“Hosokawa/Mozart” door Momo Kodama en het Mito Chamber Orchestra o.l.v. Seiji Ozawa, op het label ECM New Series.  

Momo Kodama, wiens veelgeprezen New Series soloalbum, “Point and Line”, muziek van Toshio Hosokawa combineerde met muziek van Debussy, presenteert hier het Pianoconcerto, “Lotus under the Moonlight”, dat Hosokawa in 2006 voor haar componeerde, een werk dat lumineus uit de stilte tevoorschijn komt en er geleidelijk weer naar terugkeert.De Japanse componist, Toshio Hosokawa (°1955) (foto), geboren in Hiroshima, begon zijn muzikale carrière met pianospel op 4-jarige leeftijd. Zijn muzikaal gevoel kreeg hij mee van zijn moeder, een verdienstelijk bespeler van de koto (Japanse cither) (foto). Hijzelf vond de klanken van de koto te eentonig en te saai en wendde zich tot Mozart, Beethoven, Bach en Schubert. Op 16-jarige leeftijd ging hij in Tokio studeren en bezocht daar ook concerten. Voor hem ging een nieuwe wereld open toen hij tijdens een concert muziek hoorde van Isang Yun (1917-1995) (foto), de Koreaanse componist, die toen over de hele wereld furore maakte. Toshio was zich toen nl. onvoldoende bewust geweest van de muzikale ontwikkeling van de Oosterse klassieke muziek en kon via Isang Yun, de weg naar de meer oudere muziek van China, Japan en Korea terugvinden. Ook muziek van Olivier Messiaen en Toru Takemitsu lieten sporen achter. Hij ging dan ook vanaf 1976 bij Isang Yun studeren, aan de Universiteit van de Kunsten in Berlijn. Van 1983 tot 1986, studeerde hij vervolgens aan de Hochschule für Musik Freiburg bij Brian Ferneyhough en Klaus Huber. Deze laatste gaf hem in 1985 de gelegenheid zich een half jaar te verdiepen in de traditionele Japanse muziek zoals shōmyō en gagaku. Terug in Japan, ontwikkelde en verfijnde hij door de spaarzame streken van kalligrafie en door de beelden en geluiden van de natuur, zijn compositiestijl, beïnvloed door Japanse traditionele muziek en Noh-theater.Zijn achtergrond qua opleiding leidde naar composities, die een mix vormen tussen de traditionele Japanse muziek en de Europese klassieke muziek van de 20ste eeuw. Hosokawa vergelijkt muziek met kalligrafie, schrijfkunst tegenover de achtergrond; muziek is klank tegenover de stilte. Enige ophef veroorzaakte Hosokawa door tijdens de Darmstadt-muziekcursus van 2006 te beweren, dat Oosterse muziek uit het hart kwam en Westerse muziek uit het hoofd. Zelfs zijn leraar Huber was het daar in het geheel niet mee eens. In de loop der jaren ontving hij prijzen voor zijn muziek, zowel in Duitsland als in Japan. Hij is van 1998 tot 2007 huiscomponist geweest van het Tokyo Symfonie Orkest; directeur van muziekfestivals, gastdocent aan de Universiteit en schreef verhandelingen over muziek. Hij werd in 2001 genomineerd voor lidmaatschap van de Akademie der Künste. In 2012 werd hij lid van de Bayerische Akademie der Schönen Kunste en kreeg hij van zijn eigen regering de Eremedaille met het paars lint, ingesteld om academische, sportieve en kunstzinnige prestaties te belonen.“Lotus under the Moonlight“ (Hommage à Mozart), is tevens een eerbetoon aan Mozart, met verre echo’s van Mozarts Concerto. nr 23 in A, K.488, het werk waarmee het hier wordt gecombineerd in een concertopname uit Japan, met Seiji Ozawa en zijn Mito Chamber Orchestra. “Lotus under the Moonlight“ is één van de vele werken van Toshio Hosokawa over bloemen en bloesems. Bloemen zijn symbolen van perfectie in zowel de Japanse poëzie als het noh-theater, waarbij de lotus het meest wordt gewaardeerd. In de boeddhistische traditie symboliseert de bloei van de lotus het openen van de geest en de ontvankelijkheid voor openbaring. “In zijn concerto”, legt de componist uit, “vertegenwoordigt de piano de lotus en het orkest het omringend water en de natuur: het is een stille, maanverlichte nacht. De lotusbloem, die nog in het ontluikend stadium is, baadt in maanlicht en, terwijl hij zich klaarmaakt om open