“Agnus Dei”, door The Sixteen o.l.v. Harry Christophers, op het label CORO. Magistraal!

Er zijn bepaalde teksten die componisten meer inspireren dan andere, maar één in het bijzonder heeft ons sinds het eeuwen geleden verscheen, van sublieme muziek voorzien, het Agnus Dei. Deze collectie van The Sixteen viert 20 van de mooiste toonzettingen, van de Renaissance tot de 20ste eeuw. Uiteraard zou een dergelijke verzameling niet compleet zijn zonder het magistraal Agnus Dei van Samuel Barber, waarschijnlijk één van de beroemdste toonzettingen van de tekst, ooit gecomponeerd.Een katholieke Mis bestaat uit de 5 gezangen (ordinarium), Kyrie, Gloria, Credo, Sanctus/Benedictus en na de lofzang door de engelen, Agnus Dei. Het Agnus Dei, een vraag om vrede en mededogen (ontferming) aan Christus, op een tekst, gebaseerd op Johannes 1:29, waarin Johannes de Doper Jezus aanwijst als het Lam Gods, lijkt voor het eerst geïntroduceerd te zijn tijdens een mis door paus Sergius I (687-701) (foto), de paus die ook Lichtmis, Maria-Geboorte, Maria-Hemelvaart en Maria-Boodschap instelde. Van Tallis tot Scarlatti en Rubbra tot Britten, is de verscheidenheid aan toonzettingen en muzikale taal van het Lam Gods op deze cd, verbazingwekkend. Wellicht ontdekt u daarenboven een Agnus Dei dat u nooit eerder heeft gehoord, bv. deze van Edmund Rubbra (1901-1986), Alonso Lôbo (1555-1617) of Bartłomiej Pękiel (ca. 1633-ca. 1670).En, wist u overigens dat Barbers Agnus Dei, zijn oorsprong had in zijn strijkkwartet? Barbers Strijkkwartet in si klein uit 1935-1936, met de muziek waarvoor de componist nog steeds het meest bekend is, nl. de tweede beweging, die hij twee jaar later uitbreidde tot het wereldberoemd geworden, “Adagio for Strings”, werd in die vorm in wereldpremière gespeeld door Arturo Toscanini en het NBC Symphony Orchestra. Het oorspronkelijk strijkkwartet werd in december 1936, in première gespeeld door het Pro Arte Quartet, in de Villa Aurelia in Rome. Barber componeerde het strijkkwartet, geïnspireerd door de Georgica van Vergilius, samen met zijn 1ste symfonie, aan de Wolfgangsee (foto) nabij Salzburg, toen hij er op reis was met zijn partner, de componist, Gian Carlo Menotti (1911-2007) (foto). Menotti componeerde naar aanleiding daarvan, een satire op de Weense haute-bourgeoisie (“Amelia al Ballo”). Barber herkende het potentieel van zijn Adagio al tijdens het componeren, wat het des te moeilijker maakte om er een derde beweging aan toe te voegen. Uiteindelijk besloot hij van het kwartet een tweedelig werk te maken. In 1967, bewerkte hij het Adagio voor achtstemmig koor op de tekst van het Agnus Dei. De schitterende uitvoerders/vocale solisten zijn hier Julie Cooper (sopraan), Kim Porter (alt), Jeremy Budd (tenor), Ben Davies (bas) en Ruth Dean (sopraan).Harry Christophers is één van de grootste koorleiders van vandaag. In samenwerking met “The Sixteen”, het ensemble dat hij bijna 40 jaar geleden oprichtte, heeft hij standaardnormen vastgelegd voor de uitvoering van late middeleeuwse polyfonie tot nieuwe muziek van hedendaagse componisten. Zijn internationale invloed weerspiegelt zich in meer dan 150 opnamen, in zijn werk als artistiek directeur van de Boston Handel en Haydn Society, en als gastdirigent wereldwijd. De unieke klankwereld van “The Sixteen”, rijk aan klankvariëteit en expressieve nuance, weerspiegelt de vastberadenheid van Christophers om een levendig koor te creëren uit de mix van volwassen professionele zangers. Onder zijn leiding houdt “The Sixteen” haar jaarlijkse koor-bedevaart (“Choral pelgrimage”) naar kathedralen, kerken en andere locaties in het Verenigd Koninkrijk, heeft het de “Sacred Music”-serie voor de BBC-televisie gemaakt en een veelgeprezen periode-instrumentorkest ontwikkeld. Hoogtepunten van hun recent werk zijn een Artist Residency in Wigmore Hall, een grootschalige tournee met Monteverdi’s Vespers en de wereldpremière van het Stabat mater van James MacMillan. Hun toekomstige projecten omvatten intussen een nieuwe reeks, gewijd aan Purcell en onderzoek van de dramatische oratoria van Händel.Christophers is sinds 2008 artistiek directeur van de Handel en Haydn Society. Hij werd in 2008 ook benoemd tot hoofd gastdirigent van het orkest van de stad Granada en werkte als gastdirigent bij, o.m., het London Symphony Orchestra, de BBC Philharmonic, het San Francisco Symphony Orchestra en de Deutsche Kammerphilharmonie. Christophers’ uitgebreide toewijding aan opera heeft producties opgeleverd voor de Engelse Nationale Opera en de Opera van Lissabon en hij werkte samen met de festivals Granada, Buxton en Grange Park. Hij werd in 2012 benoemd tot CBE door de koningin vanwege zijn diensten aan muziek. Hij is Honorary Fellow van Magdalen College, Oxford, evenals van het Royal Welsh College of Music and Drama, en heeft eredoctoraten in muziek van de universiteiten van Leicester, Canterbury Christ Church en Northumbria.Of het nu gaat om het uitvoeren van een eenvoudige, eenstemmige, middeleeuwse hymne of het uitdrukken van de complexe muzikale en emotionele taal van hedendaagse koormuziek, “The Sixteen” doet dat met de kwaliteiten die alleen de beste ensembles hebben, warmte, ritmische precisie en een onberispelijke intonatie. “The Sixteen” gaven hun eerste concert in 1979 onder leiding van oprichter en dirigent Harry Christophers CBE. Hun pionierswerk heeft sindsdien een grote invloed gehad op de uitvoering van koormuziek en trok een groot nieuw publiek aan. Superieur! Niet te missen!Tracklist:

