Van “Désolation” tot “un lueur de lumière”, “Gateways”, de nieuwe cd van violist Maxim Vengerov en het fenomenaal Shanghai Symphony Orchestra o.l.v. Long Yu, op het label Deutsche Grammophon.

Ontdek op deze magistrale cd “Wu Xing” (“les 5 éléments”) en het hemels mooi, lyrisch Vioolconcerto van de Chinees/Franse componist, Qigang Chen (°1951), en een adembenemende uitvoering van Rachmaninovs Symfonische Dansen!

Op deze tweede uitgave van Deutsche Grammophon door het nieuw Shanghai Symphony Orchestra (SSO) en dirigent Long Yu (de eerste was Live from the forbidden City/Carmina Burana) (foto), staan Chinese en Russische werken opgenomen. Daarnaast is de cd de eerste in een reeks SSO-albums met werken van belangrijke Chinese componisten. Deze release viert het 140-jarig jubileum van het oudste orkest van China en valt samen met een grote Amerikaanse en Europese tournee o.l.v. Long Yu. Ster solist Maxim Vengerov (°1974) is de eerste uitvoerder van het aan hem opgedragen Vioolconcerto uit 2018 van Qigang Chen.

Op de cd speelt Vengerov “Wu Xing” (Les Cinq Éléments/The Five Elements) en “La Joie de la souffrance” (“The Joy of Suffering”) (het Vioolconcerto) van Chen Qigang, “Tambourin Chinois”, op. 3 van Kreisler en de drie indrukwekkende Symfonische Dansen, op. 45 van Rachmaninov. “Wu Xing” (Les Cinq Éléments) bestaat uit de bewegingen Shui (water), Mu (Hout), Huo (Vuur), Tu (Aarde) en Jin (Metaal). Het Vioolconcerto “La Joie de la souffrance” van Chen Qigang bestaat uit de bewegingen Désolation, Solitaire, Divinement solitaire (twee lyrische hoogtepunten!), Excité par des illusions, Soulagement mélancholique, La Béauté de la souffrance, La Béauté solitaire, Se laisser emballer par la folie, Chant déchirant en Un lueur de lumière.

In het seizoen 1939/40, zijn 30ste concertseizoen in de Vereinigde Staten, huurde Rachmaninov een zomerhuisje in Huntingdon, Long Island (New York). In de zomer van 1940 voltooide hij er in een immense opwelling van creativiteit, zijn drie Symfonische dansen, gebaseerd op het Dies Irae motief. De versie voor twee piano’s vierhandig had hij in al voltooid en op zijn vakantieadres met Vladimir Horowitz doorgespeeld. Vanuit dit deze versie voltooide hij de indrukwekkende orkestratie. In het werk verwerkte Rachmaninov het hoofdthema van zijn Eerste symfonie uit 1895, en in de finale, delen uit zijn Vespers voor koor a capella op. 37 uit 1915.

Qigang Chen van Chinese afkomst, geboren in Shanghai in 1951, woont sinds 1984 in Frankrijk en is sinds 1992 Frans staatsburger. Qigang Chen, afkomstig uit een intellectueel gezin, begon zijn muzikale studies als kind. Toen hij in zijn tienerjaren was, werd hij geconfronteerd met de gruwelijke “Culturele Revolutie” (“Grote Proletarische Culturele Revolutie” o.l.v. Mao van 1966 tot 1976), en werd hij drie jaar opgesloten voor “ideologische heropvoeding”. Niettemin bleef zijn passie voor muziek onwrikbaar en ondanks de sociale druk en het extreem anti-cultureel beleid, zette hij zijn opleiding in compositie voort. In 1977 was Qigang Chen één van de 26 kandidaten van tweeduizend die toegelaten werd tot de compositieklas aan het Beijing Central Conservatory. Na vijf jaar studie bij Luo Zhongrong (°1924) (foto), werd hij in 1983 eerste op een nationale competitie. Als gevolg hiervan was hij de enige in zijn vakgebied die toestemming kreeg om naar het buitenland te gaan om er graduaat studies in compositie te volgen.

In de voetsporen van Ding Chande (foto), de grootvader en leraar van Long Yu die hier op deze cd dirigeert, trok Chen naar Frankrijk. Chande was er leerling van o.a. Nadia Boulanger en Arthur Honegger. Chen werd van 1984 tot 1988 de laatste student van…Olivier Messiaen (foto). Zijn eerste vijf jaar in Frankrijk hebben hem de mogelijkheid geboden om zijn cultuur uit te breiden en nieuwe kennis op te doen van 20ste-eeuwse muziek. Qigang Chen is één van die levende componisten wiens werk met veel lof over de hele wereld wordt uitgevoerd.

