In “La chambre bleue” van Madame de Rambouillet, brachten zangers hun airs en begeleidden zich daarbij op de luit of theorbe. Op het programma van deze bijzonder stijlvolle cd, staan Airs van Sebastien Le Camus (1610-1677), Michel Lambert (1610-1696) en Marc-Antoine Charpentier (1643-1704), afgewisseld met 9 composities voor luit van Robert de Visée (ca. 1650-na 1732).
Vóór Versailles was het Louvre paleis in het Koninkrijk Frankrijk, hét epicentrum van de macht. Het was een echt ceremonieel theater, waar muziek door zijn pracht en praal, indruk maakte. Reeds tijdens het bewind van Louis XIII schaarde zich rond genres als het air de cour en het ballet, de elite onder de componisten van de “style de cour”. Antoine de Boësset (1586-1643) en zijn schoonvader, Pierre Guédron (ca. 1570-ca. 1620), leidden het polyfoon Air de cour, geërfd van de Renaissance, o.a. door contrafacten (liederen met een nieuwe tekst op een bestaande melodie), naar een meer intiem, solistisch genre, en bereidden de weg voor de praktijk van basso continuo.
Het Air de cour en aanverwante genres waren in de Franse barokperiode heel populair. Alleen al het aantal exemplaren van de meeste van deze collecties dat in veel Europese bibliotheken wordt bewaard, zegt iets over de verspreiding en populariteit van dit repertoire. Van de vele verzamelingen drink- en dansliederen uit die periode zijn die van Boyer, ritmisch en harmonisch waarschijnlijk de meest interessante. De teksten die hij op muziek zette, waren daarenboven over het algemeen verfijnder dan deze van veel van zijn tijdgenoten. In de tweede helft van de 17de eeuw evolueerden de airs de cour tot airs sérieux, met basso continuo.
De term Air à boire werd tussen het midden van de 17de– en het midden van de 18de eeuw, gebruikt voor een “drinklied”. Dit waren over het algemeen strofische, syllabische liederen op lichte teksten. Zijn voorganger was het chanson pour boire, met dat verschil dat chansons pour boire voor één stem waren met luitbegeleiding, terwijl airs à boire over het algemeen voor meer dan één stem waren gecomponeerd. Airs à boire werden over het algemeen gecontrasteerd met airs sérieux, met typisch teksten over liefde, pastorale scènes en politieke satire. De meeste airs à boire kwamen voor in publicaties uit Parijs, en waren voor één tot drie stemmen en luitbegeleiding. In de jaren 1690 waren airs à boire zo populair dat om de drie maanden, nieuwe collecties in Parijs werden gepubliceerd. In de periode dat de term werd gebruikt, werden meer dan 250 liedbundels gepubliceerd met de titel “Airs sérieux et à boire”. Componisten die productief waren in het genre waren Marc-Antoine Charpentier (38 composities), André Campra, François Couperin, Jean-Fery Rebel, Henry Desmarest, Jean-Baptiste Drouart de Bousset, Michel Lambert, Etienne Moulinier, Sébastien Le Camus en Sébastien de Brossard.
Michel Lambert, de schoonvader van Jean-Baptiste Lully, was de meest productieve componist van airs in de tweede helft van de 17de eeuw. Hij was ‘maître de musique de la chambre du roi’ en componeerde airs op gedichten van Benserade en Quinault, die hij zelf zong, en waarbij hij zichzelf begeleidde op het theorbe. De airs van Lambert, zoals het hier opgenomen, “Ombre de mon amant”, werden gedrukt door Ballard. Christophe Ballard was een boekhandelaar, drukker en muziekuitgever in Parijs, uit de familie van de uitgevers, opgericht door Robert Ballard in het midden van de 16de eeuw. 
Christophe was de oudste zoon en enige opvolger van Robert III Ballard en was eveneens, drukker van de koning, actief van 1672 tot 1715, het jaar van zijn overlijden. Rond 1700 had het huis het grootste succes. Het had vier persen en had negen helpers en twee leerlingen in dienst. Ballard gebruikte nog steeds de oude methode van verplaatsbare letters en ruitvormige notities gemaakt voor Le Roy & Ballard in de jaren 1550. In 1713 kregen Leclair en andere musici, het voorrecht om muziek te drukken van gegraveerde platen. Ballard daagde de zaak voor de rechter, maar verloor, hij werd geacht het exclusief recht te hebben om alleen muziek te drukken met de oude methode.
