdeutsche Philharmonie, worden gedirigeerd door Stefan Vanselow. Organiste is Nana Sugimoto, de voorzanger van de Luthercongregatie in Holzminden in Nedersaksen, verantwoordelijk voor de opleiding van orgelstudenten in het kerkdistrict. De opname vond plaats in de protestantse Marktkirche St. Nicolai (foto’s) in de Altstadt in Hamelen.De Duitse kerkmusicus , koordirigent, dirigent en docent directie aan de Hochschule für Musik, Theater und Medien Hannover, Stefan Vanselow (° 1980), die in Dresden, zijn eerste muzikale vorming kreeg als lid van het beroemd Dresdner Kreuzchor, één van de 5 oudste jongenskoren in Duitsland, studeerde koordirectie en kerkmuziek aan de Hochschule für Musik in Berlijn en in Londen. Zijn docenten waren Jörg-Peter Weigle, Patrick Russill (koordirectie), Leo van Doeselaar, Paolo Crivellaro (orgel), Wolfgang Seifen en Dirk Elsemann (orgelimprovisatie). Als winnaar van verschillende internationale dirigeerwedstrijden en verschillende stichtingen, rondde Vanselow zijn artistieke opleiding af met masterclasses bij Eric Ericson, Helmuth Rilling, Simon Halsey, Andrew Parrott, Daniel Reuss en Robert Sund. Stefan Vanselow werkte met verschillende ensembles, o.a. met het MDR-Rundfunkchor Leipzig, het Rundfunkchor Berlin of het RIAS-Kammerchor, en leidde de koorinstuderingen voor o.a. René Jacobs, Bruno Weil, Jun Märkl, Howard Arman, Andrew Manze, Eivind Gullberg Jensen, en voor de Norddeutscher Rundfunk. In januari 2012 nam Vanselow de leiding over van het Hannoveraans Oratoriumkoor. Tegelijkertijd is hij artistiek leider van het Bielefeld studiokoor, doceert hij directie in Hannover, en werkt hij als kerkmusicus aan de Christus Kirche in Beckum in Nordrhein-Westfalen.  

Philipp Wolfrum Ein Weinachtsmysterium (1898) Hamelner Kantorei Nordwestdeutsche Philharmonie Stefan Vanselow 2 cd Christophorus CHR77458