“Ni Dufay, ni Binchois, The works of Pullois”, door het Sollazzo ensemble op het label Passacaille.

Johannes (Jan) Pullois, waarschijnlijk geboren in de eerste helft van de  15e eeuw in Pulle en overleden in 1478 in  Antwerpen, was een componist van de Frans-Vlaamse school van de Renaissance, die carrière maakte in de Nederlanden en Italië. Hij was een van de eerste polyfonisten uit de oude Nederlanden die zijn kunst naar Italië exporteerde.

Uit de laatste bloei van het middeleeuws tijdperk horen we in de typische Bourgondische virtuositeit van de vocale polyfone motetten van Dufay, hoe zijn muzikale rijkdom van de “formes fixes”, “stile fermata”, Faux bourdon harmonisering (basis van de harmonische sonoriteit van de Renaissance) en “Ars subtilior” (isoritmie), en zijn combinatie van elementen uit de “Ars nova”, de polyfone “English manner” van John Dunstable, en Italiaanse madrigalismen, het punt bereikte waarop zijn muziek, stilistisch en expressief, overging in de nieuwe, muzikale artisticiteit en ideeën van de Renaissance.

Pullois werd waarschijnlijk geboren in Pulle, nabij Antwerpen. Er is niets bekend over zijn leven voor hij in 1443 koorleider werd van de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal in Antwerpen. In 1447 bezocht hij Rome, waar hij tot 1468 in de pauselijke kapel zong. Hij keerde terug naar Antwerpen om kanunnik te worden in dezelfde kerk waaraan hij in de jaren 1440 was verbonden. Pullois was een collega van Johannes Ockeghem. Er is slechts één complete mis bekend, de driestemmige Missa sine nomine, waarschijnlijk uit de jaren 1450. Het is een van de eerste complete miscycli die op het Europees continent is gecomponeerd. Het werk toont de invloed van Engelse muziek, zozeer zelfs dat het lange tijd werd beschouwd als een werk van een anonieme Engelse componist.

Pullois componeerde ook een kerstmotet, Flos de spina. Dit werk, dat qua stijl op de werken van Johannes Ockeghem lijkt, is mogelijk gecomponeerd tijdens zijn verblijf in Italië. Ook een ander motet, Victime paschali laudes, en drie contrafacta (een nieuwe tekst op een bestaande melodie) van wereldlijke liederen, zijn bewaard gebleven. Daarnaast liet hij 14 wereldlijke liederen na, waaronder drie contrafacta, die in verschillende Italiaanse en Duitse bronnen zijn terug te vinden.

Sollazzo Ensemble, opgericht in 2014 in Bazel, brengt musici samen met een sterke interesse in het laatmiddeleeuws en vroegrenaissance-repertoire. Het ensemble wordt geleid door Anna Danilevskaia (foto) (vedel) en wordt gekarakteriseerd door de verschillende, muzikale achtergronden van de leden. Sommigen komen uit het milieu van de oude muziek, anderen hebben hun roeping gevonden via moderne klassieke muziek, theater of zelfs musical. De leden van Sollazzo studeerden allen aan instituten die bekend staan om hun specialisatie in oude muziek, zoals de Schola Cantorum Basiliensis, de Esmuc in Barcelona en de CNSM in Parijs, die hen de verschillende manieren boden om het middeleeuws repertoire te benaderen. Ze genoten er eerst van een constante stroom van ideeën en invloeden, voor ze een autonoom pad vonden om hun eigen werk, samen voort te zetten.

Sollazzo won in 2014 “Vier Jahreszeiten”, een interne kamermuziekwedstrijd van de Schola Cantorum in samenwerking met de stichting August Pickhardt, en werd kort daarna geselecteerd voor het jong ensembleprogramma “eeemerging”, ondersteund door Creative Europe, wat hen de kans gaf om zich volledig te concentreren op muzikale aangelegenheden tijdens artistieke residenties in de abdij van Ambronay, het Collegio Ghislieri en het Seviqc Brežice Festival. Afgezien van zijn concertactiviteit, heeft het ensemble samengewerkt met de Italiaanse Fondazione Franceschini (Florence) en Fondazione Cini (Venetië), in het kader van internationale seminars en symposia om musicologen, filologen en specialisten op het gebied van Italiaanse middeleeuwse muziek samen te brengen. Sollazzo won in 2015 de York Early Music International Young Artists Prize en werd door het publiek beloond met de Friends of York Early Music Festival Prize. Het won daarnaast de Cambridge Early Music Prize.

“Ni Dufay, ni Binchois, The works of Pullois”, door het Sollazzo ensemble cd Passacaille