Het Orchestra of the Eighteenth Century blijft trouw aan zijn oorspronkelijke leidende geest, met een nieuwe opname van de zes schitterende, Hamburgse symfonieën, Wq 182 van Carl Philipp Emanuel Bach.
Carl Philipp Emanuel Bach (foto) was de tweede en meest succesvolle zoon van Johann Sebastian Bach. Hij was stilistisch een overgangsfiguur tussen de barok en het classicisme en had grote invloed op de stijl van Mozart en Beethoven, mede dankzij zijn klaviersonates. Tussen 1738 en 1768 woonde en werkte C.P.E. Bach (1714-1788) als klavecinist en componist in Ruppin en Berlijn. Daar componeerde de “Berlijnse Bach” o.a. zijn Magnificat (1749), een Paas cantate (1756), verschillende symfonieën en concerti, drie Liederbände, zijnde Geistliche Oden en liederen op teksten van Gellert (1758), Oden met melodieën (1762) en Sing-Oden (1766), en wereldlijke cantaten. In 1768 werd hij als “städtischer Musikdirektor und Kantor am Johanneum” in Hamburg, de opvolger van zijn overleden dooppeter, Georg Philipp Telemann.
Tot de populairste en vaak opgenomen werken van Bach behoren zijn symfonieën, de 5 Berliner Sinfonien en de 6 Hamburger Sinfonien Wq 182. In Berlijn componeerde hij verschillende symfonieën voor strijkers (Wq. 173–181), waarvan de meeste later werden herzien om er partijen voor blaasinstrumenten aan toe te voegen. Hiervan is de symfonie in mi klein, Wq. 178, populair geworden. In Hamburg componeerde Bach een gelijkaardige reeks van zes symfonieën voor Gottfried van Swieten (1733-1803) (foto), Wq. 182. Deze werken werden echter niet gepubliceerd tijdens zijn leven. C.P.E. Bach droeg trouwens ook het derde deel van zijn “Sonaten für Kenner und Liebhaber” (1781) op aan Van Swieten. Van Swieten, de zoon van Gerard van Swieten, de beroemde Nederlandse hofarts van keizerin Maria Theresia en haar familie aan het keizerlijk hof in Wenen, had ze laten componeren in een “moeilijkere” stijl, en gaf er de voorkeur aan ze voor privégebruik te bewaren. Sinds hun herontdekking zijn ze weliswaar almaar populairder geworden.
Dertig jaar lang componeerde hij honderden klavecimbelwerken in het Berlijn van Frederik II van Pruisen voordat hij naar Hamburg verhuisde om religieuze muziek te schrijven aan het Johanneum. Zijn geest werd overspoeld met nieuwe en andere ideeën die door Gottfried van Swieten werden gewaardeerd. Deze baron gaf opdracht voor deze zes symfonieën, waarbij hij Carl Philipp aanspoorde de lat hoog te leggen in zijn compositorische schrijven, en hij reageerde door zijn muzikale ideeën en zijn behandeling van de instrumenten in deze zes driedelige werken de vrije loop te laten. Deze werken uit 1773, gecomponeerd voor strijkers en continuo, hebben weinig gemeen met andere pre-klassieke symfonieën of Italiaanse opera-ouvertures, waaronder die van Carl Philipps broer, Johann Christian. Het orkest, hier met Alexander Janiczek als leider, speelt duidelijk met plezier Bachs rijke harmonieën, gedurfde dynamiek en vloeiende melodieën en zijn virtuoze instrumentale schriftuur.
Alexander Janiczek, concertmeester van het Orchestra of the Eighteenth Century, werd geboren in Salzburg in een muzikale Pools-Tsjechische familie. Al jong begon hij aan zijn muzikale opleiding bij Helmuth Zehetmair aan het Mozarteum. Masterclasses volgde hij bij Max Rostal, Nathan Milstein, Ruggiero Ricci en Dorothy DeLay. Zijn leraar Sándor Végh benoemde hem tot concertmeester van zijn Camerata Salzburg. Alexander Janiczek soleerde er onder meer tijdens de Salzburger Festspiele met Végh als dirigent. Al gauw werd hij ook uitgenodigd door andere orkesten, hij tourde met het Chamber Orchestra of Europe in Europa en Azië, was associate artist van het Scottish Chamber Orchestra en werkte met Colin Davis en het London Symphony Orchestra. Kamermuziek speelde hij met onder anderen Thomas Adès, Yuri Bashmet, András Schiff en Mitsuko Uchida.
Met zijn vaste pianist Llŷr Williams debuteerde hij in 2011, in Wigmore Hall in Londen en bracht hij sonates van Beethoven en Brahms uit op cd. Alexander Janiczek bespeelt de ex-‘Sorkin’-Guarneri del Gesù (Cremona 1731). Hij geeft les aan onder meer de Guildhall School of Music and Drama in Londen.
Carl Philipp Emanuel Bach The Hamburg Symphonies Wq 182 Orchestra of the Eighteenth Century cd Glossa GCD921134