“Piano Works”, “Chamber Music”, “Songs” en “Orchestral Music” van Thomas de Hartmann, op het label Nimbus. Heel, heel bijzonder.

De reeks cd-releases van de muziek van Thomas de Hartmann is grotendeels het werk van “The Thomas de Hartmann Project”, een groep toegewijde vrijwilligers en individuen met het gemeenschappelijk doel om de muziek van de vergeten Russische componist, Thomas de Hartmann, onder de publieke aandacht te brengen. Elan Sicroff is daarbij één van de belangrijkste vertolkers van de Gurdjieff/de Hartmann-muziek, een unieke samenwerking uit de jaren 1920, waarbij sacrale muziek en volksmuziek van het Oosten, gearrangeerd werden voor piano.Thomas Alexandrovich de Hartmann (1885-1956) (foto), bekend als een prominente student en medewerker van George Gurdjieff, werd geboren in Khoruzhivka/Poltava, nu Sumy Oblast, in Oekraïne. Op 18-jarige leeftijd ontving hij zijn diploma aan het conservatorium van Sint-Petersburg. Hij studeerde compositie bij drie van de grootste Russische componisten van de 19deeeuw, Nikolai Rimsky-Korsakov, Anton Arensky en Sergei Taneyev. Zijn pianoleraar was Anna Yesipova, de tweede vrouw en oud-leerlinge van Theodor Leschetizky. De meeste composities van Thomas de Hartmann waren voor zang en piano. In 1907 werd zijn ballet “La Fleurette Rouge” (“The Pink Flower”), geproduceerd door Nikolay Legat met Vaslav Nijinsky en Tamara Karsavina, gepresenteerd in de Keizerlijke Opera. De tsaar was zo onder de indruk dat hij Thomas de Hartmann vrijstelling van militaire dienst verleende om in München directie te kunnen studeren. Hij studeerde voor de Eerste Wereldoorlog in München bij Felix Mottl. In München ontmoette Thomas de Hartmann de kunstenaar, voormalig soefistudent en later podium impresario, Alexander de Salzmann. Ze werden allebei vrienden van Rainer Maria Rilke, Franz Marc en Wassily Kandinsky.De Hartmann was al een veelgeprezen componist in Rusland toen hij in 1916 in St. Petersburg, de Grieks-Armeense mysticus en filosoof, George Gurdjieff (1866-1949) (foto). voor het eerst ontmoette. Tijdens zijn zoektochten door Centraal-Azië en Afrika kwam Gurdjieff in contact met diverse Soefi-ordes, Boeddhistische centra en andere tradities. Hij hoort daar talloze spirituele liederen, gezangen en melodieën en zag heilige dansen. Met de hulp van zijn leerling, Thomas de Hartmann, zette hij van 1917 tot 1929, veel van die muziek om in pianomuziek. Gedurende die tijd heeft de Hartmann, in Gurdjieffs “Institute for the Harmonious Development of Man”, in het Château Le Prieuré in Fontainebleau-Avon nabij Parijs, nl. veel van de muziek die Gurdjieff verzamelde en gebruikte voor zijn bewegingsoefeningen, gecomponeerd en getranscribeerd. Op het hoogtepunt van de Russische Revolutie was Gurdjieff nl. met een aantal van zijn leerlingen, via de Kaukasus door naar Istanbul en van daar uit via Berlijn naar Frankrijk getrokken, waar hij in 1922, zijn eigen instituut opzette, Het Instituut voor de Harmonische Ontwikkeling van de Mens. Daar werd gezocht naar een spirituele verhouding tot de dominant wordende, natuurwetenschappelijke concepten.In november 1906 trouwde Thomas de Hartmann met Olga Arkadievna (Arkadaevna) de Schumacher (1885-1979), een gevierde operazangeres en een dochter van Arkady Alexandrovich von Schumacher, een hoge ambtenaar in de tsaristische Russische regering in Sint-Petersburg. In 1951 verhuisden De Hartmann en zijn vrouw vanuit Frankrijk naar de Verenigde Staten. Hij overleed in maart 1956 in New York City. Na de dood van haar man, verzamelde Olga veel van Gurdjieffs vroege toespraken in het boek “Views from the Real World” (1973). Ze overleed in september 1979. in haar huis in Nambé, Santa Fe County, New Mexico. Zowel zij als haar man zijn begraven op de Princeton Cemetery, New Jersey. Thomas de Hartmann was een achterneef van de Duitse filosoof, Eduard von Hartmann (1842-1906), de auteur van “Philosophie des Unbewußten” (1869). Dit werk in 3 volumes, werd later in vertaling (“Philosophy of the Unconscious”), bekend in Amerika en Engeland.Elan Sicroff (° 1950) (foto) is de belangrijkste vertolker van muziek van Thomas de Hartmann en de spiritist George Gurdjieff. Als tiener volgde Sicroff een opleiding als pianist aan de Juilliard Preparatory School bij Jeaneane Dowis, gespecialiseerd in Bartók. Later studeerde hij aan het Oberlin Conservatorium en van 1973 tot 1975, volgde hij de International Academy for Continuous Education in Sherborne in Gloucestershire in Engeland. Die Academie werd geleid door J. G. Bennett, een vooraanstaande exponent van de leer van George Ivanovich Gurdjieff. In 1974 nam Bennett contact op met Olga de Hartmann, de weduwe van de componist, die Elan kennis liet maken met de muziek van Thomas de Hartmann. Tussen 1975 en 1979 studeerde Elan bij haar en voerde veel van de Hartmanns werken uit. In 1982 maakte hij een tournee door de VS, met onder meer optredens in Chicago, Los Angeles, New York en Boston en introduceerde zo de verwaarloosde werken van De Hartmann bij een breder publiek. Sindsdien speelde hij talloze recitals in de VS, Canada en Europa.In 2006 stelde Robert Fripp (foto), de gitarist van de band, King Crimson, een aanhanger van de leer van Gurdjieff en een bewonderaar van Thomas de Hartmanns muziek, voor, dat Sicroff de taak op zich zou nemen om de muziek van de Russische componist weer in de concertzalen te brengen. Hiervoor werd het Thomas de Hartmann-project bedacht. Thomas Daly, de executeur van de nalatenschap van Olga en Thomas de Hartmann, keurde het project goed en stond toe dat de niet-gepubliceerde werken van Thomas de Hartmann werden verspreid en uitgevoerd. Een opnameproject, gestart in Nederland in 2011 en geproduceerd door Gert-Jan Blom, artistiek directeur van het Metropole Orkest, werd in 2016 voltooid.Elan Sicroff heeft de muziek van de Hartmann reeds uitgevoerd met de violiste Juliette Zeelander, de celliste Anneke Janssen en de sopraan Nina Lejderman. Hij speelde ook reeds de Hartmanns Vioolsonate op. 51, met de violiste Katharina Paul. Bovendien heeft Sicroff een lezing-recital geprogrammeerd over het leven en werk van Thomas de Hartmann. De uitvoerders op de 2 cd’s “Chamber Music”, zijn Elan Sicroff, piano, Katharina Naomi Paul, viool, Anneke Janssen, cello, Natalia Gabunia, viool, Quirijn van Regteren Altena, contrabas, Amstel Quartet, saxofoons, Ingrid Geerlings fluit, en Joris van Rijn, viool. De uitvoerders op de cd “Songs”, zijn Nina Lejderman, sopraan, Elan Sicroff, piano, Claron McFadden, sopraan, en Judith Petra, Anjolet Rotteveel, Alan Belk, en Daniël Hermán Mostert (vocaal kwartet).Tracklist Piano Music :

