Deze sublieme box bevat Mendelssohns complete 5 grote symfonieën en fragmenten uit zijn deels gezongen toneelmuziek, “A Midsummer Night’s Dream”. Niet te missen!

Felix Mendelssohn componeerde tussen 1821 en 1823, toen hij tussen de 12 en 14 jaar oud was, reeds 12 opvallende symfonieën, enkel voor strijkers. De moeiteloosheid en welsprekendheid van zijn techniek, de lichtheid en lyriek van zijn melodieën, de helderheid en schittering van zijn stemvoering, en bovenal de pure bruisende charme van de muziek, maakt dat, zou Mendelssohn nooit ouder geworden zijn dan 15, hij nog steeds een plaats zou hebben gekregen onder de grote componisten. Weet wel dat de jongen thuis beschikte over een eigen privé-orkest..!

Al op de leeftijd van negen had Mendelssohn in het openbaar opgetreden als kamermusicus. Om zijn compositorische kennis te ontwikkelen, kreeg Felix vanaf het voorjaar van 1820 , in Berlijn les in contrapunt van Carl Friedrich Zelter. De twaalf strijkers symfonieën die Mendelssohn in de herfst van 1821 voltooide, waren het resultaat van deze lessen. Zelters leer was nl. gebaseerd op de kunst van Bach en zijn zonen. Vooral de gevoelige, emotioneel kleurrijke, ‘empfindsame’ stijl van Carl Philipp Emanuel Bach, maakte veel indruk op de nog heel jonge Felix. Hij componeerde zijn strijkers symfonieën dan ook naar het voorbeeld van de schitterende zes ‘Sinfonien für Streicher’ Wq 182 die Carl Philipp Emanuel Bach in 1773 in Hamburg componeerde.

De Duits-joodse Felix Mendelssohn (1809-1847), was een wonderkind. Tussen 1821 en 1823, toen hij tussen de 12 en 14 jaar oud was, componeerde hij reeds 13 symfonieën voor strijkers. Deze symfonieën waren een eerbetoon aan vroege klassieke symfonieën, vooral van Joseph Haydn, Johann Christian en Carl Philip Emanuel Bach, en Mozart. Mendelssohn componeerde de symfonieën in de periode die direct volgde op zijn fugastudie. Het was een periode van intense activiteit. Naast zijn 13 strijkerssymfonieën componeerde hij toen nl. vier singspiele (“Die Soldatenliebschaft”, “Die beiden Pädagogen”, “Die wandernden Komödianten”, “Der Onkel aus Boston, oder Die beiden Neffen”), verschillende werken voor viool, piano en orkest, diverse werken voor viool en piano (waaronder de Sonate in fa klein, op. 4), een strijkkwartet, en de Kwartetten voor piano en strijkers op. 1 en 2. In maart 1824, voltooide hij zijn 1ste grote Symfonie op. 11. Hij was…15 jaar oud.

“Lobgesang” op. 52, een 11-delige Symfonie-cantate met woorden uit de Bijbel voor solisten, koor en orkest, werd pas na het overlijden van Mendelssohn gepubliceerd als zijn Symfonie nr. 2 in Bes, een naamgeving en een nummering die niet van hem zijn. De solisten zijn twee sopranen en een tenor. Het werd in 1840 gecomponeerd, samen met de minder bekende Festgesang “Gutenberg Cantata”, om de 400ste verjaardag van de uitvinding van Johannes Gutenbergs druksysteem met losse letters te vieren.

In 1842 had Mendelssohn zijn Schotse symfonie gepubliceerd als “Symfonie nr. 3”, maar tijdens Mendelssohns leven was er nooit een “Symfonie nr. 2” gepubliceerd. Mogelijk was het de bedoeling van de componist om dit nummer te sparen voor zijn Italiaanse symfonie, die hij in 1833 in première bracht, maar daarna achterhield voor een herziening die nooit werd voltooid. De Italiaanse symfonie werd postuum gepubliceerd als “Symfonie nr. 4”. Tientallen jaren na het overlijden van Mendelssohn, heeft de redactie van de oude volledige editie van Mendelssohn, Lobgesang om redactionele redenen opgenomen als “nr. 2” in de volgorde van de symfonieën. Er zijn echter geen aanwijzingen dat dit de bedoeling van de componist was.

De Symfonie nr. 4 in A, op. 90, algemeen bekend als de “Italiaanse”, vond net als de Schotse 3de symfonie en de ouverture “De Hebriden”, zijn oorsprong tijdens de tournee door Europa die Mendelssohn maakte van 1829 tot 1833. De inspiratie was de kleur en de sfeer van Italië, waar hij schetsen maakte maar het werk onvolledig liet. In een brief aan zijn vader schreef hij, “Dit is Italië! En nu is begonnen wat ik altijd heb gedacht … de hoogste vreugde in het leven. En ik ben er dol op. Vandaag was zo rijk dat ik nu, ’s avonds, mezelf een beetje moet verzamelen, en daarom schrijf ik je om je te bedanken, lieve ouders, dat je me al dit geluk hebt gegeven”. In februari schreef hij vanuit Rome aan zijn zus Fanny, “De Italiaanse symfonie maakt grote vorderingen. Het wordt het vrolijkste stuk dat ik ooit heb gemaakt, vooral het laatste deel. Ik heb nog niets gevonden voor het langzame deel, en ik denk dat ik dat voor Napels zal bewaren”.

