Cardioloog, Pim van Lommel, deed onderzoek naar bijna-dood ervaringen (BDE) van en bij mensen die na een ongeval, reanimatie na een hartstilstand of een andere levensbedreigende situatie, klinisch dood waren. Sinds de publicatie van zijn klinische studie in het medisch tijdschrift, “The Lancet”, en het verschijnen van zijn prospectieve, longitudinale studie als boek, kunnen we niet meer om het verschijnsel bijna-dood ervaring heen. Het is een authentieke ervaring, niet te herleiden tot fantasie, psychose of zuurstoftekort. Een BDE verandert mensen blijvend.Pim van Lommel raakte geïnteresseerd in het onderwerp door het boek, “Return from tomorrow” (“Terugkeer uit de dood” en “Een glimp van de hemel”), van de psychiater, George Ritchie (1923-2007), en het onderzoek naar bijna-doodervaring (near-death experience (NDE), afgeleid van “Expérience de mort imminente”, in het boek “Le moi des mourants” (1896) van de Franse filosoof en psycholoog, Victor Egger (1848-1909) en van de Amerikaanse psycholoog, Raymond Moody (°1944), de auteur van het boek, “Life after Life” (1975). Het resulteerde in 2007, in “Eindeloos bewustzijn”. Nu is er een jubileum-editie met een geheel nieuw voorwoord om dit jubileum te vieren en te laten zien wat het boek teweeg heeft gebracht bij zowel de auteur als zijn lezers. In “Eindeloos bewustzijn”, legt van Lommel, verdeeld over 16 uitgebreide hoofdstukken, nl. stap voor stap uit, hoe mensen, die klinisch dood zijn, toch zo’n indringende ervaring kunnen hebben, en doorspekt zijn betoog met verhalen van mensen die een BDE hebben meegemaakt. Met de meesten van hen heeft Van Lommel persoonlijk contact gehad. Volgens Van Lommel is de heersende, materialistische visie van artsen, filosofen en psychologen op de relatie tussen hersenen en bewustzijn, te beperkt om het verschijnsel te kunnen duiden. Er zijn goede redenen om aan te nemen dat ons bewustzijn niet altijd samenvalt met het functioneren van onze hersenen. Het kan ook los van ons lichaam ervaren worden, zo stelt hij. Met een dergelijke wetenschappelijke of pseudowetenschappelijke visie, maakte Van Lommel veel los bij zowel medici als mensen die een bijna-doodervaring hebben meegemaakt.“Door me te verdiepen in de persoonlijke, psychologische, maatschappelijke en wetenschappelijke aspecten van bijna-dood ervaringen”, zo lezen we, “werden ook andere algemeen gestelde vragen voor mij belangrijk: Wie ben ik? Waarom ben ik hier? Wat is de oorsprong van mijn leven? Wanneer en hoe komt er een eind aan mijn leven? En wat betekent de dood voor mij? Gaat mijn ‘leven’ dan nog door?”“Om deze vragen te kunnen beantwoorden”, zo gaat het verder, “moeten we een beter inzicht krijgen in de relatie tussen hersenfuncties en bewustzijn. We zullen dan allereerst moeten nagaan of er aanwijzingen zijn dat bewustzijn nog ervaren kan worden tijdens slaap, coma, hersendood, klinische dood, het stervensproces en ten slotte na definitief overlijden. Als er positieve antwoorden op deze vragen komen, moet worden gezocht naar wetenschappelijke verklaringen waarom dit mogelijk is en moet de relatie tussen hersenfuncties en bewustzijn voor deze verschillende situaties nader worden onderzocht. Dit leidt tot een nadere reeks van vragen die in dit boek aan de orde komen.”In alle tijden en culturen, en in elke levensfase, zoals bij de geboorte van een kind of kleinkind, bij de confrontatie met overlijden of bij een andere ernstige crisis, worden deze essentiële vragen steeds opnieuw gesteld. Over het wonder van een geboorte. Over het mysterie van de dood. Maar een bevredigend antwoord krijgt men meestal niet. Wat er ook in ons leven gebeurt, hoe wij onszelf ook ontwikkelen, welke voorspoed of tegenslag wij ook in ons leven te verwerken krijgen, of wat voor roem, macht of rijkdom we verzamelen, de dood zal er altijd zijn. Alles wat men om zich heen verzamelt, zal binnen niet al te lange tijd verloren gaan. En geboorte en dood zijn een realiteit die zich elke seconde in ons leven afspeelt omdat ons lichaam voortdurend een proces van afsterven en vernieuwing ondergaat.”Pim van Lommel (°1943), specialist van de relatie tussen het bewustzijn en de hersenen, was van 1977 tot 2003, als cardioloog verbonden aan het Rijnstate Ziekenhuis in Arnhem.Pim van Lommel Eindeloos bewustzijn Een wetenschappelijke visie op de bijna-dood ervaring 471 bladz. uitg. ten have ISBN 9789025906177