In 2001 werd zijn hier opgenomen orkestwerk “Wu Xing” geselecteerd uit meer dan 1000 inzendingen als één van de vijf finalisten van de Masterprize Award, georganiseerd door de BBC. In 2003 bracht EMI/Virgin Classics een album uit gewijd aan zijn muziek, waaronder het veelgeprezen “Iris devoilée”, een 9-delige Suite voor groot orkest, drie vrouwenstemmen en drie traditionele, Chinese instrumenten, gecomponeerd in opdracht van de Koussevitzky Stichting en Radio France. Deze opname werd door Gramophone Magazine gekozen als één van de Top Tien klassieke opnamen van de maand.

In 2005 ontving Chen de SACEM Grand Prix de la Musique Symphonique als erkenning voor zijn carrière. Hij werkte als muziekdirecteur bij de openingsceremonie van de Olympische Spelen van 2008 in Beijing en in 2013 benoemde de Franse regering hem tot Chevalier de l’Ordre des Arts et des Lettres. In 2015 lanceerde Chen een compositieworkshop/Academy (foto) aan het Gonggen College in Suichang, Lishui, Zhejiang, in China, als een platform voor dialoog met en tussen jonge musici.

Het Shanghai Symphony Orchestra is het oudste symfonieorkest in Azië en één van de invloedrijkste, professionele muziekensembles in China. De voorloper van het Shanghai Symphony Orchestra werd in 1879 opgericht als een militair harmonie orkest in Shanghai. Deze voorganger van het Shanghai Symphony Orchestra was de zogenaamde “Shanghai Public Band”. De Franse fluitist Jean Remusat werd aangesteld als dirigent en op dat moment werd hij door de in Shanghai gevestigde North-China Herald, beschouwd als de beste Europese fluitist en de belangrijkste fluit solist van de theaters in Parijs en Londen.

Jean Rémusat (1815-1880) was leerling van Jean-Louis Tulou aan het Conservatorium van Parijs en was eerste fluitist in het orkest van het Queen’s Theatre in Londen en later van het Théâtre Lyrique in Parijs. De enige gouden fluit van de beroemde Franse fluitbouwer Louis Lot werd speciaal gemaakt voor Jean Rémusat in opdracht van de Filharmonische vereniging in Shanghai, als dank dat hij voorzitter wilde worden. Hij hielp om het Symfonieorkest van Shanghai te formeren en was dirigent vanaf de oprichting in 1879 tot aan zijn overlijden in 1880.

De musici waren aanvankelijk allen Filippino’s en het publiek waren Europeanen. In 1907 werd de Duitse componist Rudolf Buck (1866-1952) dirigent. Hij bracht acht muzikanten uit Duitsland en Oostenrijk mee als aanvoerders van de verschillende afdelingen; authentieke uitvoeringen van orkestmuziek van van Beethoven, Haydn, Richard Wagner, Peter Tsjaikofski en Elgar begonnen, en de reglementen werden gestandaardiseerd met regelmatige zomer- en winterconcertseizoenen. De gespeelde muziek werd meer divers maar er waren slechts 39 musici in de band.

In 1919 werd de Italiaanse pianist Mario Paci (1878-1946) (foto), dirigent. Hij kreeg de Chinese naam Mei Baiqi en reconstrueerde de band in overeenstemming met de stedelijke Europese orkesten. Hij ging naar Europa voor werving van Italiaanse muzikanten, waaronder Arrigo Foa, die aan het conservatorium van Milaan studeerde en later vice-dirigent werd. Paci leidde het orkest een prachtige 23 jaar lang en bouwde het uit als “het beste orkest van het Verre Oosten”. In 1922 werd de band omgedoopt tot het Shanghai Municipal Council Symphony Orchestra. Tijdens de “Paci Era” speelde het orkest meer verschillende genres en werkte hij samen met beroemde musici uit Europa en de rest van de wereld. Hoogtepunt van de geschiedenis van het orkest was de Chinese première van Beethovens symfonie nr. 9, op 14 april 1936 in het Grand Theatre in Shanghai.

