Julie De Groot, “At Home in Renaissance Bruges, Connecting Objects, People and Domestic Spaces in a Sixteenth-Century City”, een indrukwekkende uitgave van Leuven University Press.

Brugge was een ontmoetingsplaats voor humanistische geleerden, maar hoe creëerden de Bruggelingen een thuis, hoe zag een gewoon wooninterieur eruit in de 16de eeuw, en nog belangrijker, hoe bestudeer je eigenlijk de huiselijke cultuur van vervlogen tijden door documenten zoals nalatenschapsinventarissen te analyseren?

Na de politieke problemen met Maximiliaan in de jaren ‘80 van de 15de eeuw en de stopzetting van de handel via het Zwin door de Opstand van de Nederlanden (1568-1648), zou de stad Brugge in een economische een culturele depressie zijn beland. De stad Brugge en de kunst die tijdens de 16de eeuw in Brugge ontstond, werd dan ook met uitzondering van het werk van Pieter Pourbus (ca. 1523.1584) en zijn leermeester en schoonvader, Lanceloot Blondeel, veel minder bestudeerd en is daarom veel minder bekend. In de Sint-Jakobskerk, de Onze-Lieve-Vrouwekerk en de Sint-Gilliskerk in Brugge zijn werken van Pourbus te bezichtigen.

Door objecten, mensen en huiselijke ruimtes, nauwgezet met elkaar te verbinden, laat het boek, “At Home in Renaissance Bruges”, in 2 grote delen, “Crossing The Threshold: The Organisation of Domestic Space” en “Domestic Objects in context”, u daarentegen kennismaken met de rijke materiële wereld van de Brugse burgers in de Renaissance, hun zintuiglijke betrokkenheid, hun religieuze praktijk, de dagelijkse activiteiten van zowel mannen als vrouwen, en andere sociale factoren.

Weinig inspanningen zijn uitdagender dan het reconstrueren van een 16de-eeuwse, huiselijke realiteit op basis van geschreven bronnen. Dit boek maakt nl. optimaal gebruik van de inventaris als bron en plaatst huishoudelijke voorwerpen overtuigend in hun oorspronkelijke gebruikscontext. Door inzichten uit materiële cultuurstudies te verweven met stadsgeschiedenis, biedt “At Home in Renaissance Bruges”, een aansprekende mix van diepgaande socio-economische, culturele en materiële analyse. In zijn benadering gaat het boek verder dan hardhandige theorieën en stereotypen over de exquise smaak van aristocratische elites, en richt het zich in plaats daarvan op de huiselijke materialiteit van de toenmalige, Brugse middenstand. Sfeervol geïllustreerd met hedendaagse schilderijen en afbeeldingen van meubels en textiel uit Brugge en daarbuiten, geeft deze monografie een genuanceerd beeld van huiselijke materialiteit in een opmerkelijke Europese stad.

Het boek bevraagt hoe ‘gewone’ mensen die in het 16de-eeuwse Brugge woonden en/of werkten, van hun huis een comfortabel huis maakten. Het boek is gebaseerd op het doctoraatsonderzoek van de auteur, dat deel uitmaakte van het project ‘Material Renaissance’ aan de Universiteit Antwerpen. Het dagelijks leven van vroeger heeft haar altijd geïntrigeerd: hoe leefden de mensen toen? Met wat voor voorwerpen omringen ze zich en waarom? “Ik was vaak ontroerd door de ‘kleine verhalen’, die mijn onderzoekspopulatie ineens veranderden in mensen van vlees en bloed”, zegt schrijfster Julie De Groot. Een aanrader.

Julie De Groot At Home in Renaissance Bruges Connecting Objects, People and Domestic Spaces in a Sixteenth-Century City 320 bladz. Engels geïllustreerd Leuven University Press ISBN 9789462703179