Jan Dismas Zelenka, het grootste, muzikaal genie van de Tsjechische barokmuziek, werd pas de laatste 20 jaar herontdekt en heeft sindsdien een ware revival beleefd. Ontdek hier de pracht en praal van zijn religieuze muziek.
Zelenka (1679-1745) werd geboren in Louňovice pod Blaníkem (Launiowitz), ten Zuidoosten van Praag. In 1710-1711 werd hij contrabassist in de hofkapel van August der Starke. Dit orkest, waaraan Zelenka voor de rest van zijn leven verbonden bleef, groeide uit tot één van de beste orkesten van Europa. Tussen 1716 en 1719 studeerde Zelenka als “Hofscholar” of “Schüler der Hofkapelle”, in Wenen, bij de beroemde Johann Joseph Fux (foto) de hof componist van keizer Leopold I en zijn twee opvolgers, de keizers Jozef I en Karel VI. Fux was overigens ook de leraar van Georg Christoph Wagenseil en Gottlieb Muffat, de zoon van Georg Muffat.
Na zijn terugkeer werkte Zelenka als musicus aan het hof van Dresden onder August der Starke (foto) en zijn zoon Frederick August II, voor wie hij prachtige, religieuze muziek componeerde. In Dresden nam hij vanaf 1719, samen met kapelmeester Johann David Heinichen, de taak op zich om de muziek te componeren voor de nieuw gebouwde hofkerk van August der Starke. Vanaf 1720 groeide Dresden uit tot hét centrum van katholieke kerkmuziek in de Duitstalige landen. Zelenka’s belangrijkste composities uit deze jaren waren zijn 27 “Responsoria pro Hebdomada Sancta” (ZWV 55)
Het Praags “Collegium 1704” promoot al jaren Zelenka’s muziek en nam al vier veelgeprezen cd’s op met muziek van deze uitstekende componist. Hun nieuwe cd is gewijd aan verschillende prachtige toonzettingen van vier afzonderlijke Misdelen uit de jaren 1724-1725 en een Salve Regina. Deze stukken kenmerken zich door een opvallende bezetting met hobo’s, fagot en drie trombones, die de strijkers kleurrijk aanvullen. Václav Luks heeft deze individuele bewegingen samengevoegd tot een Mis, de “Missa 1724”.
“Collegium 1704” is een Tsjechisch orkest en koor, dat in 2005 opgericht werd door de Tsjechische dirigent, klavecinist en hoornist Václav Luks. Hij was voorheen hoornsolist van de Akademie für Alte Musik Berlin. Het ensemble is genoemd naar het jaar 1704, waarin het werk ‘Via Laureata’ van Jan Dismas Zelenka, in de kerk van St. Nikolaas in Praag, in première ging. Sinds hun succes met Zelenka’s ‘Missa votiva’ in Frankrijk, werd Collegium 1704 in alle grote zalen en op de belangrijkste festivals van Europa uitgenodigd om de grote werken uit de barok uit te voeren met een accent op de Tsjechische componisten Jan Dismas Zelenka en Josef Mysliveček.
De vocale solisten zijn Lucia Caihuela (foto), Jeanne Mendoche, Aldona Bartnik en Kamila Mazalová (foto), sopranen, Kamila Mazalová en Aneta Petrášová, alten, Václav Čížek en Benjamin Glaubite, tenoren, en Tomáš Šelc, bas. Vaclav Luks laat met de solisten, het koor en het orkest van zijn Collegium 1704, deze prachtige muziek voor het eerst opnieuw klinken in een uitstekende interpretatie. Een ontdekking. Warm aanbevolen.
Jan Dismas Zelenka Missa 1724 Collegium 1704 & Collegium Vocale 1704 Václav Luks cd Accent ACC24363