‘Vorsten van Albion’ is een kroniek van acht generaties van de beste en slechtste koningen en koninginnen die Engeland ooit heeft gekend. Ze maakten deel uit van het huis Plantagenet, en hun geschiedenis is ook die van Engeland en Groot-Brittannië. Deze oorspronkelijk uit Anjou afkomstige, eerste koninklijke dynastie van Engeland, heerste ruim driehonderd jaar over Albion. De vorsten zorgden ervoor dat Engeland uit de middeleeuwen tevoorschijn kwam als een georganiseerd rijk, dat heerste van Schotland tot Jeruzalem. Het huis Plantagenet, afgeleid van Planta genesta (brem), de bijnaam van Godfried V van Anjou, de stamvader van het geslacht, regeerde van 1154 tot 1485 over het koninkrijk Engeland. Richard van York, de vader van de koningen, Eduard IV en Richard III., voerde vanaf ca. 1448 deze geslachtsnaam. De familie veroverde Wales en Ierland en regeerde daarnaast over Normandië, Aquitanië, Maine, Anjou, Touraine, Gascogne en Saintonge. Deze Franse bezittingen gingen weliswaar tijdens de Honderdjarige Oorlog (van 1337 tot 1453), verloren.In de 15de eeuw viel het huis Plantagenet uiteen in het huis York en het huis Lancaster, die elkaar de Engelse troon betwistten tijdens de Rozenoorlogen (1455 tot 1485). Deze oorlogen eindigden in 1485 met het aantreden van de eerste vorst uit het Huis Tudor, Hendrik VII, waarmee er een eind kwam aan de dynastie der Plantagenets. De laatste directe mannelijke afstammeling van de Plantagenets, Eduard Plantagenet, werd in 1499 geëxecuteerd door Hendrik VII., en zijn zuster Margaretha Pole, werd in 1541 door Hendrik VIII ter dood gebracht.“The Plantagenets: The Kings Who Made England” werd in 2012 gepubliceerd in het Verenigd Koninkrijk en een jaar later in de Verenigde Staten. Daar kwam het boek op de bestsellerlijst van de New York Times. Het boek, dat de geschiedenis van de Plantagenet-dynastie van Hendrik II tot Richard II behandelt, kreeg overwegend positieve recensies. “The Plantagenets: The Kings Who Made England”/”Vorsten van Albion” is onderverdeeld in zeven secties, door Jones oorspronkelijk aangeduid als “ages”, vertaald als “tijdperken”. Deze secties behandelen achtereenvolgens de verschillende perioden in de geschiedenis van de heerschappij van de Plantagenet-dynastie. Na kaarten, stambomen en de Franse koningen van de Huizen, Capet en valois, (1060-1422), volgen de 7 delen, ‘Schipbreuk (1120-1154)’, ‘Imperium (1154-1204)’, ‘Oppositie (1204-1263)’, ‘Het tijdperk van Arthur (1263-1307)’, ‘Tijdperk van geweld (1307-1330)’, ‘Tijdperk van glorie (1330-1360)’, en ‘Tijdperk van revolutie (1360-1399)’.“Deel 1, ‘Schipbreuk’”, zo lezen we, “laat de deplorabele staat zien waarin Engeland tegen het einde van de Normandische heerschappij was weggezonken. Die heerschappij was begonnen onder Willem de Veroveraar en voortgezet onder de regering van twee zonen, Willem Rufus en Hendrik I. Na de dood van de laatste, werden Engeland en Normandië ondergedompeld in een felle en verlammende burgeroorlog tussen de rivaliserende troonpretendenten, koning Stefanus, kleinzoon van de Veroveraar, en keizerin Mathilde, kleindochter van dezelfde Veroveraar. Het duurde bijna twintig jaar voor de strijd in het voordeel van de laatste werd beslecht.”Het verhaal van Hendrik II’s heerschappij over zijn uitgestrekte gebieden en hun geleidelijke, zij het onopzettelijk opgaan in een groter rijk, is het onderwerp van deel 2, “Imperium”. “Het dreef hem tijdens de Derde Kruistocht”, zo schrijft Jones, “tot veroveringen in exotische verten als Sicilië, Cyprus en het koninkrijk Jeruzalem, voor hij, teruggekeerd via een vanwege het losgeld, peperdure gevangenschap in het Duitse Rijk, de strijd aanbond met de Franse koning, Filips II ‘Augustus’ voor het behoud van zijn erfgoed. ‘Imperium’ eindigt in 1204 toen Richards broer, koning Jan zonder Land (“John Lackland”), een vernederende nederlaag leed tegen Filips, het hertogdom Normandië verloor en de militaire traditie van zijn familie schande aandeed met een beleid dat de relatie tussen Engeland en Frankrijk bijna 150 jaar lang negatief zou beïnvloeden. De gevolgen van Jans militair falen worden in deel 3 besproken, ‘Oppositie’. Deel 4 begint dan in 1260, tegen het einde van een lange periode, waarin de Plantagenets met tussenpozen, burgeroorlogen uitvochten met hun baronnen.“In deel 5, ‘Tijdperk van geweld’, wordt het hopeloos verhaal verteld van een koning, Edward II, die absoluut niets begreep van de basale verplichtingen van het koningschap en wiens regering ontaardde in een afzichtelijke farce van jammerlijke buitenlandse politiek, complete afzondering van de politieke gemeenschap en moorddadige burgeroorlog”, schrijft Jones. “Edwards rampzalige relaties met zijn gunstelingen, Piers Gaveston en Hugh le Despenser de Jongere”, zo schrijft Jones, “waren desastreus voor de Engelse politiek, evenals het beestachtig gedrag van Edwards neef Thomas, graaf van Lancaster, die onverzoenlijk oorlog voerde tegen de koning, tot hij in 1322 werd terechtgesteld.”“De grootste van alle Plantagenets”, zo vervolgt hij, “was Edward III. Hij erfde de troon als tiener en marionet van zijn moeder en haar minnaar Roger Mortimer, die verantwoordelijk waren voor de verwijdering van Edward II. Al snel ontdeed hij zich van hun invloed”. De volgende drie succesvolle decennia van de regering van Edward III. worden beschreven in deel 6.Deel 7 ten slotte, laat zien hoe snel het rad van fortuin, een populaire middeleeuwse metafoor voor de wisselvalligheden van het leven, kon draaien. Het beschrijft nl. de tijd van oproer, verraad en wraak, en de moord op Richard II (foto), de kleinzoon van Eduard III. en de jongste en enige overlevende zoon van Eduard van Woodstock (de ‘Zwarte Prins’) en Johanna van Kent.”Dan Jones’ “Vorsten van Albion” is gedetailleerd, levendig en onderhoudend geschreven en is een must voor al wie geïnteresseerd is in middeleeuwse geschiedenis. “The Plantagenets: The Warrior Kings and Queens Who Made England” werd vertaald door Roelof Posthuma. Warm aanbevolen.Dan Jones Vorsten van Albion, Het huis Plantagenet, vormgevers van Engeland 672 bladz. geïllustreerd uitg. Omniboek ISBN 9789401917025