Fauré: Requiem: Agnus Dei

Tallis: Missa Puer natusest nobis: Agnus Dei

Scarlatti, D: Missa Breve “La Stella”: Agnus Dei

Victoria: Missa pro defunctis a6 (1605): Agnus Dei I, II & III

Monteverdi: Messa a 4 da cappella, SV 257: Agnus DeiRubbra: Missa Cantuariensis, Op. 59: Agnus Dei

Lasso: Missa Bell’ amfritit’ altera: Agnus Dei

Bach, J S: Mass in B Minor, BWV 232: Agnus Dei – Dona nobis pacem

Lôbo: Missa pro defunctis a8: Agnus Dei

Pekiel: Missa Concertata “La Lombardesca”: Agnus Dei (The Sixteen, The Sixteen Orchestra o.l.v. Eamonn Dougan)Martin: Mass for Double Choir: Agnus Dei

Palestrina: Missa Papae Marcelli: Agnus Dei

Britten: Missa Brevis in D, Op. 63: Agnus Dei (Margaret Phillips, The Sixteen, The Sixteen Orchestra)

Tye: Missa Euge bone: Agnus Dei

Allegri: Missa Che fa oggi il mio sole: Agnus DeiPoulenc: Mass in G Major, FP 89: Agnus Dei (Julie Cooper, Kim Porter, Jeremy Budd, Ben Davies)

Sheppard, J: Missa Cantate: Agnus Dei

George Frideric Handel, Charles Jennens: Messiah, HWV 56: Behold, the Lamb of God

Cardoso: Missa Regina caeli: Agnus Dei

Barber: Agnus Dei (Ruth Dean)

Agnus Dei The Sixteen Harry Christophers cd Coro COR16186