“Bach Notebooks for Anna Magdalena”, door Mahan Esfahani en Carolyn Sampson, op het label Hyperion. Subliem!

“Klavierbüchlein für Anna Magdalena Bach” is de naam van twee verzamelingen korte, pedagogische klavierstukjes, die kort na elkaar, in 1722 en 1725, werden samengesteld voor en ook door Anna Magdalena Wilcke of Wilcken (1701-1760), de tweede echtgenote van Johann Sebastian Bach. De uitvoerders zijn Mahan Esfahani op klavecimbel en clavichord, en de heerlijke, Engelse sopraan, Carolyn Sampson.

Did Handel steal from Bach? - Oxford Bach Soloists

Omstreeks 1740 noteerde Bach het thema als ‘Aria’ in het “Klavierbüchlein für Anna Magdalena Bach”. De baslijn van de beginmaten was identiek aan de ostinatobas van Händels “Chaconne met 62 variaties” voor orgel, die in 1703-1706, ontstond, en in 1733, voor het eerst in Londen werd uitgegeven.

De verzameling “Klavierbüchlein für Anna Magdalena Bach” uit 1725, met daarop de initialen en het jaartal A M B – 1725, bevat voornamelijk dansen, 6 aria’s en koraalzettingen o.a. van “Gib dich zufrieden und sei stille” in F (BWV 510), in Anna Magdalena’s handschrift, aangevuld met stukken in Bachs handschrift, van zijn zonen, Johann Christian en Carl Philipp Emanuel, en van vrienden van de familie, zoals Johann Gottfried Bernhard en Johann Gottfried Heinrich. Het boekje bevat korte, bevallige en galante instrumentale stukjes zoals menuetten, polonaises, marsen en zelfs probeersels van hun kinderen. De stukjes kopieerde ze uit het familie-gastboek. Ze werden hierin geschreven als vriendschapsbetuigingen van de vele bezoekers in Bachs huis. Er staan werkjes in van Christian Petzold (1677-1733), Johann Adolph Hasse (1699-1783), François Couperin, Georg Böhm, Carl Philipp Emanuel Bach en Johann Christoph Friedrich Bach. Daarnaast bevat het ook kleine vocale stukken, liederen en koralen, die Anna Magdalena meestal voor zichzelf gebruikte en zong voor haar (vele) kinderen.

Ook zijn er werken opgenomen van andere componisten. Bepaalde staan aangegeven, sommige zijn later door musicologisch onderzoek achterhaald en een aantal is nog onbekend. Het klavierboek van 1722 bevatte daarentegen uitsluitend werken van Bach zelf, met name de eerste versies van de vijf eerste, Franse suites. De wondermooie aria, “Bist du bei mir” in het Klavierbüchlein für Anna Magdalena Bach bv. met als volledige titel, “Bist du bei mir geh ich mit Freuden”, is weliswaar een aria uit de opera “Diomedes, Oder: Die triumphierende Unschuld” van Gottfried Heinrich Stölzel (1690-1749), hofkapelmeester in Gera en van hertog Frederik II van Saksen-Gotha-Altenburg, in Gotha en Sondershausen.

Of portraits and turbulent high seas

Carolyn Sampson (°1974), gespecialiseerd in historisch geïnformeerde uitvoeringen, is o.a. bekend van Masaaki Suzuki’s opnameproject van Bach-cantates en haar deelname aan de English National Opera. Geboren in Bedford, studeerde ze muziek aan de Birmingham University. Tijdens haar studie trad ze op als lid van het koor Ex Cathedra en won ze een Arnold Goldsbrough Prize voor barokmuziek. Ze maakte haar operadebuut in de rol van Amore in Monteverdi’s “L’incoronazione di Poppea” bij de English National Opera, en in 2006 trad ze op in Montpellier, zowel als Susanna in “Le nozze di Figaro” van Mozart en als Adina in “L’elisir d’amore” van Donizetti. Carolyn Sampson zong de titelrol in de productie van Lully ’s “Psyché” tijdens het Boston Early Music Festival in juni 2007.Mahan Esfahani: 'The harpsichord is like the posh, pretty boy in prison' |  Classical music | The Guardian

Mahan Esfahani (1984) kreeg zijn eerste pianobegeleiding van zijn vader voor hij als tiener zijn interesse in het klavecimbel ontdekte. Hij studeerde musicologie en geschiedenis aan Stanford University, waar hij zijn eerste klavecimbellessen volgde bij Elaine Thornburgh en werd begeleid door George Houle. Hij vervolgde zijn klavecimbelstudie in Boston bij Peter Watchorn, alvorens zijn studie af te ronden bij de Tsjechische klaveciniste, Zuzana Růžičková. Als vooraanstaand klavecinist heeft Esfahani, door nieuw werk in opdracht te geven, de aandacht getrokken van critici en publiek in heel Europa, Azië en Noord-Amerika. Hij was de eerste klavecinist die een BBC Radio 3 New Generation Artist was (2008-2010), werd geëerd met een onderscheiding van de Borletti-Buitoni Trust (2009), en werd ook genomineerd voor de Gramophone Classical Music Awards Artist of the Year (2014, 2015 en 2017).Esfahani and Sampson revel in the “Hausmusik” delights of Bach's Notebooks  for Anna Magdalena | EarRelevant

Esfahani and Sampson revel in the “Hausmusik” delights of Bach's Notebooks  for Anna Magdalena | EarRelevant

Bach Notebooks for Anna Magdalena Mahan Esfahani Carolyn Sampson cd Hyperion CDA68387