Étienne Moulinié was samen met Pierre Guédron, Antoine Boësset, Guillaume Bouzignac, Henry Du Mont en Pierre Robert, een belangrijke figuur in de Franse barokmuziek vóór Lully. Hij componeerde voornamelijk airs de cour, airs à boire en airs de ballet. Na in dienst gewerkt te hebben van Christophe de Lestang, bisschop van Carcassonne, werd hij “maître de la musique de Monsieur”, Gaston d’Orléans, de broer van de koning.
Het Hôtel de Rambouillet was het verblijf in Parijs van Catherine de Vivonne (Madame de Rambouillet), “l’incomparable Arthénice”, waar ze van 1620 tot 1648, een gerenommeerd literair salon onderhield. De leden van het salongezelschap, de “précieuses”, werden er ontvangen in de Chambre Bleue, vanwaar de titel van deze cd. Er kwam een keur aan gasten samen uit de literaire wereld, de mode, de muziek en het theater. In de 17de eeuw was er in Parijs, een gelijknamig Hôtel de Rambouillet, gelegen aan de rue Saint-Honoré. Dit verblijf behoorde toe aan Julie Luciana d’Angennes (1607-1671), “l’incomparable Julie”, de dochter van Madame de Rambouillet.
De Airs op deze cd gaan over liefde, spijt en teleurstelling. Sebastien Le Camus (1610-1677) diende de regent Gaston d’Orléans en de nieuwe koningin voor hij de favoriete gambaspeler van Lodewijk XIV werd. Aan hem hebben we deze vier charmante aria’s te danken, zoals “Laissez durer la nuit”. De airs van Marc-Antoine Charpentier (1643-1704) (foto) passen op natuurlijke wijze in deze Franse vocale traditie waar beknoptheid en eenvoud, zeggingskracht en ornamentele expansie niet uitsluiten. De meeste van zijn partituren nemen hun toevlucht tot het galant register van de air sérieux, zoals “Celle qui fait mon torment” of “Ah, laissez-moi rêver”. Wat zijn “Tristes deserts” betreft, lijkt het wel rechtstreeks uit een lyrische tragedie te komen, een genre waarin Charpentier zich onderscheidde. De heldere en lichte stem en het warm en zuiver timbre met een onberispelijke dictie van Deborah Cachet, wisselt af met het teder en delicaat spel op de theorbe van Sofie Vanden Eynde.
De Belgische sopraan is laureaat van Le Jardin des Voix 2019, het jong kunstenaarsprogramma van Les Arts Florissants. Ze is veelgevraagd bij prominente ensembles zoals Les Talens Lyriques, Les Arts Florissants, Akademie für Alte Musik Berlin, Collegium 1704, Le Poème Harmonique, il Gardellino en Holland Baroque, en treedt op in concertzalen zoals Theater an der Wien, Musikverein, Zaryadye Concert Hall, Forbidden City Concert Hall en Wigmore Hall. Deborah studeerde in Leuven aan Luca School of Arts bij Gerda Lombaerts en Dina Grossberger en aan het Conservatorium van Amsterdam bij Sasja Hunnego, waarna ze haar zangtechniek verder perfectioneerde bij Rosemary Joshua. De Belgische luitiste, Sofie Vanden Eynde is lid van de muziekgroepen Imago Mundi en Murmuring Muses en Whispering Jinn.
Tracklist:
-Robert de Visée (?1655-?1732)
Prélude en ré mineur
Prélude en do mineur
Prélude en la mineur
Passacaille
Allemande “La Conversation”
Allemande en la mineur
Rondeau “La Mascarade”
Chaconne
-Sébastien Le Camus (1610-1677)
“Amour, cruel Amour”
“Que j’aime encore ce beau séjour”
“Je passais de tranquilles jours”
“On n’aime plus dans ces bocages”
“Laissez durer la nuit”
“Sans frayeur dans ce bois”
-Anonyme (France, 17ème siècle)
“J’avais crû quen vous aimant”
-Michel Lambert (1610-1696)
“Ombre de mon amant”
-Marc-Antoine Charpentier (1643-1704)
“Tristes Déserts”
“Ah, laissez-moi rêver”
“Celle qui fait tout mon tourment”
La Chambre Bleue, Music of the 17th-Century Parisian Salons” Deborah Cachet Sofie Vanden Eynde cd Passacaille 1097