Camerata Trajectina – Songs Without Words – Jazz of the Golden Age”, op het label Globe Records. Schitterend!

Camerata Trajectina speelt op deze nieuwe cd, improvisaties bij en eigen arrangementen van beroemde melodieën, madrigalen en liederen. Dit is een cd met 17e eeuwse klassiekers! Ontdek o.a. Kakafonie, een suite uit Valerius Gedenck-clanck en de suite Pannekoeck…Poëzie uit de 16de – en 17de eeuw werd meestal op populaire melodieën gezet en gezongen. Deze compositorische aanpak werd beoefend door beroemde dichters als Hooft, Bredero en Cats, maar ook door brutale, ongeschoolde soldaten en zeelieden. Camerata Trajectina heeft jarenlange ervaring met het onderzoek naar de melodieën die aan die teksten ten grondslag liggen. In een cultuur waar bijna iedereen zong of een instrument bespeelde, gaf de aanduiding “Op de melodie van…” boven de tekst, aan welke melodie gebruikt moest worden. Muzikanten gebruikten de grootste “hits”, zowel in Nederland als in andere Europese landen, als model voor nieuwe teksten. Deze populaire melodieën vormden de grootste gemene deler in de vocale en instrumentale traditie. Diezelfde melodieën, die dichters en zangers gebruikten als basis voor nieuwe teksten, waren ook de bron voor bewerkingen en variaties, die door instrumentalisten werden gecreëerd. Deze cultuur van hergebruik was wijdverbreid in heel Europa. Nederland importeerde gretig melodieën uit alle delen van het continent en de mooiste melodieën uit de Nederlandse Gouden Eeuw waren alomtegenwoordig. Ze weerklonken op het orgel in de kerk, ze werden gefloten en geblazen door pijpers en fluitisten in de stad, en op bruiloften en bals, werd er uitbundig op gedanst.“Songs Without Words’ is daarentegen de eerste puur instrumentale opname van Camerata Trajectina. Misschien wel best, met teksten als “De stront moolen”, “Isabelle heeft in t hemdt gepist”, “Francijntje heeft een poep gelost” of “Johannatje heeft in bedt gekakt”…Op deze cd is nl. (misschien, gelukkig maar) geen woord te bekennen, en gezien de scatologische strontfolklore van de oorspronkelijke teksten, heel begrijpelijk maar toch wel opvallend gegeven voor een topensemble, dat overigens meer dan terecht, naam heeft gemaakt als behoeder van de Nederlandse liedcultuur. Dit keer kozen ze weliswaar voor improvisaties en arrangementen, knappe arrangementen, gebaseerd op musicologisch onderzoek en historisch passende improvisaties. De aanpak van Camerata Trajectina is niet alleen stilistisch passend, maar put ook inspiratie uit de moderne wereld. Jazzmusici interpreteren nl. ook bekende standards, zoals “Summertime”, in hun eigen herkenbare stijl. De schitterende uitvoerders zijn Saskia Coolen, blokfluit en viola da gamba, Constance Allanic, harp en viola da gamba, Cassandra Luckhardt, viola da gamba, en Arjen Verhage, luit, gitaar en citer. Voor geen geld ter wereld te missen!Het topensemble, Camerata Trajectina (‘Utrechts muziekgezelschap’, opgericht 1974) heeft naam gemaakt met haar voortdurende pleidooi voor de Nederlandse muziek vanaf de middeleeuwen tot en met de 17e eeuw. Programma’s zijn veelal opgebouwd rond literaire of politieke en religieuze thema’s en personen uit de Nederlandse geschiedenis. Het ensemble ligt mede aan de basis van het Festival Oude Muziek in Utrecht, het enige volwaardige festival voor oude muziek in Nederland. De programma’s van het ensemble zijn veelal gebouwd rond thema’s en personen uit de vaderlandse geschiedenis. Het ensemble werkte mee aan de Nationale Herdenkingen van de Unie van Utrecht (1979), Willem van Oranje (1984), Constantijn Huygens (1987), Dirck Volkertsz. Coornhert (1990), de Vrede van Münster (1998) en de Vereenigde Oostindische Compagnie (2002), daarnaast aan de herdenkingen van o.a. Gerbrandt Adriaenszoon Bredero, Menno Simons, het Remonstrantse Genootschap en Gysbert Japix, en aan tentoonstellingen rond het thema Muziek en Schilderkunst (Hoogsteder 1995), Jan Steen (Rijksmuseum, Amsterdam 1996) en Frans Hals (Haarlem 2004).Voor specifieke projecten trekt het ensemble andere muzikanten of ensembles aan (Oltremontano, La Caccia, Brisk Recorder Quartet). Camerata Trajectina brengt zodoende een repertoire dat Nederlandse liederen omvat van Hadewijch tot Gerrit Komrij. Het ensemble werd van 1975 tot 2015 geleid door de musicoloog en luitspeler Louis Peter Grijp, verbonden aan het Meertens Instituut te Amsterdam en de Universiteit Utrecht. Het ensemble gaf honderden concerten in Nederland, Vlaanderen en elders in Europa, in de Verenigde Staten, Canada, Mexico, Indonesië en Ghana. Camerata Trajectina nam zes langspeelplaten en (anno 2014) meer dan 30 cd’s met Nederlandse muziek op. In 2014 vierde Camerata Trajectina haar 40-jarige bestaan met een jubileumboek van de hand van oude-muziekjournalist Jolande van der Klis, en een concert in de Geertekerk in Utrecht. Ook werden alle 930 gemaakte opnamen van deze 40 jaar aan de Nederlandse Liederenbank toegevoegd. In dat jaar werd ook de Visser Neerlandia-prijs aan hen toegekend.Tracklist:

Est-ce mars

Fantasia amarilli

De stront moolen

Isabelle heeft in t hemdt gepist

De stinkpot menuet

Francijntje heeft een poep gelost

Johannatje heeft in bedt gekakt

Ballo del granduca

Lachrimae pavaen

Neemt my inder hand

Merck toch hoe sterck

O mensch! denct dat ghy toch syt sterflyck

Heere! keere van ons af

O nederland! let op u saeck

Daphne

Susanne un jour

Questa dolce sirena

Anchor che col partire

Pavan

Ayre

Corant

Saraband

Gisterdag

Passamezzo antico

Onder de linde groen

Pasticcio anticoCamerata Trajectina – Songs Without Words – Jazz of the Golden Age cd Globe Records GLO 5280

https://www.stretto.be/2017/09/28/een-nieuwe-liedt-wy-heven-aen-lutherse-zang-in-de-nederlanden/

https://www.stretto.be/2021/07/02/treur-nederland-rampliederen-door-de-eeuwen-heen-door-camerata-trajectina-op-het-label-globe-records-uniek/