Na de oprichting van de Volksrepubliek China, werd het orkest verschillende keren hernoemd en werd het in 1956 uiteindelijk het Shanghai Symfonieorkest. De nieuwe dirigent was Huang Yijun (1915-1995). Herbert Von Karajan nodigde Huang Yijun in 1981 uit naar Berlijn. In 1984 werd Xieyang Chen dirigent. De Shanghai Symphony Orchestra Concert Hall (foto) aan Fuxing Middle Road in Xuhui County, werd in september 2014 officieel geopend als “Wonton Skin.” De huidige dirigent, sedert 2009, is Long Yu, de eerste Chinese dirigent die ooit als dirigent door één van de vijf grote symfonieorkesten, het Philadelphia Orchestra, naar de Verenigde Staten werd uitgenodigd.

De Chinese dirigent Long Yu (° 1964) is momenteel artistiek directeur en chef-dirigent van de China Philharmonic en van het Shanghai Symphony Orchestra, muziekdirecteur van het Guangzhou Symphony Orchestra en hoofd gastdirigent van het Hong Kong Philharmonic Orchestra. Yu is ook de voorzitter van de artistieke commissie van het Beijing Music Festival en co-directeur van het “Music in the Summer Air Festival” (MISA). Als zoon van een pianiste en een choreograaf, werd Yu geboren in een familie van muzikanten in Shanghai en groeide op tijdens de Chinese Culturele Revolutie. Yu ontving zijn vroegschoolse muziekopleiding, beginnend met pianostudies bij zijn grootvader, de componist Ding Shande (1911-1995), de leraar van de eerder genoemde Luo Zhongrong, de leraar van Qigang Chen. Hij vervolgde zijn pianostudie aan het Shanghai Conservatory of Music en studeerde af aan het conservatorium in 1987. Hij studeerde verder muziek in Europa aan de Universität der Künste Berlin.

Na zijn terugkeer uit Europa werd Yu in 1992 voor drie jaar benoemd tot chef dirigent van het Central Opera Theater in Beijing. Hij produceerde vijf jaar opera’s voor de Stedelijke Raad van Hong Kong, en was in 1998 één van de oprichters van het Beijing Music Festival (BMF). In 2000 nodigde de Chinese overheid Yu uit om de leiding te nemen van de China Broadcasting Symphony (ook bekend als de China National Symphony). Yu hield openbare audities en het werd het eerste Chinees orkest dat al zijn leden op deze manier rekruteerde. De symfonie werd omgedoopt tot het China Philharmonic Orchestra en zijn reputatie werd al snel verbeterd onder Yu’s leiding. In 2008 traden Yu en de China Philharmonic op voor Paus Benedictus XVI in het Vaticaan, als onderdeel van een diplomatiek initiatief tussen China en het Vaticaan. In juli 2014 was het China Philharmonic het eerste Chinese orkest dat optrad tijdens de BBC Proms.

In 2003 benoemde het Guangzhou Symphony Orchestra, Yu tot muziekdirecteur en in 2009 volgde het Shanghai Symfonieorkest. Tijdens zijn ambtstermijn is het orkest in augustus 2010 begonnen met zijn “Music in the Air Summer Festival” (MISA), en bouwde in 2014 een nieuwe thuis voor het orkest, de Shanghai Symphony Hall. Yu richtte in 2014 de Shanghai Orchestra Academy op en startte twee jaar later met de Shanghai Isaac Stern, Internationale vioolwedstrijd. Het hier opgenomen Vioolconcerto van Cheng is voor deze wedstrijd gecomponeerd. Sinds de lancering van het “Music In the Air Summer Festival” in 2010, deelt Yu de positie van artistiek co-directeur met de Zwitserse dirigent, Charles Dutoit (°1936). In januari 2015 werd Yu benoemd als de belangrijkste gastdirigent van het Hong Kong Philharmonic Orchestra, de eerste benoeming van een Chinese dirigent op het vasteland in deze functie. In juni 2018 kondigde Deutsche Grammophon een exclusieve opnamedeal aan met Yu en het Shanghai Symphony Orchestra (SSO).

“Everyone at the SSO is thrilled to be partnering with Deutsche Grammophon to help us reach music lovers around the world. The SSO is not only Asia’s oldest orchestra, it is also one of the most vibrant, diverse and imaginative arts organisations in the region. Music is the greatest way of connecting people and our new partnership with DG will ensure that the SSO continues to bring the power of music to more and more people.” (Fedina Zhou, President of the Shanghai Symphony Orchestra). Een magistrale cd! Voor geen geld ter wereld te missen.

Gateways Chen Kreisler Rachmaninov Maxim Vengerov Shanghai Symphony Orchestra Long Yu cd Deutsche grammophon 4836606