John Lewis Gaddis, “Over strategisch denken, Een masterclass over Herodotus, Sun Tzu, Von Clausewitz en andere grote strategen”, een uitgave van Hollands Diep om U tegen te zeggen!

John Lewis Gaddis wordt gezien als de meest vooraanstaande historicus van de Koude Oorlog en doceert militaire en politieke strategie aan Yale. Elk jaar wordt een selecte groep veelbelovende studenten en diplomaten toegelaten tot zijn colleges. Gaddis beoordeelt in deze masterclass over strategisch denken, “Grand Strategy”, de theorieën van o.a. Herodotus, Sun Tzu, Machiavelli, von Clausewitz, Lincoln en Roosevelt. Nu is die masterclass gevat in een boek. Een niet te missen meesterwerk!

Al bijna twee decennia ijveren Yale-studenten elk jaar om toelating tot het seminarie, “Studies in Grand Strategy”, gegeven door John Lewis Gaddis, Paul Michael Kennedy (°1945) en Charles Hill (1936-2021), de gewezen adviseur van George Shultz, Henry Kissinger, Ronald Reagan en Boutros Boutros-Ghali. Het doel is om toekomstige leiders, door lessen te trekken uit de geschiedenis en de klassiekers, voor te bereiden op de verantwoordelijkheden waarmee ze te maken zullen krijgen. Nu heeft de Pulitzer-prijswinnende historicus, John Lewis Gaddis, die leer gedistilleerd tot een boek, waarin staatsmanschappen van o.a. Xerxes van Perzië tot Franklin D. Roosevelt, worden onderzocht.

“On Grand Strategy” is dan ook een deskundige gids voor de kunst van leiderschap, een boek over mannen met specifieke karaktereigenschappen, die beslissingen namen en nemen, die hele bevolkingsgroepen en de geschiedenis beïnvloeden. Grand strategy of higher strategy, het vastleggen van doelstellingen op lange termijn met alle beschikbare militaire, diplomatieke, economische middelen van Yale, is enigszins te vergelijken met de Amerikaanse denktank, RAND Corporation (research and development) en met de non-profit-denktank, het Egmontinstituut (Koninklijk Instituut voor Internationale Betrekkingen), geassocieerd met het Belgisch Ministerie van Buitenlandse Zaken. In 2012, lanceerde het Egmontinstituut immers, samen met het Europees Defensieagentschap (EDA), de doctoraatsprijs in Europese Defensie, Veiligheid en Strategie.

Van de Perzische invasie van Griekenland en de Slag bij Thermopylae, tot Napoleon, de val van Berlijn en het einde van de Tweede Wereldoorlog, neemt Gaddis de grote strategen onder de loep en zoekt hij een antwoord op de vraag wat ze van elkaar hebben geleerd. Niet echt over Vietnam, Afghanistan of Irak, evenmin over de huidige geopolitieke strijd tussen de Verenigde Staten en China, maar wel uitvoerig over o.a. de Atheense democratie, Thucydides, Caesars mentorschap van zijn opvolger, Octavianus, John Quincy Adams, Woodrow Wilson, en de wisselwerking tussen religieus geloof, nationalisme en de motiverende macht die staten hebben over hun burgers.

Een boek waarin de strategische denkers, in navolging van de dichter, Archilochus van Paros (ca. 680 v.Chr. – ca. 645 v.Chr.), en Isaiah Berlins gelijknamig essay uit 1953, over Tolstojs geschiedfilosofie, verdeeld zijn tussen ‘egels’ en ‘vossen’. Zij die één grote zaak weten (de egel) en zij die vele zaken weten (de vossen). Met deze spreuk deelde Isaiah Berlin grote schrijvers en denkers in. Plato, Dante en Dostojevski waren egels. Zij zagen de wereld als één geheel. Aristoteles, Erasmus en Poesjkin waren vossen: pluralisten die een veelheid zagen.

De Lets-Engelse filosoof en politicoloog, Isaiah Berlin (1909-1997) (foto), hoogleraar aan de Universiteit van Oxford, introduceerde “Two Concepts of Liberty”. Het laatste hoofdstuk van Gaddis’ boek “Isaiah”, gaat over wat Berlin, positieve en negatieve vrijheid noemde, gevolgd door een besluitend résumé van Gaddis’ verhaal over de egels, die de vossen probeerden te behoeden voor positieve vrijheid, het afstaan van de noodzaak om keuzen te maken aan een hoger gezag, wat leidt tot tirannie, van Perikles tot de totalitaire leiders van de 20ste eeuw. Leiders, zo klinkt het, zijn beter vos en egel samen. Een handig zaken- en personenregister, laat toe om u makkelijk te oriënteren binnen de 10 hoofdstukken van het boek. “On Grand Strategy” werd vertaald door Willem van Paassen.

John Lewis Gaddis (°1941) is de internationaal gerenommeerde schrijver over de Koude Oorlog, die door The New York Times, de decaan van Koude Oorlog-historici werd genoemd. Hij was de oprichter en directeur van het Brady-Johnson-programma in Grand Strategy en is de Lovett-hoogleraar militaire en maritieme geschiedenis, aan Yale University. Hij heeft twee niet-gegradueerde onderwijsprijzen gewonnen aan Yale en ontving in 2005, de National Humanities Medal.

Eerder schreef hij “The United States and the Origins of the Cold War”, “Strategies of Containment; A Critical Appraisal of Postwar American National Security Policy”, “The Long Peace: Inquiries into the History of the Cold War”, “We Now Know: Rethinking Cold War History”, “The Landscape of History: How Historians Map the Past”, “Surprise, Security and the American Experience” en “The Cold War: A New History”. Met zijn boek “George F. Kennan, An American Life” (foto), over de “architect” van de Koude Oorlog, (de containment-politiek, onderdeel van de Truman-doctrine), won hij o.a. de Pulitzer Prize.

John Lewis Gaddis Over strategisch denken Een masterclass over Herodotus, Sun Tzu, Von Clausewitz en andere grote strategen 383 bladz. uitg. Hollands Diep ISBN 978 90 488 6647 2