Felix Salten, “Bambi”, geïllustreerd door Benjamin Lacombe. Een magnifieke uitgave van Clavis.

“Bambi: Eine Lebensgeschichte aus dem Walde“ werd in 1923 gepubliceerd in Berlijn. In 1939 schreef Salten een vervolg, getiteld “Bambis Kinder: Eine Familie im Walde”. In 1942 bracht Walt Disney een animatiefilm uit onder de wereldberoemd geworden titel, “Bambi”.Felix Salten, pseudoniem van Siegmund Salzmann (1869-1945), was een joods-Oostenrijks-Hongaarse schrijver die behoorde tot de groep, “Jung Wien”, in het fin-de-siècle-Wenen. Zijn “Bambi” was aanvankelijk niet bedoeld als kinderboek. De schrijver zette zich met zijn boek nl. af tegen hen die een ’terug-naar-de-natuur’-idee verkondigden. In zijn boek is de natuur zeker geen vrolijk pretpark, maar levensgevaarlijk. Al kort na zijn geboorte wordt Bambi nl. met een gewelddadige dood geconfronteerd, waar de mens niets mee te maken heeft. Buitenspelen kan alleen onder strenge regels, onweersbuien teisteren het bos en de winterse voedselschaarste haalt het slechtste in elk dier naar boven. Nog eind vorige eeuw schreef The Wall Street Journal, dat het boek ongeschikt was voor kinderen: “U vindt het op de kinderafdeling van de bibliotheek, een uitgelezen plek voor een boek van zo’n 200 pagina’s, dat is volgeplakt met bloedige actiescènes, seksuele verovering en verraad. Dit boek beschrijft een bos vol moordenaars en criminelen. Ik heb zeker zes moordenaars geteld, onder wie drie kindermoordenaars.”De Bildungsroman, “Bambi”, vertelt over de eerste levensjaren van een hertenkalf en over de beproevingen die hij tegenkomt op zijn pad als zijn moeder door jagers wordt gedood. Maar, Salten, zelf een jager (foto), beklaagde zich meerdere malen over de infantilisering van Bambi’s verhaal, zowel door de Disney-studio’s als door Amerikaanse uitgevers. In 1939 kreeg hij het verzoek om de manier waarop hij de bronstijd van de reeën beschreef, te herzien. Hij reageerde hierop met het verzoek om het boek niet als een kinderboek aan te prijzen of te bestempelen. Salten was immers de auteur van de satirische, maatschappijkritische, erotische roman “Josefine Mutzenbacher, die Geschichte einer Wienerischen Dirne von ihr selbst erzählt”, de fictieve autobiografie van een Weense prostituee … Overigens was de marketing van het boek, toen het in 1928 in Amerika verscheen, duidelijk nog gericht op een volwassen publiek. Pas sinds het immens succes van de animatiefilm, werd het boek als een kinderboek gezien. MGM dacht aanvankelijk zelfs aan een film met echte dieren, maar dat bleek niet haalbaar.“In deze prachtuitgave van de dierenroman over de groei van een reekalf en de beproevingen in het woud, waarbij het, gevaar, eenzaamheid, de dood en het contact met mensen ervaart, zijn symbolische elementen discreet, maar talrijk”, schrijft Maxime Rovere in het voorwoord. “De reeën zoeken, net als de vlinders, een plek om vreedzaam te leven in het woud, waar talloze gevaren op de loer liggen. In een cruciale passage in het boek leidt Bambi’s vader zijn zoon naar een plek waar deze rust zou kunnen vinden, bijna als het beloofde land waar hij op zijn beurt zijn nageslacht zou kunnen grootbrengen.”

Terwijl Walt Disney een volledig betoverende natuur uitvond, gaan de magische tekeningen van Benjamin Lacombe met geraffineerd knipwerk van takken en gebladerte, terug naar het contrast dat Felix Salten had gewild. Ze geven nl. het woud een deel van het soms verontrustend mysterie terug. “De verschillende types illustraties van Benjamin Lacombe”, schrijft Maxime Rovere, “volgen deze tempowisselingen. Soms doemt er in een oogopslag een vage verschijning op, in zwart-wit gegrepen als een schets. Elders versnelt een opeenvolging van houtskooltekeningen, verspreid over dubbele pagina’s, het lezen, en wordt het effect van urgentie en snelheid vergroot. Andere keren word je zo geboeid door uiterst gedetailleerde gouachetekeningen dat je vergeet om de pagina om te slaan. Je zult zien dat lezers met deze uitgave gevoelig zullen zijn voor het geluid van het boek, voor het geknisper van papier, het openvouwen van een schatkistje, de vervlechting van de knipsels, want je vindt er de voorzichtige bewegingen in terug van diegenen die zich een weg moeten banen door het woud door takken opzij te schuiven en tronken of stenen te ontwijken. Als je dit doortrekt biedt de zintuiglijke ervaring van het lezen van dit boek een doorgang naar de natuur zelf.” Een magnifieke, nieuwe uitgave.Benjamin Lacombe (°1982) afgestudeerd aan de École Nationale Supérieure des Arts Décoratifs in Parijs, is een toonaangevende auteur en illustrator van de nieuwe Franse illustratiestijl. Zijn afstudeerproject, ‘Cerise Griotte’, dat hij schreef en illustreerde, was de eerste titel die in 2006 bij uitgeverij Seuil Jeunesse verscheen. Het werd ook uitgegeven door de Amerikaanse uitgeverij Walker Books en werd door het prestigieus Time Magazine, geselecteerd als een van de tien beste jeugdboeken van het jaar 2007 in de Verenigde Staten.Sindsdien verleiden zo’n veertig werken, wereldwijd vertaald en gedrukt, een zeer groot publiek. Zijn grafisch werk gaat van schilderwerk tot Pierre Noire (potlood) en komt tot uitdrukking in aanplakbiljetten, e-boeken, kunstobjecten, decorontwerpen en de creatie van motieven voor onder meer textiel. Tot zijn grote voorbeelden behoren de schilders van het Quattrocento en de Vlaamse primitieven, maar ook Tim Burton, Guillermo del Toro, Wes Anderson en David Fincher. Lacombe heeft regelmatig exposities in galeries en werkt samen met Haven Gallery (New York), Dorothy Circus (Rome), Maruzen (Tokio), Nucleus (Los Angeles) en Galerie Daniel Maghen (Parijs).Felix Salten Benjamin Lacombe Bambi 180 bladz. geïllustreerd uitg. Clavis ISBN 9789044841008