RICHARD WAGNER TE ZIEN IN FILM

Als u er in mei vorig jaar in Baden-Baden niet  bij kon zijn, kan u nu rustig thuis kijken want  de toen vertoonde, gerestaureerde film ‘Richard Wagner’ uit… 1913, is nu te zien op dvd. Onmisbaar voor Wagnerianen en  heel onderhoudend voor elke melomaan of  cinefiel.

‘Richard Wagner’ is een Duitse ‘Stummfilm’  uit 1913. De film werd voor het eerst vertoond in Berlijn in mei 1913 ter gelegenheid van de 10ste ‘Geburtstag’ van Richard Wagner. Door de film kwam een heel breed, Duits publiek voor het eerst in contact met het leven en de muziek van Richard Wagner. De dure ‘Festspiele’ en andere operaopvoeringen waren toen immers enkel voor de Happy Few.

De gerestaureerde film duurt 76 min. De oorspronkelijke producent was  de legendarische Duitse filmpionier Oskar Messter.  Het draaiboek was van de kubistische Bauhaus beeldhouwer William Wauer (medewerker van Gropius) en de regie was van William Wauer zelf en van de latere Voorzitter van de ‘Reichsfilmkammer’, Carl Froelich. Voor Froelich was het zijn debuut als regisseur.

Giuseppe Becce

De muziek (‘Begleitmusik’)  was gecomponeerd door de Italiaanse componist (en acteur) Giuseppe Becce (1877-1973), gewezen leerling van Arthur Nikisch en Ferruccio Busoni in Berlijn. Naast zijn arrangementen van muziek van Haydn, Mozart, Beethoven en Rossini, baseerde hij zich hoofdzakelijk op de bestaande muziek van Richard Wagner (‘Rienzi’, ‘Fliegende Holländer’, e.a. tot ‘Parsifal’). Heel bijzonder. Becce deed drie jaar later iets gelijkaardigs met de muziek van Friedrich von Flotow voor de verfilming (‘Lichtspiel-Oper’) in Wernigerode door Gustav Schönwald, van Flotows opera ‘Martha’. Becci werkte later ook samen met Leni Riefensthal (hij componeerde  de muziek voor haar verfilming van de opera ‘Tiefland’ van Eugen d’Albert) en componeerde de muziek voor de legendarische films over de bergen van Luis Trenker.

Armin Brunner

De Zwitserse dirigent Armin Brunner (°1933) stond in voor de restauratie van Becci’s partituur. Brunner deed dat trouwens ook met de oorspronkelijke muziek van stille films als ‘Das Cabinet des Dr. Caligari’ en ‘Rosenkavalier’ van Robert Wiene, ‘Carmen’ (met Pola Negri) van Ernst Lubitsch, ‘Nosferatu, eine Symphonie des Grauens’ van Murnau, ‘Panzerkreuzer Potemkin’ van Eisenstein en ‘Metropolis’ van Fritz Lang. We zien omwille van zijn opvallende gelijkenis met Wagner, componist/acteur Giuseppe Becce als Richard Wagner, Olga Engl als Cosima, Manny Ziener als Minna Planer, Miriam Horwitz als Mathilde Wesendonk en Ernst Reicher als Ludwig II.

Een monument

De film heeft een grote historische waarde. Producer, scenarist en regisseur behoorden tot de toenmalige top binnen de kunstwereld, de mooie actrices spraken toen tot de verbeelding en aangaande de geschiedenis van de verfilmingen van het leven van Wagner, was en is deze film een monument. De film is uitgegeven door de prestigieuze Friedrich-Wilhelm-Murnau-Stiftung in Wiesbaden die om en bij de zesduizend films bewaart uit de periode 1920-1960. Zij stonden enkele jaren terug ook in voor de restauratie van ‘Metropolis’ en ‘Die Nibelungen’ van Fritz Lang. Meer info ophttp://www.murnau-stiftung.de . Zeker kijken naar die film, en vooral…aandachtig luisteren.