Gerard von Brucken Fock was in het eerste kwart van de twintigste eeuw een opvallende figuur in de Nederlandse muziekwereld. Zijn romantische kamermuziek en pianostukken hebben een zeldzaam hoog niveau. Edvard Grieg noemde hem naar aanleiding van diens 24 Praeludien op. 15 zelfs ‘de Hollandse Chopin’.

Dirigent Willem Mengelberg sprak uit bewondering voor zijn orkestwerken van ‘één van onze meest talentvolle componisten’. Tegenwoordig is Von Brucken Fock vrijwel vergeten. Hij was een criticus van de maatschappij en van zijn tijd, maar zat vooral zichzelf in de weg en klampte zich vast aan zijn geloof in het Koninkrijk Gods. Zijn levensverhaal leest als een roman, zijn muziek is van een overrompelende schoonheid. Dit boek bevat een voorwoord van Ed Spanjaard en een cd met o.a. opnamen uit de opera “Jozal” en van 10 van de 152 late piano preludes van Von Brucken Fock, alle werken die door Eric L. Matser zijn (her)ontdekt.

Gerard von Brucken Fock werd geboren als Gerardus Hubertus Galenus Fock op Slot Ter Hooge in Koudekerke, nabij Middelburg. Nog geen vier jaar later liet zijn vader Henri Dignus Fock, op instigatie van de oudste zoon Bonifacius, de naam officieel veranderen naar Von Brucken Fock, op grond van een vermeende (want onbewezen) verwantschap met een adellijke Duitse familie. Zijn familie was van rijke komaf en hij heeft nooit hoeven werken. Hij volgde de HBS in Middelburg, maar maakte deze niet af omdat de muziek bij hem voorging. In die tijd componeerde en tekende hij al. Het water en de zee waren belangrijke inspiratiebronnen voor zijn composities, maar hij componeerde ook religieuze muziek. Zijn composities verschenen bij onder mee Muziekuitgeverij A.A. Noske. Naast componeren schreef hij opstellen op het gebied van muziekliteratuur in De Amsterdammer.

Hij volgde compositieles bij de bekende componist Richard Hol in Utrecht en in 1879, verhuisde hij naar Berlijn om er les te volgen bij Friedrich Kiel. Pianolessen kreeg hij van de Utrechter Theodorus Leonardus van der Wurff. In 1919 componeerde Julius Röntgen een orkestwerk voor Von Brucken Fock: Drei Praeludien und Fugen, “An G.H.G. von Brucken Fock”. In 1885 trouwde hij met Marie Pompe van Meerdervoort, de dochter van een Zeeuws Tweede Kamerlid. Zijn oudere broer Emile von Brucken Fock werd eveneens componist, maar was vooral militair.

Met de biografie “De Hollandse Chopin – Componist en schilder Gerard von Brucken Fock 1859-1935” wil de Eric L. Matser een historische fout rechtzetten en oproepen tot herwaardering en vooral actie onder uitvoerende musici. Op de cd bij het boek staan historische opnamen, o.a. van pianola-rollen uit 1920. Julius Röntgen speelt daarop werken van zijn vriend ‘Geert’ von Brucken Fock, uit diens middenperiode. Ze maken duidelijk waarom Edvard Grieg Von Brucken Fock ‘de Hollandse Chopin’ noemde. De latere preludes, uit 1924-1931, waarvan er tien op de cd staan, dragen een nog persoonlijker stempel. Von Brucken Fock vond ze zelf ‘beter en dieper’ dan de preludes uit opus 15. Pianist is Frank van de Laar.

De cd bevat verder pianominiaturen, een lied, enkele orkestwerken en een duet uit de opera “Jozal” in een kamerversie met pianobegeleiding. Twee preludes voor piano, worden gespeeld door Jan Wijn en de orkestwerken “Côte Sauvage” (symfonisch gedicht) en Bertonse Suite worden uitgevoerd door respectievelijk het Radio Philharmonisch Orkest o.l.v. Albert van Raalte in 1950, en het Rotterdams Philharmonisch Orkest o.l.v. Eduard Flipse in 1941.

Gepland is een tentoonstelling van schilderijen van Gerard von Brucken Fock in de Raadzaal van de gemeente Heemstede (medio mei-eind juli 2025), ter gelegenheid van het 90ste sterftejaar van deze oud-inwoner van Heemstede. Als catalogus van een virtuele tentoonstelling dient een boekje dat speciaal voor de Vrienden van de Zeeuwse Bibliotheek is geschreven: De Hollandse Chopin van Zeeland – Kijk- en luisterboekje (€ 10 bij Résonance). Het bevat luistertips voor het openbare YouTube kanaal. Daar staan inmiddels 22 items op.

https://www.resonance-vioolbouw.nl/over-mij/

Eric L. Matser De Hollandse Chopin Componist en schilder Gerard von Brucken Fock 1859-1935 boek+cd geïllustreerd 308 bladz. uitg. Verloren ISBN 9789087049638