“Mozart, Pianoconcertos 9 & 17”, door Olga Pashchenko en Il Gardellino, op het label Alpha. Subliem!

Olga Pashchenko is momenteel een van de meest veelzijdige uitvoerders op het klavier. Zowel op pianoforte, klavecimbel, orgel als op een moderne piano, straalt ze buitengewone virtuositeit en passie uit.Mozarts eerste 4 pianoconcerti die hij in 1767 als 11-jarige! in Salzburg componeerde, waren bewerkingen van bewegingen uit werken van Raupach, Honauer, Schobert, Eckard en C.Ph.Bach. In 1772 componeerde Mozart een drietal concerti die bewerkingen waren van bewegingen van de Sonates op.5 van Johann Christian Bach, aangevuld met eigen instrumentale partijen. In 1776 componeerde hij KV 242 voor 3 piano’s, voor de gezusters Lodron (bijgenaamd ‘Lodronconcert’) en KV 246 voor Gravin Lützow (bijgenaamd ‘Lützowconcert’). Behalve de eerste 4 concerti (KV 37, 39, 40 en 41) en de niet als concerto genummerde 3 concerti (KV 107) voor klavecimbel, componeerde hij alle concerti voor pianoforte. De Weense concerti, vanaf nr. 11, alle gecomponeerd na 1781, waren, met uitzondering van KV 449 en KV 453, gecomponeerd voor Barbara Ployer, bedoeld voor uitvoering door Mozart zelf tijdens de abonnementsconcerten die hij organiseerde. Mozart voltooide het Pianoconcerto nr. 9 in januari 1777, negen maanden na zijn vorig Pianoconcerto nr. 8 in C en met weinig belangrijke composities in de tussenliggende periode. Het werk is bekend als het “Jeunehomme Concerto”.Eerst dacht men dat Mozart het stuk schreef voor een niet nader genoemde, Franse pianist, ‘Jeunehomme’, die Salzburg bezocht. Ondertussen is aangetoond dat Mozart het concerto componeerde voor Victoire Jenamy (1749-1812), een dochter van de danser en choreograaf, Jean-Georges Noverre (foto), die een van Mozarts vrienden was. Mozart had Jenamy ontmoet tijdens zijn verblijf in Wenen in 1773. In Parijs componeerde hij overigens muziek bij Noverre’s ballet “Les petits riens” (1778). Mozart voerde het concerto uit tijdens een privéconcert op 4 oktober 1777 maar Jenamy had het werk mogelijk eerder in première gespeeld.De datum van de première van het Pianoconcerto nr. 17 in G, KV. 453, is onzeker. Het werk zou op 13 juni 1784 in première zijn gespeeld door Mozarts leerlinge, Barbara Ployer (1765-1811), tijdens een concert in haar huis in Döbling. Daarna speelde Ployer samen met Mozart, zijn Sonate voor twee piano’s, K. 448. Een andere mogelijkheid is dat Mozart zijn concerto uitvoerde op een concert met de violiste, Regina Strinasacchi op 29 april 1784 in het Kärntnertortheater. De algemene consensus is dat met relatieve zekerheid kan worden vastgesteld dat het werk in première ging in het late voorjaar van 1784, net na de voltooiing ervan. De finale is een beweging met 5 variaties, waarvan het vrolijk thema (notenvoorbeeld) zou gefloten zijn door de spreeuw van Mozart.Olga Pashchenko (°1986) studeerde piano aan het Tchaikovsky Conservatorium in Moskou bij Alexei Lubimov, klavecimbel en pianoforte bij Olga Martynova, en orgel bij Alexei Sjmitov. In 2010 begon ze aan doctoraatsstudies onder de leiding van Alexei Lubimov en in 2011 volgde ze masteropleidingen pianoforte en klavecimbel aan het Conservatorium van Amsterdam bij Richard Egarr. Ze volgde daarnaast mastercursussen bij Bart van Oort, Bob van Asperen, Trevor Pinnock, Malcolm Bison, Davitt Moroney, Andreas Staier, Christine Schornsheim, Ludger Lohmann, Christopher Stembridge, e.a. en treedt op als klaveciniste, pianiste, organiste en pianoforte speelster in Moskou en andere Russische steden, Wit-Rusland, Italië, Oostenrijk, België, Frankrijk en Duitsland. In maart 2017 is Olga Pashchenko benoemd tot docent fortepiano aan het Conservatorium van Amsterdam. Haar discografie had haar tot nu toe naar Beethoven gebracht, haar grote passie, maar ook naar Dussek en Mendelssohn Een cruciale figuur ontbrak tot nu toe: Wolfgang Amadeus Mozart. Nu is er de opname van Mozarts pianoconcerti nrs. 9 & 17. Deze samenwerking met het ensemble Il Gardellino, is een primeur die in de komende jaren moet worden voortgezet met andere Mozartconcerti.ll Gardellino is een Vlaams barokensemble dat in 1988 onder impuls van hoboïst Marcel Ponseele en fluitist Jan De Winne werd opgericht. Dit ensemble werkt af en toe samen met ensembles als de Cappella Amsterdam en het Gesualdo Consort. Het ensemble is al 20 jaar actief in het veld van de oude muziek en een toonaangevende medespeler op het gebied van de HIP (Historically Informed Performance). Il Gardellino bestudeert de historische context van de muziek, interpreteert die om ze vervolgens in een eigentijds kader te herscheppen. De naam van het ensemble is ontleend aan Vivaldi’s concerto da camera “del Gardellino”:,het muzikaal portret van een virtuoze distelvink. In 1988 gingen hoboïst Marcel Ponseele en fluitist Jan De Winne van start met kamermuziekconcerten waarbij onder andere Marc Minkowski fagot speelde. Na enkele jaren vooral kamermuziekconcerten te hebben gegeven, werden vanaf 1998 een vaste kern van vijf strijkers in 1998 toegevoegd om zo een veel groter repertoire te kunnen ontsluiten.Mozart Pianoconcertos 9 & 17 Olga Pashchenko Il Gardellino cd Alpha 726