Naarmate het werk van Pancho Vladigerov (1899-1978) toegankelijk werd, werd het almaar duidelijker dat hij de belangrijkste Bulgaarse componist was en dat zijn invloed zich tot ver na zijn overlijden in 1978 uitbreidde. Tijdens zijn leven werd hij vereerd en kon hij zijn werk gebaseerd op de laatromantische traditie, ondanks de ideologische eisen van het communistische regime, grotendeels onaangetast voortzetten. Ontdek op deze dubbel cd o.a. een ballet en toneelmuziek van Vladigerov.
Binnen de diversiteit van de rijke, Bulgaarse muziekcultuur, behoorde Pancho Vladigerov (1899-1978), als opvolger van Dobri Hristov (1875-1941), samen met Petko Staynov (1896-1977), ongetwijfeld tot de belangrijkste componisten van het modern Bulgarije. Met deze opnames, geproduceerd in de jaren 1970 in Bulgarije, brengt het label, Capriccio, een Vladigerov-editie uit, om deze schitterende, kleurrijke muziek voor de volgende generaties te bewaren. Het Bulgaars Nationaal Radio Symfonie Orkest werd toen gedirigeerd door zijn zoon, Alexander Vladigerov (1933-1993).
Pancho Vladigerov werd geboren in Zwitserland, maar woonde in Sjoemen (Shumen) in het Noord-Oosten van Bulgarije. Zijn moeder Dr. Eliza Pasternak (foto), was Russisch Joods en behoorde tot de familie van de schrijver Boris Pasternak. Zijn vader Haralan Vladigerov was advocaat. Pancho’s joodse grootvader langs moederszijde, Leon Pasternak, die Odessa verliet en zich een paar jaar voor de geboorte van Pancho in Zürich vestigde, was een zeer invloedrijke figuur in Pancho’s muzikale ontwikkeling. De grootvader, een wiskundige van beroep, een kampioen schaker en een amateurmuzikant en componist, speelde nl. viool met Pancho en zijn tweelingbroer Lyuben. Op basis van een Joods deuntje dat zijn grootvader hem leerde, componeerde Vladigerov in 1951, zijn “Joods gedicht”, op. 47. Deze compositie ontving in 1952 de Dimitrov-prijs, de hoogste eer die door de Bulgaarse regering aan een kunstenaar kon worden gegeven, “Een werk als dit wordt maar één keer in de honderd jaar geschreven”, verklaarde … Sjostakovitsj.
Pancho Vladigerov was nog maar 10 toen hij in Sofia, begon met compositie bij Dobri Hristov. Na het overlijden van zijn vader in 1912, verhuisde hij met zijn moeder en zijn tweelingbroer, Luben (foto), naar Berlijn. Zijn moeder werd daar nl. als gynaecoloog, verbonden aan de privé kliniek van Dr. Paul Strassmann. Pancho studeerde er aan de “Staatliche Akademische Hochschule für Musik”, nu de “Universität der Künste Berlin”, theorie en compositie bij Paul Juon, en piano bij Karl Heinrich Barth en Leonid Kreutzer. In 1920 behaalde hij aan de Academie der Künste, zijn diploma in compositie, als student van Friedrich Gernsheim en Georg Schumann. Hij won tweemaal de Mendelssohn-Prijs van de Academie en werkte van 1920 tot 1932 als componist en pianist voor Max Reinhardt aan het Deutsches Theater in Berlijn. Daarna keerde hij terug naar Sofia. 
Tijdens zijn periode in Berlijn, had hij banden met veel grote, Duitstalige schrijvers, zoals Stefan Zweig, Gerhart Hauptmann, Arthur Schnitzler en Hugo von Hofmannsthal, en met collega-componisten, onder wie Bartók, Kodály, Strauss, Ravel, Glasunov, Hindemith, Schoenberg, Rachmaninov en Szymanowski. In Sofia was hij in 1933, één van de stichters van de Bulgaarse Vereniging voor Hedendaagse Muziek, die later de Vakbond van Bulgaarse Componisten werd, en vanaf 1940, was hij er professor, piano, kamermuziek en compositie, aan de staatsacademie voor muziek.
Deze werd na zijn overlijden, de “Prof. Vladigerov Academie” (foto). Onder zijn studenten waren de beste, Bulgaarse aspirant-componisten van de jongere generatie, o.a. Vassil Kazandjiev, Milcho Leviev en Julia Tsenova. Ook de wereldberoemde, Bulgaars-joodse pianist, Alexis Weissenberg (1929-2012), kreeg vanaf zijn derde! levensjaar, pianoles van Vladigerov. 
Pancho Vladigerov werd bekend toen zijn werken vanaf 1920 gepubliceerd werden door ‘Universal Edition’ in Wenen en op lp verschenen op het label Deutsche Grammophon, waarna veel van zijn werken in heel Europa en de Verenigde Staten gespeeld werden. Als pianist/componist toerde hij door de meeste Europese landen, waarbij hij veelvuldig zijn eigen werken vertolkte. Zijn huis (foto) in Sofia is tegenwoordig een museum. Naast zijn zoon, Alexander, zijn ook zijn kleinkinderen, Pancho Vladigerov Jr., Alexander en Konstantin, bekende musici geworden. 
Het is moeilijk te begrijpen waarom de fantasierijke en kleurrijke muziek van Pancho Vladigerov, vandaag de dag geen gepaste status (meer) heeft in de Europese concertzalen. Qua stijl situeerden zijn pianoconcerti zich, ondanks zijn onmiskenbare persoonlijkheid, in de lijn van de grote, Slavisch-romantische concerto-traditie, zoals die na Tsjaikofski werd voortgezet door Rimski-Korsakov, Rachmaninov en Medtner. Tussen 1918 en 1963, componeerde Pancho Vladigerov, bv. 5 schitterende Pianoconcerti. In zijn werken voor het toneel toonde Vladigerov zich van zijn een kosmopolitische kant, waarbij hij gemakkelijk de wereld van Strindberg binnenglipte voor zijn Scandinavian Suite, chinoiserie voor The Chalk Circle, gebaseerd op het toneelstuk van Klabund, en exotisme voor Caesar en Cleopatra, gebaseerd op het toneelstuk van George Bernard Shaw.
Tracklist:
CD1
Skandinavische Suite op. 13 (aus der Bühnenmusik zu dem Drama Ein Traumspiel von August Strindberg)
Drei Lieder aus Was ihr wollt op. 26 Theaterstück van William Shakespeares
Suite aus der Bühnenmusik zu Glück op.50 Theaterstück von Orlin Vassilev
Vier Lieder aus Der Kreidekreis op. 19 Theaterstück von Klabund
Zwei Orchesterstücke zu Cäsar und Kleopatra Theaterstück von Bernhard Shaw
Nr.1 Nocturne
CD2
Nr. 2 Romanze – Spaziergang
Eine Legende vom See op.40 Ballettmusik
Orchestersuite Nr.1
Orchestersuite Nr.2
Pancho Vladigerov Stage Music Bulgarian National Radio Choir Bulgarian National Radio Symphony Orchestra Alexander Vladigerov 2 cd Capriccio C8067