“Suppé, Die Reise um die Erde in 80 Tagen”, door Janáček Philharmonic Ostrava o.l.v. Dario Salvi, op het label Naxos, de World Premiere Recording!

Franz von Suppé werd over de hele wereld beroemd vanwege de schittering van zijn operettemelodieën en om zijn glorieuze ouvertures, “Leichte Kavallerie” en “Dichter und Bauer”. Maar, hij had ook succes met zijn toneelmuziek, waaronder met deze versie van Jules Verne’s avonturenroman, “De reis om de wereld in 80 dagen” uit 1872. Verne’s interesse in wetenschap en nieuwe ontdekkingen weerspiegelde het optimisme van het einde van de 19de eeuw, en Suppé’s muziek in 15 tableau’s, bij het verhaal over de ondernemende en soms gevaarlijke wereldreis per trein en per stoomboot, van Phileas Fogg, was een perfecte weerspiegeling daarvan.

Franz von Suppé (1819-1895) (eigenl. Francesco Ermenegildo Ezechiele Cavaliere Suppé-Demelli) werd geboren in Dalmatië, en was een verre verwant van Gaetano Donizetti. Nadat hij op jonge leeftijd muziek had gestudeerd, ging hij naar Wenen en werd hij verbonden aan het Theater an der Wien, geleid door Franz Pokorny. Hij moest Duits leren en werd de volgende 50 jaar een succesvolle componist van operettes en toneelmuziek. Samen met Johann Strauss II, Carl Joseph Millöcker, Richard Genée en Carl Zeller, vertegenwoordigde hij de Gouden Eeuw van de Weense Operette.

De romans van Jules Verne (1828-1905) (foto) over wetenschap en nieuwe ontdekkingen waren een aspect van de positivistische kijk van de late 19de eeuw. De vooruitzichten voor de mensheid leken nl. helder en vol optimisme. Dit was een kenmerk dat gedeeld werd met het toen beroemd ballet, “Excelsior” (1881) van de Italiaanse componist, dirigent, violist en fagottist, Romualdo Marenco (1841-1907) (foto), dat de opkomst van de menselijke beschaving en de voortgang van technische prestaties uitbeeldde. In januari 1881, was de première van “Excelsior” in het Teatro alla Scala in Milaan, tijdens de Nationale Tentoonstelling, een overweldigend succes.

Het succes was danig, dat Marenco in de volgende zomer, samen met de choreograaf Luigi Manzotti, door koning Umberto I van Italië tot “Cavalieri” werd onderscheiden. Binnen een paar maanden werd Excelsior in New York, Berlijn, Parijs, Londen, Wenen, Madrid, Buenos Aires Sint Petersburg en San Francisco uitgevoerd en beleefde overal groot succes en werd in de eerste negen maanden, na de première ongeveer 100 keer uitgevoerd en stond ook in 2002 nog op het programma in Milaan. Het was een waardering voor de wetenschappelijke en industriële ontwikkeling in de 19e eeuw, vanaf het elektrisch licht tot telegrafie, de stoommachine en het Suezkanaal. Marenco’s balletten, “Excelsior”, “Amor” (1886) en “Sport” (1897), vormden overigens samen een trilogie.

Jules Verne produceerde veel spannende verhalen. Hij schreef over ongelooflijke avonturen en vreemde machines, over de mogelijkheid om onder water te rijden en zelfs om de maan te bereiken. Veel van deze machines bestaan nu echt, auto’s, onderzeeërs en raketten. Twee jaar na het verschijnen van de roman, “Le tour du monde en quatre-vingts jours”, produceerde hij samen met de toneelschrijver, Adolphe-Eugène-Philippe d’Ennery (1811-1899), een toneelversie ervan, waarbij de roman op grote schaal werd aangepast.

Het verhaal gaat over Phileas Fogg, een bemiddeld man, die in zijn club in Londen, wedt dat hij in tachtig dagen om de wereld kan reizen, meer precies, van woensdag 2 oktober 20.45 uur tot zaterdag 21 december 20.45 uur. Hij wedt om 20.000 pond, de helft van zijn vermogen. De andere helft is bestemd voor de reis. Toevallig heeft hij net zijn bediende ontslagen, en als nieuwe bediende, de Fransman Passepartout in dienst genomen. Geheel onverwacht krijgt deze de opdracht hem op de reis te vergezellen. Fogg en zijn dienaar maken kennis met verre landen en vreemde culturen tijdens hun reis over de continenten, en beleven adembenemende avonturen. Ze worden echter overschaduwd door Foggs jaloerse, Amerikaanse rivaal, Archibald Corsican, en de rechercheur Fix. Die meent nl. dat Fogg degene is die 55.000 pond uit de Bank of England heeft gestolen, en dat hij nu op de vlucht is. Fogg lijkt namelijk veel op de dief en het is verdacht dat hij zo’n haast heeft om weg te komen. Het komt voor Fix goed uit dat de reis door Brits Indië en langs Hongkong gaat, beide Brits grondgebied, zodat hij hem gemakkelijker kan laten arresteren, maar steeds komt het telegrafisch arrestatiebevel echter te laat.

De Italiaanse dirigent en arrangeur, Dario Salvi (°1975), uit Brescia, is de oprichter van het uitzonderlijk “Imperial Vienna Orchestra” in Norwich, het orkest waarmee hij als een “Lifetime Honorary Member of the Johann Strauss Society of Great Britain”, op oorspronkelijke instrumenten en in de oorspronkelijke bezetting, de dansmuziek van de leden van de Strauss familie speelt. Niet te missen! Hij is daarnaast gastdirigent en partner van het Metamorphosis Chamber Orchestra in New York en eerste gastdirigent van het Concert Operetta Theater in Philadelphia. In Juni 2018 maakte hij zijn debuut in Carnegie Hall in het Lincoln Center in New York City met Mozarts “Le Nozze di Figaro” en Humperdincks “Hänsel und Gretel”. Dario Salvi is tevens onderzoeker, gespecialiseerd in de restauratie en uitvoering van zeldzame werken. Zijn voornaamste interessegebied is Weense muziek en werken van Meyerbeer en Auber. Hij dirigeerde opera en operette in heel Europa en de VS, evenals in Oman. Zijn passie is de herontdekking en uitvoering van nooit eerder gehoorde meesterwerken van o.a. Suppé, Meyerbeer, Rumshinsky, Genée en Auber.

Suppé Die Reise um die Erde in 80 Tagen (Around the World in 80 Days) Dario Salvi Janáček Philharmonic Ostrava cd Naxos 8.574396

https://www.stretto.be/2022/06/22/jacques-offenbach-le-voyage-dans-la-lune-o-l-v-pierre-dumoussaud-2-cd-boek-bru-zane-heerlijk/