CD 1:

Trois Morceaux, Op. 4 Nos. 2 and 3

Three Preludes, Op. 11

Twelve Russian Fairy Tales, Op. 58

First Piano Sonata, Op. 67

Two Nocturnes, Op. 84

CD 2:

Six Pièces, Op. 7 Nos. 1, 5 and 6

Divertissements from Forece of Love and Sorcery, Op. 16

Humoresque Viennoise, Op. 45: Hommage à Johann Strauss

Lumière noire, Op. 74

Musique pour la fête de la patronne, Op. 77

Second Piano Sonata, Op. 82

Tracklist Chamber Music:

CD 1:

Sonata for Violin & Piano, Op. 51

La Kobsa

Hommage à Borodine: Sérénade-badinage

Feuillet d’un vieil album

Fantaisie Concerto for Double Bass and Orchestra, Op. 65

Chanson sentimentale

Deux pleureuses, Op. 64

Koladky, Op. 60

CD 2:

Sonata for Violoncello and Piano, Op. 63

Menuet fantasque, Op. 66

Four Dances from Esther, Op. 76

Trio for Flute, Violin and Piano, Quasi Variation, Op. 75Tracklist Songs:

Three Romances, Op. 5

Romance: Take A Wreath of my Verses

Four Melodies, Op. 17

To The Moon, Op. 18

Cranes op. 21 from the cycle Volga

Morning

Bulgarian Songs, Op. 46

Three Poems by Shelly, Op. 52

Sonnet de Ronsard, Op. 54: Les Amours de Cassandre

Romance 1930, Op. 55

A Poet’s Love – Nine Poems by Pushkin, Op. 59

Six Commentaries from ‘Ulysses’ by James Joyce, Op. 71

Pour chanter à la route d’Assise from À la St. Jean d’été

La Tramuntana, Op. 80 for vocal quartet

Op de cd Orchestral Music of Thomas de Hartmann, staan zijn Concerto for piano and orchestra, Op. 61 (1939), Symphonie-Poème No. 3, Op. 85 (1953)  en Scherzo-fantastique, Op. 25 (1929).  

The Piano Music of Thomas de Hartmann Elan Sicroff, pianist 2 cd Nimbus NI6409

The Chamber Music of Thomas de Hartmann presented by Elan Sicroff 2 cd Nimbus NI6411

The Songs of Thomas de Hartmann Nina Lejderman, soprano, Claron McFadden, soprano, Elan Sicroff, pianist cd Nimbus NI6413

Orchestral Music of Thomas de Hartmann Lviv National Philharmonic Orchestra of Ukraine Elan Sicroff, pianist Tian Hui Ng, conductor Concerto for piano and orchestra, Op. 61  Scherzo-fantastique, Op. 25    Symphonie-Poème No. 3, Op. 85 cd nimbus Alliance NI 6429