te gaan, valt hij in een dromerige slaap. Een diepe bewondering voor de muziek van Mozart komt vaag tot uiting in de droom”. Deze affiniteit, door Momo Kodama beschreven als het liefdevol respect dat de Japanse lotusbloem toont aan de Weense Mozart, langs een brug tussen de werelden van Oost en West’, werd verder benadrukt door Seiji Ozawa in de Japanse première van 2006, die op de cd werd opgenomen. “Dagen van intensieve repetities lieten ons getuige zijn van de intensiteit en precisie waarmee Maestro Ozawa zijn hart en ziel in dit werk stak en de parallellen met de geest van Mozart onderstreepte”, vertelt Kodama.Momo Kodama (° 1972) werd geboren in Osaka maar groeide op in Europa. Ze begon piano te spelen op de leeftijd van drie en studeerde samen met haar oudere zus Mari, aan het Conservatorium in Parijs. Na het Conservatorium van Parijs in de klas van Germaine Mounier, studeerde ze verder bij Murray Perahia, András Schiff, Vera Gornostaeva en Tatiana Nikolaïeva, en debuteerde in 1991, met het Berkeley Symphony Orchestra. In 1999, was ze op 19-jarige leeftijd, de jongste winnares van de Internationale Wedstrijd ARD in München. Sindsdien speelde ze met verschillende symfonieorkesten en op culturele festivals in Europa en Latijns-Amerika en heeft ze een aantal opnames uitgebracht. Momo Kodama werd uitgenodigd om op te treden met orkesten, waaronder de Berliner Philharmoniker, Boston Symphony, Bayerisches Staatsorchester, Tokyo Symphony, NHK Symphony, NDR Hamburg, Radio France Philharmonic en de Royal Liverpool Philharmonic, o.l.v. Seiji Ozawa, Eliahu Inbal, Charles Dutoit, Jun Märkl, Lawrence Foster, Kent Nagano, André Prévin en Sir Roger Norrington. Haar muzikale partners waren onder meer Renaud Capuçon, Christian Tetzlaff, Steven Isserlis en Jörg Widmann.Haar repertoire is voornamelijk Frans en Japans, in het bijzonder modernere composities (20ste eeuw en hedendaags), van o.a. Toru Takemitsu, Ichiro Nodaïra, Toshio Hosokawa, Olivier Messiaen en Jörg Widmann. Momo Kodama is goed geplaatst om muziek te benaderen vanuit zowel oosterse als westerse gezichtspunten. “La vallée des cloche”s, opgenomen in 2012, volgde de invloedssferen tussen orient en occident met muziek van Ravel, Takemitsu en Messiaen. Point and Line (opgenomen in 2016) plaatste piano-etudes van Hosokawa en Debussy naast elkaar, en werd door het BBC Music Magazine beschreven als “een fascinerend meta-werk dat talloze associaties, resonanties en nieuwe perspectieven creëert. Kodama brengt een geweldig vermogen tot verstilling in Hosokawa’s vaak ascetische taal”. In de notitie van de componist schrijft Hosokawa dat “Momo Kodama’s transparantie, gevoeligheid en expressiviteit zijn pianomuziek diep zijn blijven inspireren. Terwijl ze dit magisch instrument aanraakt, raakt ze de mysterieuze energie van het universum aan en beroert ze mijn ziel”.Het pleidooi van Seiji Ozawa (°1935) (foto) voor moderne componisten met o.a. het Toronto Symphony Orchestra, de San Francisco Symphony en het Boston Symphony Orchestra, waarvan hij drie decennia de muzikaal leider is geweest, was één van de kenmerken van zijn lang creatief leven. Opgericht in 1990 in de stad Mito, gelegen in de noordelijke regio Kantō van Japan, heeft het Mito Chamber Orchestra, onder leiding van Seiji Ozawa, een reputatie opgebouwd vanwege zijn kenmerkende muzikale signatuur, waarbij de nauwgezetheid van een kamerensemble gecombineerd werd met het gevoel voor de schaal van een groot orkest. Het bijbehorend boekje met aantekeningen van Toshio Hosokawa en Momo Kodama, in het Engels en Duits, bevat foto’s van de Japanse eerste uitvoering in Mito.
Momo Kodama Seiji Ozawa Mito Chamber Orchestra Hosokawa/Mozart cd ECM New Series 4855413

https://www.stretto.be/2019/09/21/ludwig-van-beethoven-piano-concertos-0-5-door-mari-kodama-en-het-deutsches-symphonie-orchester-berlin-o-l-v-kent-nagano-op-het-label-berlin-classics-fantastisch/