In “Franz Kafka, De tekeningen” worden voor het eerst meer dan 200 tekeningen, waarvan 140 nooit eerder gepubliceerde, in een luxe kunstuitgave samengebracht, samengesteld en van essays voorzien door Andreas Kilcher, Pavel Schmidt en Judith Butler. De uitgave bevat eersteklas reproducties en bijna alle tekeningen zijn te zien in hun origineel formaat!Veel van het literair werk van Franz Kafka (1883-1924 ), één van de grootste schrijvers van de 20ste eeuw, werd gered door zijn vriend Max Brod, die zich verzette tegen Kafka’s verzoek om zijn nalatenschap, inclusief de tekeningen, na zijn overlijden te vernietigen… Kafka’s nieuw ontdekte tekeningen komen dan ook uit de nalatenschap van Max Brod. In 2019, werd trouwens het Max Brod Archief in de Nationale Bibliotheek van Israël geopend. Tussen de opvallende archiefstukken bevonden zich tot dusver onbekende tekeningen, die Franz Kafka maakte in de jaren 1901-1906. Kafka tekende, al voor de ontwikkeling van zijn literair talent, om zich artistiek uit te drukken. Aan zijn verloofde Felice Bauer schreef hij in 1913: “Weet je, ik was ooit een groot tekenaar, maar toen ben ik bij een slechte schilderes schoolse tekenlessen gaan nemen en heb ik mijn hele talent verknoeid. Stel je dat eens voor! […] In die tekeningen heb ik indertijd, het is nu al jaren geleden, meer bevrediging gevonden dan in enige andere bezigheid”.Vooral in zijn jonge jaren, tussen 1901 en 1907, tekende Kafka intensief op losse bladen. Tussen 1909 en 1924, tekende hij dan in brieven, reisdagboeken en notitieboeken. Naast tientallen losse vellen is nu een heel boekje met tekeningen aan het licht gekomen. Het zijn tekeningen van fragiele, raadselachtige en fascinerende figuren. Kafka’s tekeningen kantelen van het realistische naar het fantastische, het groteske, het griezelige of carnavaleske. Samen maken ze een tweede Kafka zichtbaar, naast de schrijver. In dit prachtboek, met zijn schitterende reproducties en verhelderende uitleg, kan alles voor het eerst volledig worden bekeken en ontdekt.
Kafka’s vriend Max Brod had Kafka’s buitengewoon tekentalent al tijdens zijn leven herkend. In 1939 vluchtte hij, met Kafka’s tekeningen en manuscripten in zijn bagage, voor de Nationaalsocialisten naar Palestina. Wanneer Israël in 1956, bedreigd werd door de Suez-crisis, werden ze weliswaar in vier kluizen van een bank in Zürich gestopt, waar de meeste tekeningen de komende 63 jaar zouden blijven. Brod had sinds het einde van de jaren ’30, herhaaldelijk enkele afzonderlijke tekeningen gepubliceerd en wekte daarmee de aandacht voor dit voorheen onbekend onderdeel van Kafka’s geniaal werk.
Sinds de jaren ’50, hebben verschillende uitgeverijen geprobeerd de onbekende tekeningen van Kafka uit te geven, maar door Brods onwil, en na zijn overlijden in 1968, en ook door het verzet van zijn levensgezellin, Ilse Ester Hoffe (foto), is dat nooit gelukt. Toen de innemende Ester zelf in 2007, op 101-jarige leeftijd overleed, brak er een juridisch geschil uit over het deel van Kafka’s nalatenschap dat nog in haar bezit was. Pas in 2019 werd de zaak definitief beslist in het voordeel van de Israëlische Nationale Bibliotheek. Sindsdien worden daar Kafka’s tekeningen, die hier voor het eerst worden gepubliceerd, bewaard. De teksten in deze uitgave werden uit het Duits (uitg. C. H. Beck) vertaald door de Nederlandse dichter, romanschrijver en schitterende vertaler, Willem van Toorn. Niet te missen!Andreas Kilcher (°1963) doceert literaire en culturele studies aan de ETH Zürich. Hij bekleedde gastprofessoraten aan de prestigieuze Hebreeuwse Universiteit in Jeruzalem, de Universiteit van Tel Aviv, de Princeton Universiteit en Stanford Universiteit. Hij heeft veel gepubliceerd over Kafka en Duits-joodse literatuur.
Judith Butler (°1956) is hoogleraar politieke theorie en vergelijkende literatuurwetenschap aan de Universiteit van Californië – Berkeley.Pavel Schmidt (°1956) is kunstenaar en kunstwetenschapper en was professor aan de Academie voor Schone Kunsten van München. Als kunstenaar houdt hij zich ook bezig met literaire werken, vooral met Franz Kafka.
Franz Kafka, De tekeningen Onder redactie van Andreas Kilcher 367 bladz. geïllustreerd uitg. Athenaeum-Polak & Van Gennep ISBN 9789025313609