Bregtje van der Haak & Doke Romeijn, “Boek van de toekomst, VPRO Tegenlicht”, een geïllustreerde uitgave van Boom. Indrukwekkend.

In het “Boek van de toekomst” onderzoeken de toekomstverkenners van VPRO Tegenlicht de ontwikkelingen die de wereld in de 21ste eeuw vormgeven. Ze staan in de frontlinie, waar nieuwe ideeën in politiek, economie, cultuur, technologie en wetenschap worden ontwikkeld, getest en bekritiseerd. Met filmische middelen en in gesprek met internationale denkers en doeners, zoeken ze naar sporen van morgen in de wereld van vandaag. Het resultaat is een caleidoscoop van perspectieven en vaak conflicterende toekomstvisies.

Tegenlicht is een hoogstaand, informatief televisieprogramma van de VPRO. Door de VPRO wordt het programma bestempeld als documentaire op het vlak van politiek, economie, sociologie en wetenschap. Het programma stelt zich tot doel, inzicht in de werking van de samenleving te verschaffen. De eerste uitzending was op 8 september 2002 op Nederland 3.

Klimaat, energie, biotechnologie, data, kunstmatige intelligentie, ongelijkheid, geopolitiek en migratie, we ervaren allemaal dagelijks hoe abstracte veranderingen onze levens raken en onze kansen beïnvloeden. Technologie is onder onze huid gekropen, klimaatverandering is grenzeloos en ons lot is vervlochten met dat van heel veel anderen. Hoe houden we grip op die wereld? Hoe voelen we ons er thuis? En welke rol kunnen onafhankelijke media daarbij spelen?

Het “Boek van de toekomst” doet verslag van een wonderbaarlijke wereld in wording. Met nieuwe essays en een selectie van internationale interviews uit 558 audiovisuele producties van Tegenlicht, biedt het een tijdlijn van de grote vragen van deze eeuw, en een unieke blik op een kolkende, maar hoopvolle wereld. Kunnen we in de hectische stroom van beelden en alternatieve feiten de echte wereld nog ontwaren? Kan terugkijken ons helpen om scherper vooruit te kijken? En wat zien we eigenlijk als we stilstaan? Het Boek van de toekomst biedt inspiratie en perspectief aan iedereen die met deze vragen rondloopt en verder wil kijken.Hoe denk je dat de wereld eruit zal zien in 2040? Die vraag legden de samenstellers voor aan acht auteurs die eerder met Tegenlicht hebben samengewerkt. In nieuwe essays blikken zij vooruit naar een wonderbaarlijke wereld in wording. Joris Luyendijk en Mark Deuze staan stil bij de vraag wat een zinnige rol is voor onafhankelijke media in deze tijd. Marjan Minnesma legt uit waarom het nog niet te laat is om de opwarming van de aarde te stoppen en hoe we dat zouden moeten doen. Marleen Stikker beschrijft hoe het internet nu had kunnen zijn als we de afgelopen twintig jaar andere beslissingen hadden genomen, en Kiza Magendane verwelkomt zijn denkbeeldige kind in een toekomstige wereld zonder racisme. Volgens Maarten Schinkel zal geld in de toekomst fundamenteel veranderen, en voor Koert van Mensvoort is de grens tussen natuur en techniek allang niet meer te trekken. We worden beter in het inzetten van technologie voor dat wat we echt belangrijk vinden. Daarnaast heeft men uit meer dan duizend interviews voor Tegenlicht een selectie gemaakt van de dertig opmerkelijkste internationale gesprekken met kleurrijke, invloedrijke en inspirerende denkers die zo genereus waren om hun ideeën over de toekomst met hen te delen.

Naast essays van Mark Deuze, Joris Luyendijk, Kiza Magendane, Koert van Mensvoort, Marjan Minnesma, Maarten Schinkel, Marleen Stikker en Richard Vijgen, bevat het boek interviews met Rutger Bregman, John le Carré, Orsola de Castro, Patrisse Cullors, Damiaan Denys, George Dyson, Anand Giridharadas, Yuval Noah Harari, Polly Higgins, Kevin Kelly, Naomi Klein, Maria Mazzucato, Achille Mbembe, Kishore Mahbubani, William McDonough & Michael Braungart, George Monbiot, Evgeny Morozov, Elon Musk, Roger Penrose, Thomas Piketty, Peter Pomerantsev, Kate Raworth, David Van Reybrouck, Jeremy Rifkin, Douglas Rushkoff, Layla Saad, Ricardo Semler, Peter Sloterdijk, Andrew Waugh, Ai Weiwei en Shoshana Zuboff. Indrukwekkend! Het Boek van de toekomst is beschikbaar met omslagen in drie verschillende kleuren, fluor roze, groen en blauw. Vormgeving: Irma Boom, Samenstelling: VPRO Tegenlicht.

Inhoud:

Journalistiek

Wie redt de publieke opinie?  Joris Luyendijk

Is Rusland ons voorland?  Peter Pomerantsev

China: alles onder controle  Ai Weiwei

Media

Leven in media  Mark Deuze

Technologie is een autonoom natuurlijk proces  Kevin Kelly

De herovering van het nu  Douglas Rushkoff

Compassie als oplossing  George Monbiot

Internet

Een andere toekomst voor het internet  Marleen Stikker

Herover je data  Evgeny Morozov

De grote dataroof  Shoshana Zuboff

White Spots app  Richard Vijgen & VPRO

De toekomst van het internet in Afrika  Achille Mbembe

Identiteit

De tweede huid afschudden: dromen van een non-raciale wereld  Kiza Magendane

De post-racistische planeet  Layla Saad

Van hashtag tot beweging  Patrisse Cullors

De eeuw van Azië  Kishore Mahbubani

Koloniale uitbuiting en politieke hypocrisie  John le Carré

Klimaat

Opschieten en opschalen  Marjan Minnesma

De waterstofrevolutie  Jeremy Rifkin

Afval is voedsel  William McDonough & Michael Braungart

Een onmenselijk kapitalistisch systeem dat de aarde uitput  Naomi Klein

Advocaat van de aarde  Polly Higgins

Donut economie  Kate Raworth

De moderevolutie: duurzaam, schoon en rechtvaardig  Orsola de Castro

Pionier in houtbouw  Andrew Waugh

De race om de auto van de toekomst  Elon Musk

Geld

De komende machtsstrijd om het virtuele geld  Maarten Schinkel

Money & Speed  Catalogtree & VPRO

De zwarte doos van de flitshandel  George Dyson

Waar is de woede?  Peter Sloterdijk

De strijd tegen economische ongelijkheid  Thomas Piketty

De noodzaak van een nieuwe utopie  Rutger Bregman

Kijken naar de rijken  Anand Giridharadas

De slimme staat  Mariana Mazzucato

Tijdperk van wijsheid  Ricardo Semler

De weerbare democratie  David Van Reybrouck

Technologie

Echte natuur, maar niet zoals we haar kenden  Koert van Mensvoort

Mensen, goden en technologie  Yuval Noah Harari

Waarom computers niets begrijpen  Roger Penrose

Alleen verbonden  Damiaan Denys

Kijken naar de toekomst door kunstmatige ogen  Richard Vijgen

Terugkijken naar de toekomst

Nawoord: Bregtje van der Haak en Doke Romeijn

Bregtje van der Haak & Doke Romeijn Boek van de toekomst VPRO Tegenlicht diverse auteurs 256 bladz. geïllustreerd uitg. Boom ISBN 978 9024 443 109