In dit uitermate vermakelijk boek, leest u een wereldgeschiedenis aan de hand van… bonen. Het bevat dan ook de ultieme rehabilitatie van de boon, die niet alleen voedzaam is voor het lichaam, maar ook smakelijk voor de geest. Umberto Eco stelde zelfs dat bonen onze beschaving hebben gered. Culinair schrijver en historicus, Joël Broekaert dook diep in deze geschiedenissen en brengt in dit boek zijn mooiste verhalen bijeen. Fenomenaal!

Met bonen, eigenl. de zaden/peulvruchten van een groot aantal planten uit de familie van de vlinderbloemen, bedoelen we erwten en tuinbonen, maar ook linzen en kikkererwten, limabonen, zwarte bonen, pintobonen, witte bonen en flageoletbonen en bruine bonen, maar ook de sperzieboon of prinsessenboon en de snijboon. De meeste daarvan zijn eigenlijk varianten van de gewone boon. Bonen hebben op cruciale momenten, de loop van de geschiedenis bepaald. Een sexy reputatie hebben ze niet, toch zijn er over de bescheiden boon talloze verhalen te vertellen.

U verneemt bv. waarom je er winden van gaat laten en Pythagoras het eten ervan verbood, en u leest dat rond 8000 voor Christus, bonen daarentegen wel een voorwaarde waren voor de ontwikkeling van de landbouw omdat ze met hun eiwitten, een essentiële aanvulling waren op de koolhydraten van de granen, én omdat ze de grond vruchtbaar hielden.

Bonen hebben de mens vanaf diens vroegste bestaan gevoed. Ze waren de motor achter de vroegste landbouwrevolutie, de tuinboon hielp Europa door de donkerste dagen van de Middeleeuwen en de zwartoogboon werd meegenomen door tot slaaf gemaakte Afrikanen, en groeide uit tot het symbool van de Zwarte Amerikaanse emancipatie. De cacaoboon was onlosmakelijk verbonden met het slavernijverleden, zonder de koffieboon, geen Franse Revolutie, en de verspreiding van de robuuste en voedzame tuinboon maakte zelfs de Karolingische Renaissance mogelijk.

De 13 aanstekelijke verhalen over 12 soorten bonen in dit boek, (één verhaal gaat nl. over bonen in blik (en de industriële revolutie)), zijn oorspronkelijk verschenen in Vrij Nederland. Elk van die 12 bonen, weliswaar met toevoeging van de koffieboon, is verbonden aan een tijdperk, een regio of een bepaald gedachtegoed. De meer dan verrassende verhalen, voorzien van enkele, uitsluitend groene illustraties van de hand van Joost Stokhof, gaan over het erwtje en de neolithische revolutie, de linzen en het Oude Testament, de tuinboon en de Griekse filosofie, de tuinboon en de Karolingische Renaissance, de sojaboon en het Chinese keizerrijk, en de gewone boon en het precolumbiaanse Amerika.

Deze worden gevolgd door de cacaoboon en de koloniale plantage economie en de pinda en Nederlands-Indië, de koffieboon en het Verlichtingsideaal, de zwartoogboon en de Afro-Amerikaanse emancipatie, de kikkererwt en het meest betwiste stukje land op aarde, en de lupineboon. Al deze verhalen samen vormen zowat de meest onderhoudende en meeste originele wereldgeschiedenis, ooit geschreven. Want vanuit elke boon, vertelt Joël Broekaert de geschiedenis van een politiek wereldconflict, een cultuurhistorische periode of een ingrijpende, wereldwijde gebeurtenis. En dit vanaf het neolithicum tot… het einde der tijden! Fenomenaal. Zeker lezen!

Joël Broekaert (1982) studeerde Geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam en volgde er daarna een Masteropleiding Journalistiek. Hij is culinair journalist, schrijver en recensent voor NRC. Ook schreef hij voor Vrij Nederland en maakt hij televisieprogramma’s als Joël Lokaal en De smaak van Joël. Eerder schreef hij ‘De alleseter, het kinderboek Van honingbij tot hagelslag’, ‘Bij Bijdendijk thuis met Joris Bijdendijk’, en meest recent, ‘Proefles’.

Joël Broekaert De wereldgeschiedenis in twaalf bonen 140 bladz. uitg. Atlas Contact ISBN 9789045046556