Mendelssohn voltooide de symfonie in Berlijn in maart 1833, als reactie op een uitnodiging voor een symfonie van de Londense (nu Royal) Philharmonic Society. Hij dirigeerde de eerste uitvoering zelf in Londen op 13 mei 1833, tijdens een concert van de London Philharmonic Society. De Germania Musical Society of Boston gaf de eerste uitvoering in de Verenigde Staten, op 1 november 1851, onder leiding van Carl Bergmann. Mendelssohn zelf bleef echter ontevreden over de symfonie. Hij voltooide herzieningen van het werk, met name de laatste 3 bewegingen, in juli 1834. Hij heeft de symfonie echter tijdens zijn leven nooit gepubliceerd. De symfonie werd gepubliceerd in 1851, in de originele versie die tijdens de première in mei 1833 werd gegeven. De vrolijke eerste beweging, in sonatevorm, wordt gevolgd door een religieuze processie, waarvan de componist getuige was in Napels. De derde beweging is een menuet waarin hoorns in het trio worden geïntroduceerd, terwijl de laatste beweging, dansfiguren bevat van de Romeinse saltarello en de Napolitaanse tarantella.

De Symfonie nr. 5 op. 107, bekend als de “Reformatie”, werd gecomponeerd ter ere van de 300ste verjaardag van de presentatie van de Augsburgse Confessi. De bekentenis is een belangrijk document van het lutheranisme en de presentatie ervan aan keizer Karel V in juni 1530 was een gedenkwaardige gebeurtenis van de protestantse reformatie. De zus van Mendelssohn, Fanny Mendelssohn Hensel, koos de naam “Reformation Synfonie”. De Confessio Augustana of Augsburgse Belijdenis werd opgesteld door Philippus Melanchthon en aangeboden aan de keizer op de Rijksdag van Augsburg. Het is de geloofsbelijdenis van de reformatorische beweging. De tekst is geschreven in het Duits en in het Latijn en werd op 25 juni 1530 voorgelezen aan keizer Karel V. Doordat Melanchthon de tekst als zijn tekst beschouwde, durfde hij de tekst later aan te passen. In 1540 publiceerde Melanchthon een herziene versie in het Latijn.

Mendelssohn voltooide de symfonie in Berlijn in maart 1833, als reactie op een uitnodiging voor een symfonie van de Londense (nu Royal) Philharmonic Society. Hij dirigeerde de eerste uitvoering zelf in Londen op 13 mei 1833, tijdens een concert van de London Philharmonic Society. De Germania Musical Society of Boston gaf de eerste uitvoering in de Verenigde Staten, op 1 november 1851, onder leiding van Carl Bergmann. Mendelssohn zelf bleef echter ontevreden over de symfonie. Hij voltooide herzieningen van het werk, met name de laatste 3 bewegingen, in juli 1834. Hij heeft de symfonie echter tijdens zijn leven nooit gepubliceerd. De symfonie werd gepubliceerd in 1851, in de originele versie die tijdens de première in mei 1833 werd gegeven.

A Midsummer Night’s Dream (Ein Sommernachtstraum) is zowel de titel van een ouverture (op. 21) uit 1826, als van de gelijknamige toneelmuziek (op. 61) uit 1842. De muziek voor William Shakespeare’s komedie A Midsummer Night’s Dream is een van de populairste en meest uitgevoerde werken van de componist en heeft wereldwijde bekendheid verworven, vooral vanwege de huwelijksmars. “A Midsummer Night’s Dream”, beschrijft de avonturen van vier jonge geliefden, Lysander, Hermia, Demetrius en Helena, en een groep amateuracteurs (zes clowns), in een bos, verlicht door de maan. Het verhaal vertelt over de omgang van de vier geliefden met de acteurs, en over de vier feeën en Titania, de feeën koningin, die in het bos wonen. De vocale solisten zijn de sopranen, Chen Reiss en Marie Henriette Reinhold en de tenor Patrick Grahl (Lobgesang) en  de sopranen, Katharina Konradi  en Sophia Burgos (A Midsummer Night’s Dream). De koren zijn Zürcher Sing Akademie en het vrouwenkoor van de Zürcher Sing Akademie.

Het Estlands muziekleven is niet denkbaar zonder de familie Järvi. Paavo Järvi (1962) (foto) is er directeur van het Pärnu-festival. Elk jaar in augustus, komen de beste Estse musici samen met Europese orkesten, leden van de Deutsche Kammerphilharmonie, de Berliner Philharmoniker, het Orchestre de Paris, e.a. Paavo Järvi studeerde directie in zijn geboorteland Estland, aan het Curtis Institute of Music in Philadelphia en bij Leonard Bernstein in Los Angeles. Sinds het begin van het seizoen 2015/16 is hij chef-dirigent van het NHK Symphony Orchestra in Tokio. Paavo Järvi is daarnaast de muziekdirecteur van één van ‘s werelds toonaangevende orkesten, het Tonhalle Orchestre Zürich. Gelegen aan de oevers van het meer van Zürich en ingehuldigd door Brahms in 1895, werd deze zaal, wereldwijd bekend om zijn akoestiek, herboren na een aantal jaren van renovatie. In deze uitzonderlijke setting schreven Paavo Järvi en het Tonhalle-Orchester ondertussen een nieuw hoofdstuk in het internationaal muziekleven.

Mendelssohn Symphonies Tonhalle-Orchester Zürich Paavo Järvi 4 cd ALPHA1004