“French Trumpet Concertos”, door Håkan Hardenberger en het Royal Stockholm Philharmonic Orchestra o.l.v. Fabien Gabel, een super audio cd op het label BIS. Schitterend!

Op de cd staat werk van Henri Tomasi, André Jolivet, Florent Schmitt en Betsy Jolas. De solisten zijn Håkan Hardenberger (trompet) en Roland Pöntinen (piano). Verschijnt op 1 juli.

Als de barokperiode mag worden beschouwd als het gouden tijdperk voor trompetvirtuozen, waren de eeuwen die volgden veel minder glorieus. Afgezien van het gebruik in militaire contexten, werd de trompet grotendeels gedegradeerd tot een secundaire rol, ‘beperkt’, zoals Hector Berlioz in 1844 beschreef, ‘tot de onwaardige functie van het invullen of laten klinken van twee of drie alledaagse ritmische formules’. Dit zou echter veranderen in de 20e eeuw, toen de ontwikkeling van de ventieltrompet was voltooid en de komst van jazz, componisten herinnerde aan het potentieel van het instrument. In Frankrijk, waar jazz een grotere invloed genoot op klassieke componisten dan misschien ergens anders, was er regelmatig een explosie van werken voor het instrument.

In de tweede helft van de 19de eeuw werd een Franse school voor trompetspel opgericht, met Franse muzikanten en componisten in de voorhoede van de muzikale en technische ontwikkeling van het instrument. Daardoor kreeg het een prominentere rol binnen het orkest en al snel ook als solo-instrument. Op deze cd presenteert Håkan Hardenberger, die trouwens net als zoveel andere vooraanstaande trompettisten in Parijs studeerde, enkele van de vruchten van deze ontwikkeling, nl. vijf belangrijke Franse werken, gecomponeerd tussen 1944 en 1977.

Met de steun van het Royal Stockholm Philharmonic Orchestra en dirigent Fabien Gabel, die overigens zijn carrière als trompettist begon, opent de cd met het Trompetconcert uit 1944, van de Franse componist en dirigent, Henri Tomasi (1901-1971) (foto). Vaak uitgevoerd en opgenomen, verschijnt het hier voor het eerst op cd met zijn originele, langere einde, gereconstrueerd op basis van een nieuw ontdekt manuscript. Een andere zeldzaamheid is de versie voor trompet en orkest van Florent Schmitts Suite, een werk dat vaker wordt uitgevoerd met pianobegeleiding.

Wat vaker uitgevoerd zijn het Concerto uit 1954, van André Jolivet (foto) en zijn Concertino voor trompet, strijkers en piano uit 1948, waarin Hardenberger wordt vergezeld door zijn vaste kamermuziekpartner, de Zweedse pianist, Roland Pöntinen (°1963) (foto) als co-solist. Het meest recente werk op de cd is “Onze Lieder” voor trompet en kamerorkest uit 1977, van de Frans-Amerikaanse componiste, Elizabeth (Betsy) Jolas (°1926), een gewezen leerlinge van Darius Milhaud en Olivier Messiaen en Membre Honoraire van de Fondation Prince Pierre de Monaco.

Gecomponeerd in opdracht van het Ensemble InterContemporain, heeft dit werk een bijzondere weerklank voor zowel de solist als de dirigent, aangezien het werd gecomponeerd voor hun trompetleraar, Pierre Thibaud (1929-2004), bekend van opnamen o.l.v. Karl Richter. Fabien Gabel (°1975) (foto) is momenteel de muziekdirecteur van het Orchestre symphonique de Québec en van het Orchestre Français des Jeunes.

De fenomenale, Zweedse trompettist, Håkan Hardenberger (°1961), werd geboren in Malmö. Hij begon op achtjarige leeftijd trompet te studeren bij Bo Nilsson en vervolgde zijn studie aan het Conservatorium van Parijs bij Pierre Thibaud en in Los Angeles bij Thomas Stevens. Hij is een van ’s werelds toonaangevende solisten, erkend voor zijn fenomenale uitvoeringen en onvermoeibare innovatie. Naast zijn uitvoeringen van het klassiek repertoire is hij nl. ook bekend als pionier van significante en virtuoze, nieuwe trompetwerken. Hardenberger treedt op met ’s werelds meest vooraanstaande orkesten, waaronder de Berliner en Wiener Philharmoniker, New York Philharmonic, Boston en Chicago Symphony Orchestra, London Symphony Orchestra, Gewandhausorchester Leipzig, Concertgebouworkest en Radio France Philharmonic Orchestra. Dirigenten met wie hij regelmatig samenwerkt, zijn onder meer Alan Gilbert, Daniel Harding, Ingo Metzmacher, Andris Nelsons, Sakari Oramo, Jukka-Pekka Saraste en John Storgårds. De werken die voor Hardenberger zijn geschreven staan als hoogtepunten in zijn repertoire en omvatten composities van o.a. Sir Harrison Birtwistle, Brett Dean, Helen Grime, HK Gruber, Hans Werner Henze, Betsy Jolas, György Ligeti, Arvo Pärt, Tōru Takemitsu, Mark-Anthony Turnage, Rolf Wallin en Jörg Widmann.

Zijn opnamedebuut in 1985, op BIS, vormde het begin van een voorname en uitgebreide discografie op tal van labels. Voor BIS heeft Hardenberger muziek opgenomen van onder meer Brett Dean, Luca Francesconi, H K Gruber en Arvo Pärt. Hardenberger dirigeert ook orkesten zoals de BBC Philharmonic, Saint Paul and Swedish Chamber Orchestras, Dresden Philharmonic Orchestra, Real Filharmonía de Galicia en Malmö Symphony Orchestra. In recital heeft hij duo-partnerschappen met pianist Roland Pöntinen en percussionist Colin Currie. Hij is een professor aan de Malmö Academy of Music.

French Trumpet Concertos Håkan Hardenberger Royal Stockholm Philharmonic Orchestra Fabien Gabel SACD BIS2523